Kimi zaman hüzünleri vardır insanın melankolik ve kırgın hallerinde gözyaşlarını, söylenemeyen kelimeleri, kimseye açık edilmemişleri parmaklarıyla yüreğinden akıp gelen hisleriyle Fars kültüründe yüzyıllar önce Rebab diye bilen ve modern kültürde gelişip az da olsa değişen kemanıyla gam ve kederi harmanlayıp içinizi yakarçasına, kemanını inleterek nağmelerini gözünüzde bir damla yaşa, boğazınızda takılı kalan bir nefese, yüreğinizi yakan bir kora çevirir; sözün bittiği yerdedir, ezgileri tanıdıktır dinleyene onun adı: Farid Farjad’tır.
Türkiye’nin Farid Farjad için değeri ve anlamı çok özel. Kendisini artık hiç gidemediği ülkesinde gibi hissediyor buralarda.
Farid Farjad 1938 yılında İran’ın Tahran kentinde dünyaya geldi. Rebab’ın evladı olan kemanla tanışması 4 yaşında olur ve kemanını bir daha sol elinden hiç ayırmaz. Eğitimini de yine müzik üzerine yapar. Tahran Müzik Konservatuarı’nda Klasik Müzik ve Batı Müzik Kültürü üzerine master yapar. Mezun olduktan sonra Tahran Senfoni Orkestrası’nda Başkemancı’lığa kadar yükselir. İran Müzik Tarihi’nde kendisinin çok önemli bir yeri vardır. İran Müzik kültüründen birçok derleme yapar ve akademik olarak da birçok faliyeti yürütür.Ancak müziği çok seven İran halkı 1979 yılında Ayetullah Humeyni’nin İslam Devrimi ile tanışır. Müzik artık yasaktır. Tüm devrimlerin aksine İran’daki devrim yasakların ve zorlamaların getirdiği sıkıntılı günlere gebedir. Bunu önceden gören Farid 1978 yılında müziğe devam edebilmek uğruna ülkeden çıkar ve Kaliforniya’ya gider. Türkiye’ye geldiğinde ODTÜ’de verdiği konser esnasında seyircilere şöyle seslenmiştir: “Türkiye ülkem kokuyor” demiş akabinde seyircilerin ve sevenlerinin yüreklerinde yara açan bir ses tonuyla “Ama ülkem burası kadar şanslı değil. Sizin babanız, Atatürk’ünüz var. Umarım bir gün benim ülkem de bu kadar şanslı olur.”
Farid Farjad, “Kemanı Ağlatan” namıyla tanınııyor.
Devrim onun müzik yapmasını yasaklayınca Amerika’ya kaçar. Aslında daha sonraları verdiği ropörtajlarda bunu: “Devrim benim için çok iyi oldu. Yoksa ABD’ye gitmezdim. Memleket hasreti çekmeyeceğimden kemanımla “o günler”i de aramazdım. Ülkemden ayrılmam beni daha çok kemana itti, hislerimi yansıtmak için. Ama yapacak bir şey yoktu, çıkmak zorundaydım. “Müzik yok artık.” demişlerdi. Ülkemi, insanlarımı çok özledim ama yapacak bir şeyim yok. Çünkü benim hayatım keman. Bunu yansıtamayacağım bir yerde yaşayamam. Kemansız bir hayatım olamaz.” diye ifade edecektir. Amerika’ya gitmek Farid Farjad’ı kemanıyla başbaşa bırakır. Hissettiklerini vatanına uzaklarda olmanında verdiği hislerle ve hüzünle melodilere dönüştürmeye başlamıştır.
Keman üstadının bilinmeyen yanlarından birisi de pipo tutkusu.
Farid Farjad ilk albümünü 1989 yılında Anroozha 1 (O Günler) Adıyla 51 Yaşında çıkardı. Sürgündeki onbirinci yılında müzik kariyerine geç gelen bir albümle adım attı. Albümlerinin tamamında sadece keman ve piyano kullanmıştır. İlk albümünde piyanoda Farjad’a, yakın dostu olan Abdi Yamini eşlik etmiştir. Abdi Yamini ile 1984 yılında tanışırlar ve çalışmaya başlarlar. Piyano ve kemanı kardeşleştiren ve müthiş bir uyum sağlamalarına neden olarak; dostluklarına ve hissettiklerinin aynı olmasına bağlıyor. Uzun yılların deneyimi kabına sığmaz ve yine aynı sene Anroozha ‘yi piyasaya sürer. Şarkılarındaki derin hüznün sebebi olan hasretliği ve gamı artık sadece kendi içinde yaşatmayacak albümlerindeki şarkılarıyla tek söz söylemeden dinleyecilerine ulaştıracak, paylaşacaktır. 1990 yılında Anroozha 3, uzun bir aranın ardından 1997’de Anroozha 4gelir. İlk dört albümde Abdi Yamini ona piyanoda eşlik eder. 2006 yılında gelen son albüm Anroozha 5‘te ise piyanist eşi Mitra Tavakoli Farjad kendisine hayatında olduğu gibi piyanoda eşlik edecektir. Özlediği geçmişindeki anılara, hayatına ithaf edilen bir hüzün gibidir; Anrooza adı “O Günlere” adanmış bir adak gibidir. Sol elindeki kemanına yüreğini koymuş bir adam tek bir söz söylemeden uzaklara alıp götürürken.
Dünyanın en iyi keman virtiözlerinden biri Farid Farjad hakkettiği değeri henüz bulamamış olsa da hayran kitlesi, Amazon’da yapılan bir ankete göre 20 milyonu geçmek üzere klasik müzikten sıkılan müzik dinleyicileri için en iyi alternatif olarak görülüyor.
Dünyada kemanını özgün doğu ritmleriyle en iyi icra eden keman üstadının en çok sevilen eserlerinden Golha, Taghtam Deh, Pari Kojai, Robabeh Jaan, Soghati başlıcaları olarak sayılabilir. Ayrıca Sarı Gelin ve Ayrılık adlı Türk Halk Müziği eserlerini de kemanıyla icra etmiştir. Halen Amerika’da yaşayan ve kemanındaki hüzünlü nağmeleriyle bizleri uzaklara kendi içimizde derinlere doğru bir yolculuğa çıkaran üstad 71 yaşında ve yeni bir albüm için çalışmalarına devam ediyor.
En çok sevilen eserlerinden “Tagatam Deh” İran’ın en büyük bestecilerinden Homayoon Khorram’in bir eseri.
Yazı için referans alınan kaynaklar:http://murshedeee.spaces.live.com/blog/cns!324C6126DCD7E618!2649.entryhttp://www.faridfarjad.nethttp://en.wikipedia.org/wiki/Farid_Farjadhttp://www.lastfm.com.tr/music/Farid+Farjad
yorumlar
sevgili galanthus’un da farid farjad hakkında güzel bir yazısı vardı, ne güzel hafif.org, anbean zenginleşiyor..
yav aynı başlıklı bir daha yazı yazılmadı mı
http://www.hafif.org/yazi/farid-farjad-kemani-aglatan-adammoderasyon!?!?
arkadaşım aynı yazı mı bu,
olsun farklı üsluplarla yazılıp, değişik ifadeler kullanıldığına göre, bir sorun yok bence..aynı konu sadece bir kez mi işlenecek?
yani demi amabırakınız yazsın kalemler,
olur mu a kahramanım en azından başlık değiştirilsin, eskiden hafife yazı yazınca bu konu işlenmiştir filan yazar dı da yazı geri bile gelirdi misalyazı yollamadan önce ne diyo bu konuda yazılan yazı var mı bi kontrol edin diyoo yazının altına ekleyiverirsin yazacaklarınıgerçi arama şeysi uyduruktan teyyare olduğu için yazarın yapacak bişeyi de yok
görünce ben de şaşırdım. aynı başlığı kullanmasaydınız bari.pes.
bence arama motoru aynı başlığı göremeyecek kadar kör olamaz. o zaman ben de yazayım tekrardan… farid farjad’dan yeterince bahsetmediğimi için zaten vicdan azabı duyuyordum…
moderasyonun yemek yazılarından başı dönmüştür, normal karşılayınız
galanthus arama motoru o kadar kör yavrum
arama motoru harbi çalışmıyor. bende boyoz ile ilgili yazı yazdım taradım da”gönül rahatlığı ile ekleyebilirsiniz”dedi fekat Kop’un da öyle bir yazısı varmış.beni uyarmamıştı. harbi körmüş o an anlamıştım.
aynı konu olabilir fakat Galanthus’un yazısı daha öznel olmuş, powerbyfi’ınki ise daha çok bilgi içeriyor bahsedilen kişi hakkında. yakın zamanda işlendi diye bu yazının arkaya gitmesi haksızlık olurdu bence.
benim star nosed mole diye bir yazım vardı bir aralar, moderasyon o yazıyı aynısından var diye yayınladıktan bi kaç gün sonra kldırmışlardı. bu yazı öyle olmaz umarım.benim yazıyla alıp veremediğim yok, yazarla da öyle ama bir zahmet farklı bir başlık konulsaydı. ki farid farjad daha çok(altını çizmek gerek) kemanı konuşturan adam diye bilinir.kör motor.
ovv galanthus ağzını bozdu sonunda..
haşn motör pis motör
valla galanthus şu an ne dese yeridir.
yok yahu o kadar da kötü bir şey demedim.sesler uyumlu geldi sadece.
kör motor kelimesini pek bi sevdüm ben .galantus , izninizle arada yazarum gari. bana bir kelime örettin 40 yul dile benden ne dilersen.
ufuck motör
ben buradaki bir çok konuya iç geçirerek bakıyorum, çünkü tembelliğim yüzünden onların bir kısmı yazılmış oluyor ben yazana kadar…ya da yıllar yıllar öncesinde yazılmış oluyor.o zaman ben de yazayım o konuları, madem ki yayınlanıyor, artık gönül rahatlığıyla yazabilirim hatta üstüne aynı başlığı bile kullanırım demek ki.
yuppi demesini unuttum ama ben şimdi diyorum;yuppi.harlemciğim tepe tepe kullanabilirsin ama lütfen ilk benim kullandığım her daim hatırlansın.(şımarıklığın bu kadarı)konsantre kalmadı ben de, bugünü tatil günü ilan ediyorum. an itibari ile çalışmayı bıraktım. hemen yazılacak konuların listesini çıkarıyorum.
sanatçının kendi ağzından;
başlık aynuı çok ilginç doğrusu. ben buranın arama motoruna arattırdıktan sonra güvenmiyorum konuyla ilgili türkiyeden sayfalara tıklıyorum bazende konunun yanına…hafif diye yazıp türkiyeden sayfalara tıklıyorum 3-4 aşamadan sonra açıyorum yoksa buradaki arama motoruna güvenen donsuz kalır
Hafifi ağlatan adam.
evet aynen öyle yazı sahibi de benim üstelik.hafifi ağlatan adam bu değil, o kör motor var ya, hafifi asıl o ağlatıyor bence.
hafif org an be an zenginleşmiyor. herkes habire biyografi yazıyor. üstelik aynı başlıklı yazı ilgili yazılar kısmında duruyor.bende edebiyat öğretmenimi yazayım, o da biyografiye girer:P
niye fena mı değişik yaşam öyküleri okuyoruz, sıradan isimler değil ki hayatları anlatılanlar?
biyografi yazmanın bence bir mahsuru yok, hafif aşure misali; şiir de var, öykü de, biyografi de, maytlar da… ama aynı konulu yazılar yayınlanabiliyorsa, herkese ödev, yarın herkes bir farid farjad yazısı yazsın, ama bu ödevin tek bir şart var, başlık aynı olmalı… aksi takdirde kırılırım.
ben de bibliyografiden haz etmiyorum pek.aşkolsun, ben yeni bir biyografi yazıyordum…
byografi yazcam bu hadise üzerine. hak ettiniz bunu.
Hiyy.
kim hak etti, biyografi’den haz etmeyenler mi?
kahramanın yazılarından sıkıl, biyografiden sıkıl…
hiç inandırıcı değil…
Naayıır.
aynı başlığı kopyaladım ve arama motorunda arattım.”gönül rahatlığı ile ekleyebilirsiniz” dedi. yarına kadar yetiştirebilir miyim ki yazmaya başlasam.
Aynısını yazarsan daha hızlı olur bence.
aynı yazıyı yollim demi.daha zekice.
biz de aynı yorumları yazalım altına, şık olur
Kopi peyst, bence(de)
Farid Farjad ismini yorumlardada aramayı ihmal etmeyi işaretleyerek arattıktan sonra bulmaması imkansız
ben PilliPati nin STİLETTO yazısına neden yorum yazamıyorum.blog bana kapalı. dışlandım mı?açık konuşun.
okuyorum da yazamıyorum.ahkam aparatı yoğ.
Ben(de) yazamıyorum. Ama basın sözcüme devrettim söz hakkımı, kendisi gerekli açıklamaları yapacak…
hey dostum, mucizemsin. burdan girmeyi dene bir de.. gerçi ben giriyorum da noluyo. pibek’in ters gününün terslenmelerine maruz kaldım boyuna.
doğru yahu.bu iyi bişiymiş.sağol ANTHRO
Merhabalar Arkadaşlar;Öncelikle yazıyı yazmadan önce konuyu hafif.org ta arattım lakin arama motorunun azizliğine uğradım mı desem yoksa ben mi görmedim açıkcası buna tam emin değilim. (:@galanthus arkadaşımızın yazmış olduğu yazıyı daha sonradan okudum. Kendisi farklı bir açıdan değerlendirmişti konuyu. Kendisindeki Farjadı anlatmıştı bizlere. Sanki orada bir adam buldum ben gidin güzelliği sizde görün ama tarif etmem gibiydi ama bence güzel olmuştu. Çünkü insanlar genelde beğendikleri bir şeyi anlatmazlar ama @galanthus beğendiği ve sevdiği birşey olduğunu söylüyordu o yazıda. Tıpkı Okan Bayülgen progtamına çıkardığı Farjad için “Ben bugüne kadar bu adamı bir tek ben biliyorum sanıyordum. Ama bugün gördüm ki öyle değilmiş.” demişti. Aslında bu sanatçının tanıtım eksikliğinden kaynaklanıyor. Birçok insan onu keşfediyor ve bir başkasının tanıdığını da görünce hem çok şaşırıyor. Hem de çok seviniyor.Başlıklar aynıydı. Bu enteresan bir tesadüf fakat bilinmelidir ki “Kemanı ağlatan adam” veya “Kemanı konuşturan adam” Farid Farjad’ın Amerikada albümlerin kayıtlarını yapan firmanın albüm lansmanında kullandığı bir slogandır. Yani hiç bir yazarın öznel ve kişisel olarak geliştirdiği bir başlık değildir. Ayrıca daha önceden işlenmiş herhangi bir konuyu bir daha kullanmamak bana kalemi kütleştirir gibi geliyor. Mesela şöyle ki: Tarih boyunca aşk ile ilgili yazılacak herşey yazıldı. Ama hala şiirler yazıyoruz, şarkılar söylüyoruz değil mi;? Aşk gibi bir konu bu da bence ..Benim yazım Farid Farjad nedir? Ne yapar? Yaşanmışlıkları ve ürettikleri nelerdir? Hayatı ve düşünceleri nelerdir gibi bir çok sorunun cevabını onu tanımayan veya biraz olsun duymuş ama araştırmamış dostları bilgilendirmektir.2009 Yılında Türkiyede bir dizi konser veren sanatçı bu “Kemanı ağlatan veya konuşturan adam” tabiri için kendisi bu hitabın kendisi için dinleyicileri ile kendi aralarında oluşmuş bağdan dolayı ileri geldiğini sanatı ile ilgili olarak alçakgönüllülük yapmayacağını ve iltifatı şahsına munhasır bir sıfat olarak kabullendiğini zaten söylemiştir.Yazımda bazı sevilen parçalarına linklerde verdim. Eğer bunlardan birisini dinlerseniz ki daha önceden dinlediğinizi zaten biliyorum 🙂 bu başlıktan başka atılacak herhangi bir başlığın yavan ve sade kalacağını da düşünüyorum açıkcası..Yazıma olan destekleriniz için teşekkürler.
hergün gördüğüm bir rüyayı tekrar bana anlattığın için teşekkürler
bence bizi en çok etkileyen yönü eserlerini doğu kültürü ile çok iyi harmanlaması.Avrupalıları dinlediğim zaman hep bir yabancılık hissediyorum oysa Farid Farjad,bana kendi kültürümü,özlemlerimi ve haykırışlarımı hatırlatıyor.Ne de olsa yüzyıllarca birlikte yaşadığımız Fars kültürü ile etkileşim içinde olduk ve hala azımsanmayacak kadar çok Farsça kelimeyi günlük konuşmalarımızda kullanıyoruz…
Farid Farjad’la ilgili son haber:Türkiye turnesi başlıyor,23 Mart Salı günü Antalya’da,27 Mart’ta Diyarbakır’da,29 Mart’ta Adana’da,31 Mart’ta İstanbul’da ve son olarak da 1 Nisan’da İzmir’de sahneye çıkacak. Türk halkına armağan edeceğim dediği iki bestesini de İstanbul Müzik Festivalinde çalacağını belirtmiştir.
Bilgi için teşekkürlerreishireishi mantarıkırmızı reishikanser tedavisi reishireishi mantarı faydaları
teşekkürlerÇiçekÇiçekçiçiçek gönderonline çiçek siparişikadıköy çiçek
teşekkürlerhediyesevgiliye hediyeilginç hediyelerdoğum günü hediyelerihediye kutusu