Avrupa Birliği’nin tarih itibariyle oluşumunu hatırlamakta yarar görüyorum:2. Dünya savaşının bitimini takip eden kalkınma döneminde Avrupa’da ihtiyari oluşan işbirliği düşüncesi, başlangıçta Doğu-Batı arasındaki mevcut anlaşmazlıklardan dolayı olumsuz etkilenir.Yıl 1948.EEC ( Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü ) kurulur.Yıl 1949.Avrupa Konseyi kurulur.Bu iki platformun kurulmasının ortak nedeni, Doğu bloku ülkelerinin karşı çıktığı Marshall Planı nı uygulamaktır.Yıl 1952.Hükümetlerden bağımsız olarak karar verebilen ilk uluslararası kuruluş olan ESCS ( Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ) kurulur.Doğu tarafında ise Marshall Planı nı kabul etmemenin getirdiği sıkıntıyla başta Rusya ve peykleri tarafından Molotof Planı adında ikili ticaret sistemi kurulur. Öyle ki Çekoslavakya Marshall Planını kabul etmek ister içten içe. Ancak iki arada bir derede kalmasının acısını 48 yılı Şubatında meşhur Çekoslavak darbesiyle öder.Türkiye’nin ise Marshall’a bakışı olumludur. Yadsınamayacak oranda yardım alınır Amerika’dan.

marshall planı
marshall planı

Fransa’nın ESCS’de mevcut uluslararası güce karşı olması ve örgütün özellikle çelik endüstirisindeki kartellere karşı güçlü duramaması sebepleriyle, ESCS öncü niteliğini yitirir.Yıl 1958.Ekonomik politika alanında işbirliğine yönelik yeni bir adım atılır.AET kurulur. Amaç üye devletlere ortak bir pazar oluşturmak ve mal, personel ve hizmetlerin serbestçe taşınmasıdır.Euratom kurulur. Amaç atom enerjisinin barışçıl amaçlarla kullanımının sağlanmasıdır.İlk üyeler “Altılar Avrupası” da denilen ülkelerdir: Belçika, Fransa, Federal Almanya, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya ( aynı 6 ülke Avrupa Birliğinin kurucu üyeleridir.)Yıl 1965.Brüksel Antlaşması imzalanır. Bu anlaşmayla işlerlik kazanan EC ( Avrupa Topluluğu ) yukarıda belirttiğim örgütleri biraraya getirir.AET, 70’li yıllara kadar ortak pazar ve ortak tarım politikası varetmenin yollarını arar.Tam olarak ortak bütünleşmeye 70’li yıllarda varılır. Avrupa ESCS ile deneyim sahibi olmuştur. Hatalarını tekrar etme niyetinde değildir.Yıl 1973.İngiltere, İrlanda ve Danimarka Avrupa Birliğine üye olurlar. 81’de ise 10. üye Yunanistan olur.Yıl 1993.12 üye ülke (İspanya ve Portekiz 86’da üye olurlar.) Maastricht Antlaşması’nı ( Avrupa Birliği Antlaşması ) imzalarlar. Bu antlaşmayla varolan Avrupa Ekonomik Topluluğuna yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenir. Bu antlaşma üç ayaklıdır.1. Ekonomik ve parasal birlik (EPB)2. Ortak dış ve güvenlik politikası (ODGP)3. Adalet ve içişleri alanında işbirliğiBu yıldan itibaren Avrupa Topluluğunun adı resmen Avrupa Birliği diye değiştirilir.

demir perdenin yıkılması topluluğun doğuya doğru genişlemesinde önemli bir etkendir.
demir perdenin yıkılması topluluğun doğuya doğru genişlemesinde önemli bir etkendir.

Yıl 1995.Üçüncü genişlemeyle Avusturya, Finlandiya, İsveç üye olurlar.Yıl 2004.Dördüncü genişlemede Avrupanın zayıf ülkelerinin üye olması ekonomiden çok coğrafik ve tüm avrupa dedirten ve birazda dinsel, siyasal faktörler göze çarpar. 10 ülke dahil olur. ( Kıbrıs, Çek Cum., Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya)Yıl 2007.Son genişlemede Bulgaristan ve Romanya üye olurlar.(Avrupa kıtasında yer alan ancak Avrupa Birliğini reddeden ülkeler ise İsviçre, Norveç, İzlanda, Liechtenstein. Bu ülkelerde Avrupa Birliğine üye olmayı reddetmekle birlikte schengen anlaşmasına tabidirler, seyahat kesintisizdir.)

Türkiye bu tarihsel süreçte hep varolmak istemiştir.59’da AET’ ye ortaklık başvusu yapılır. AET’nin başvuruyu kabul etmesinin akabinde Ankara Antlaşması imzalanır. (1963) Sözde ortaklık yaratan bir antlaşmadır. 70’te karma protokol imzalanır. Bu iki belge, şu an Türkiye’nin Avrupa Birliğine girme mücadelesinde eliyle salladığı iki önemli kanıttır. 87’de tam üyeliğe başvurulur. 99’da AB üyeliğine aday kabul edilir. (O yıllarda dördüncü genişlemede yer alacağımız umulmaktadır.) Ve nihayetinde 2005’te tam üyelik müzakerelerine başlanır.Yıl 2009.Türkiye, 2005’te başlayan müzakerelerle üyeliğin en az 10 yıl daha erteleneceğini görür.Zira Avrupanın üyelik ile ilgili sahip olunması gerektiğine inandığı şartlara sahip olmak en evvela zaman gerektirir. ve sonrasında siyasi istikrar…2009 yılında Avrupayı Türkiyenin üyeliği konusunda düşündürten en önemli etkenler bir an önce değişmesi gereken ekonomik temelli yasaları, sosyal boyutta değişmesi gereken anayasası ve demografik değişkenlerinin bir sabit raya oturtulmasıdır.

Avrupa Bayrağı 1955’te Avrupa Konseyi tarafından seçilmiştir. Mavi zemin üzerine 12 altın rengi yıldızdan oluşur. 12 rakamı mükemmelliği ifade ettiğinden yıldız sayısı değişmez. Aynı bayrak, 1986’da Avrupa Topluluğu (şimdiki Avrupa Birliği) tarafından da benimsenmiştir.
Avrupa Bayrağı1955’te Avrupa Konseyi tarafından seçilmiştir. Mavi zemin üzerine 12 altın rengi yıldızdan oluşur. 12 rakamı mükemmelliği ifade ettiğinden yıldız sayısı değişmez. Aynı bayrak, 1986’da Avrupa Topluluğu (şimdiki Avrupa Birliği) tarafından da benimsenmiştir.

Bu genel hatırlatmadan sonra, Türkiye Avrupa Birliğine girmeli midir? den uzakta bir düşünceyle, Avrupalıların Türkiye ve bizlere nasıl baktığını istatiki rakamlarla görmek ister misiniz?
18 Kasım 2009 tarihli Radikal gazetesinde Politika sayfasında “Avrupalıların 51,8’i Türkiye’yi istemiyor” başlıklı istatistik çalışma yer aldı. Bulgular hayli çarpıcı.Araştırma Fransa, Almanya, İngiltere, İspanya ve Polonya’da yapılmış. Araştırmanın sahibi Boğaziçi Üniv., ortakları Madrid Özerk Üniv., Granada Üniv. ve Avrupa ile diyalog derneği.Radikalde yer alan diğer istatiki araştırma ise Türkiye’de dindarlık araştırması. Böylece Türkiye’nin içten ve dıştan fotoğrafının çekilmesi sağlanmış.* Türkiye’nin en büyük kozu “Ahde vefa”Verilen sözü tutmamak ve anlaşmadan caymak haksızlık mı?Avrupalıların 57,8’i evet haksızlık diyor. Aksi görüş 37,6. Fikri olmayanlar %4,6* Türkiye’nin tam üyeliği referanduma sunulsa ne oy verirsiniz? (5 ülke ortalaması)Üyeliğe evet derim diyenlerin oranı % 41,3. Hayır diyenler 51,8. Fikri olmayanlar %6,9* Türkiye’yi aşağıdakilerden hangisiyle tanıyorsunuz? (Bu soruda değerler verilmiş)% 91,1 İstanbul% 70 Truva% 50,6 Galatasaray% 48,3 Antalya% 40 Mustafa Kemal Atatürk% 33,4 Efes% 23,4 Tarkan% 22,4 Tayyip Erdoğan% 13,9 Hadise% 13,5 Yaşar Kemal% 12,2 Fatih Terim% 11,5 Orhan Pamuk% 8,2 Nazım Hikmet

* Türkler, Türkiye ve Türk kültürüyle etkileşimlerBir Türk’le tanıştınız mı?% 71,4 evet* Türk mutfağını tattınız mı?% 69,1 evet* Türk müziği dinlediniz mi?% 58,8 evet* Türk arkadaşınız oldu mu?% 29,1 evet* Türkiye’ye geldiniz mi?% 27,1 evet* Türk edebiyatı okudunuz mu?% 16,5 evet* Türkiye hakkında görüşler?% 68,5 olumlu% 25 olumsuz% 6,5 fikri olmayan.* Avrupa birliğinin genişlemesi?% 61,4 destekliyor% 38,6 genişlemeye karşı* Türkiye’nin tam üyeliğine bakışı belirleyen temel etmenler?% 40,4 çoğunlukla ekonomik etmenler% 26,8 çoğunlukla kültürel etmenler% 26 çoğunlukla siyasi etmenler* TÜRKİYE’NİN TAM ÜYELİĞİNE BAKIŞ% 47,1 olumsuz% 46,5 olumlu% 6,3 fikri olmayanlar.* Ülkelere göre Türkiye’nin üyeliğine bakışFransa % 61,7 olumsuz % 34,3 olumluAlmanya % 57,6 olumsuz % 39,5 olumluPolonya % 34,2 olumsuz % 56,7 olumluİspanya % 31, 9 olumsuz % 61, 8 olumluİngiltere % 37,4 olumsuz % 51 olumlu* Türkiye AB içerisinde Amerika’nın çıkarlarını koruyacaktır.Katılan % 33 katılmayan % 36* Türkiye’nin AB organlarında gücü çok büyük olacaktır.Katılan % 46 katılmayan % 27* Milyonlarca Türk AB ülkelerine göç edecektir.Katılan % 57 katılmayan % 46* Türkiye AB bütçesine yük getirecektir.Katılan % 59 katılmayan % 39* Demokrasi sorunları yüzünden Türkiye AB ile uyumsuzdur.Katılan % 66 katılmayan % 44* Türkiye’nin genç nüfusu, AB’deki çalışan kişi açığının kapatılmasına katkıda bulunacaktır.Katılan % 42 katılmayan % 50* Türkiye’nin İslami kültürü, medeniyetler çatışmasının önlenmesine katkıda bulunacaktır.Katılan % 43 katılmayan % 54* Türkiye’nin dinamik ekonomisi, AB’nin küresel rekabetteki gücünü arttıracaktır.Katılan % 46 katılmayan % 53* Türkiye’nin güçlü ordusu, AB güvenliğine katkıda bulunacaktır.Katılan % 47 katılmayan % 34* Türkiye, AB’nin İslam ve Türk dünyasındaki etkisini çok arttıracaktır.Katılan % 59 katılmayan % 46* Sizce Avrupa kimliğiyle özdeşleştirilen en önemli iki değer nedir?% 43, 3 demokrasi ve insan hakları% 42,2 ekonomik gelişmişlik ve toplumsal refah% 21 farklı bakış açıları ve hayat tarzları için hoşgörü% 20,6 kadın ve erkek eşitliği% 19,6 çevrenin korunması% 16,4 farklılık ve çok kültürlülük% 15,4 bilimsel ve teknolojik ilerleme% 6,3 hıristiyanlık% 4,1 laiklik% 2,5 yunan ve roma uygarlığı

avrupa birliği üye ülkeler
avrupa birliği üye ülkeler

Araştırmanın en önemli aktörü Boğaziçi Üniv. Prof. Dr. Hakan Yılmaz araştırmayı kıssadan hisse şöyle özetliyor:” Türkiye’nin Avrupa Birliğini iknada kültürel faktörleri daha ön plana çıkararak, medeniyet, din gibi kavramları daha az demokrasi, ekonomi, hukuk ve ahde vefayı vurgulaması gerekir.”” Türkiye ile tanışıklığın popüler kültür olmasından yola çıkılarak devlet doğrudan tanıtımdan ziyade sivil toplum aracılığıyla tanıtım araçlarını kullanmalı.”Kanaatimce araştırmanın en şaşırtıcı boyutu Avrupa’nın Türkiye’yi popüler kültür, futbol ve turizm ağırlıklı tanıyor olması. Olumsuz tanıyanların ise tarihte dinsel ve siyasal kuyruk acıları olduğunu düşünmenin hazırcılık olduğunu bile bile bu düşünceyle yetinmeyi tercih ediyorum.