bildirgec.org

Rumca Άγιος Στέφανος’ olarak yazılan Ayastefanos (Aziz Stefan) Cumhuriyet dönemi Yeşilköy ismini almıştır.Dışarıdan genellikle zenginlerin oturduğu semt olarak bilinse de aslında Yeşilköy semti İstanbul’un yerlilerinin en fazla oldugu semtlerinden biridir , son yıllarda her ne kadar her yerde oldugu gibi burada da kalabalıklaşma olduysa da , yine de Yeşilköy İstanbul’un diğer semtlerine göre daha nezihtir, evleri, halkı, esnafları ile daha sakin bir havası vardır.(eski Yeşilköy)

yeşilköy 50 yıl lisesi (eşimin doğdugu sokakta yer alır)

Bizans hatta Genç Roma dönemine kadar uzanır Yeşilköy’ün geçmişi, o dönemler yazlık amacıyla kullanılan ikametgahların oldugu belgelenmiştir. IV. Haçlı Seferi sırasında Latinler tarafından kuşatılan Yeşilköy Ayastefanos Antlaşması‘na da ev sahibi olan yerdir. Hatta o dönem Rum balıkçı köyü olarak bilinen Yeşilköy’ün bu sebepten adı daha sık duyulmaya başlamıştır .(Yeşilköy’ün yaşlı çınarı Yeranos Balyan)3 Temmuz 1912 yılında “Yeşilköy Hava Mektebi” Haziran 1914 yılında “Deniz Hava Okulu” (Bahri Tayyare Mektebi) açılmasıyla buranın Türk havacılıgının doğup büyüdügü yer olarak anılmasını ağlar.21 Temmuz 1967’de hemen yakınındaki Yeşilyurt’ta hala eğitim veren “Hava Harp Okulu” açılmıştır. Ayrıca “Havacılık Müzesi” de Yeşilköy’dedir.(Tren İstasyonunun hemen yakınında) Türkiye’nin ilk ziraat okulu Yeşilköy’de açılmıştır.(Deniz Fenerinin Işığında Yeşilköy Ayastefanos-Turgay Tuna)Rum, Ermeni ve Müslüman’ların yıllardır içiçe yaşadığı Yeşilköy mimari açısından da bu kültürlerden çok etkilenmiştir. Gidenler bilir Yeşilköy’de evlerin bazıları barok ve art nouveau tarzıdır. Bakımlı ahşap evler görenleri kendilerine hayran bırakır. Hatta geçen bayram gidip te neden boş durduguna anlam veremediğim meşhur Doktor Kalangoz’un evine hayran kalmıştım.(bir bilgi: Yeşilköy’ün bir önceki muhtarı Şaban Acar aralıksız tam 51 yıl muhtarlık yapmıştır)

İstanbul için çok önemli bir yere sahiptir Yeşilköy , “Yeşilköy Marina” şehrin en büyük yat limanlarındandır, Atatürk Havalimanı (bilinen adıyla Yeşilköy Havaalanı) , milyonlarca kişi tarafından ziyaret edilen “C&R Fuar Merkezi” buranın önemini arttırır. Polat Renassaince ve Çınar Otel İstanbul’un ilk beş yıldızlı otellerindendir. Tarihi değerler olarak ise Yeşilköy Feneri ( eski adı Ayastefanos Feneri), Ayastefanos Rus Abidesi,Surp Stephanos Ermeni Kilisesi , Saint Etienne Kilisesi ,Abdülmecidhan Çeşmesi ( çeşmede Padişah bu çeşmeyi ab-ı hayat olarak yaptı. Sen hemen iç ve Abdülmecit Han ‘a dua et yazar),Ayafotini Ayazması , Mecidiye Camii sayılabilir ve farklı kültürlerin yıllardır birarada yaşadığına bu şekilde şahit olunabilir. Semte adını veren Ayastefanos (Ayios Stefanos) inanışa göre Kudüs’te şehit edilen bir aziz, cenazesi buraya getirilmiştir. (Yeşilköy’e günümüzdeki ismini veren kişi Halit Ziya Uşaklıgil olarak anlatılır)Yeşilköy’lülerin hatta Yeşilköy’lü olmayanların bile vazgeçemedikleri Röne Park manzarasıyla gidenleri büyüler. (Röne Park’a ismini veren kişi Lübnan’lı bir prens ile bir Rum kızı’nın oğlu olan Mösyö Röne’dir) Ressam Pietro Bello ‘nun ve Ressam Kont Amedeo Preziosi‘nin mezarları yeşilköy’dedir ve Vatikan’dan ve İtalya’dan pek çok ziyaretçinin akınlarına ugrarlar. Semtte sembol olmuş isimler vardır Doktor Kalangoz, Balıkçı Erdoğan, Balıkçı Bedros, Eski muhtar Şaban Acar, Mösyö Röne vs.(İstanbul’un en iyi hastanelerinden biri olan İnternational Hospital buradadır)

yeşilköy feneri

Osmanlı kaynaklarına göre Yeşilköy’den en çok bahseden kişi Evliya Çelebi’dir, Fyler Towsend Cruise on the Bosphorus adlı kitabında (1850) Yeşilköy ,den uzun uzun bahseder. Türk sinema tarihinin ilk belgesel filmi Ayastefanos Rus abidesinin havaya uçurulmasının filme çekilmesiyle Yeşilköy’de yapılmıştır.(Fuat adında yedek subay daha önce sinema işlerinde çalıştıgından dolayı bu iş için seçilmiştir, sonradan Özkınay soyadını almıştır.)27 aralıkta Yeşilköy’de Aya Stefanos yortusu kutlanır , arifesinde kurbanlar kesilir, 6 ocakta ise Ortodoksların Theofania yortusu nedeniylr suya atılan haçın bulunması için her dinden genç suya atlar bugün Ermenilerin noel bayramına da denk düştügü için Yeşilköy sahili bugün tam bir şenlik havasındadır. (Balıkçı Barınağı da semtin simgelerindendir)Eski Yeşiköy’lülerin anlatılarına göre Dört Kardeşler Sokak’ta (50 Yıl Lisesi’nin oldugu eşimin dogdugu sokak) daha önce yaz mevsimleri sirk çadırı kurulur Rıfat Telgezer diye bir cambaz tarafından gösteriler düzenlenirmiş . Ayrıca yazlık Reks sineması eski dönemlerin gözbebeğiymiş. On-onbeş yıl önceki anıları dinlerken ise çocuklukta yapılan yaramazlıkların semt, din gözetmeksizin aynı oldugunu anlıyor insan, dinlediklerimden aklımda kalanlar sürekli geğiren Madam Satanik, son kullanma tarihi geçmiş ilaç içirilen zavallı kediler, ermeni kız arkadaşa yaranmak için gidilen kiliseler gibi her çocugun yaptıgı haylazlıklar var.1931 yılında Türkiye güzeli, Avrupa’da ise göz güzeli seçilen Naşide Saffet, , Ayten Alpman, Necip Akar (Gripin ilacının mucidi), Aram Gülyüz , Fuad Bezme (Halil Bezmen’in babası ), Erdoğan Teziç, Nihat Akçan Yeşilköy’lü ünlülere örnek olarak verilebilir.

Çocukluğum…Yeşilköy’üm…İki sebepten çıkardık çatıyaRüstem efendi’nin camlarını kırardık kuş lastikleAma hiç kuş vurmadıkBir de uçakları seyrederdikMeltem’le, Alp’le Didem’leElimizi uzatsak tutacak kadar yakın…Bernaca

Belgin Doruk’un ailesi de uzun yıllar Yeşilköy’de yaşamıştır.