bildirgec.org

Yazılım dünyası, kalabalık ekiplerin yerini büyük ve karmaşık işleri bir kaç iyi yazılımcının yapacağı bir yöne doğru ilerliyor.

Alex Iskold, bu ekiplerde yer alacak mühendislerin bilmesi gereken 10 konsepti listelemiş.10 İlişkisel Veritabanları

İlişkisel veritabanları, çok büyük web servislerinde kötü performanslar sergilediği için son zamanlarda sevilmiyor. Ancak yazılım dünyası daha uzun bir süre onları kullanmaya devam edecek.İlişkisel veritabanlarında veriler tablolarda kayıtlar olarak tutuluyor ve genellikle SQL adı verilen dil ile bu veriler sorgulanıyor. SQL’in veri ekleme, silme, güncelleme, filtreleme ve birden çok tablodaki verileri bir arada getirme gibi güzel yetenekleri var.İlişkisel veritabanlarında veri yazıp okuma işini performanslı bir şekilde halledebilmek için SQL, stored procedure’ler (yerleşik yordamlar), constraint’ler (kısıtlamalar) gibi pek çok konuya hakim olmak gerekiyor.9 Güvenlik

Hack olayları ve veri güvenliği önem kazandıkça güvenlik bilgisinin de önemi artıyor. Veri güvenliği; kullanıcı yönetimi, yetkilendirme, bilgi aktarımı gibi pek çok kavram içeren geniş bir konu.Kullanıcı yönetimi, bir sistemde her kullanıcının kendisini ilgilendiren bilgilerle muhattap olması ve diğer kullanıcıların bilgilerini görememesi ile alakalı. Yetkilendirme, kullanıcıların yalnızca izin verilen işlemleri yapabilmeleriyle alakalı. Daha çok şirketleri ve iş akışı bulunduran sistemleri ilgilendiriyor. Yeni geliştirilen OAuth protokolü, web servislerde güvenliği sağlamak konusunda yardımcı oluyor. Bu sistemi flickr kullanıyor.8 Cloud Computing

Cloud Computing, bir işin daha hızlı yapılması için aynı anda birden fazla bilgisayarın çalıştırılması esasına dayanan paralel programlamadan yola çıkılıp geliştirilmiş bir yöntem. Yararlananılabilecek hizmetlerin zaman, kullanıcı yoğunluğu gibi parametrelere bağlı olarak değişmesi esasına dayanıyor.

7 Eş Zamanlılık

Eş zamanlılık, birden fazla işin bir programın kendi içinde aynı anda yapılması ile alakalı. Örneğin java ile yazılan uygulamalarda bunun için thread’ler kullanılıyor.Üretici / Tüketici modeli tipik bir örnek. Üretici durumunda olan kısım sürekli olarak işlenecek verileri üretiyor, tüketici olan kısım ise sürekli olarak bu verileri alıp işliyor. Bu iki kısım aynı anda çalışıyor. Her thread’in kendi içinde çalışma mantığı ayrı olsa da thread’ler verileri aynı anda ve ortak olarak kullandığı için çalışırlarken yapabilecekleri hataları önlemek uzmanlık gerektiriyor. En karmaşık thread kütüphanelerinden birisi Doug Lea tarafından üretilmiş ve java çekirdeğinde yerini almış.6 Caching

hafif uyku’nun kaşeleme dediği caching, normalde veritabanında tutulan verilerden çok sık kullanılanların hızlı ulaşılabilecek bir yere alınması ve buradan hızla kullanılması anlamına geliyor. Örneğin bir kitap siteniz varsa ve geçen haftanın popüler kitaplarını listeleyen bir kısım mevcutsa, bu verileri her gerektiğinde hesaplamak yerine haftada bir kez hesaplayıp uygun bir yere kaydediyor ve gerektiğinde buradan okuyorsunuz.Cache’lenen verilerin tamamını bellekte tutmak maliyetli bir işlem olduğu için, bellekte tutulacak verilerin seçilmesi için uygulanacak yöntemleri seçmek yine uzmanlık gerektiriyor.Facebook’un da aralarında olduğu bir çok modern uygulama, Brad Firzpatrick tarafından geliştirilen memcached adlı sistemi kullanıyor.5 Hashing

Hashing, verilere hızlı ulaşmak için başka bir yöntem. Bu yöntemde, her verinin içeriğine bakılarak bu veriye özel daha kısa bir veri üretiliyor ve bu kısa veriler index olarak kullanılıyor. Index içerisinde arama yapmak da çok daha hızlı oluyor.Hashing yapılırken her verinin farklı bir hash kodunun olması ve bu hash kodlarının hızlı ulaşımı mümkün olduğu kadar kolaylaştıracak şekilde ayarlanması farklı bir uzmanlık gerektiriyor.4 Algoritmik Karmaşıklık Seviyesi

Çok yaygın olarak büyük O harfi notasyonuyla ifade edilen karmaşıklık seviyesi, bir algoritmanın hızının, algoritmanın işlediği veri miktarına göre değişimini belirliyor. Örneğin O(n) ile ifade edilen bir algoritma, n tane veriyi t zamanda işliyorsa 2n tane veriyi 2t zamanda işler. O(n^2) ile ifade edilen algoritma ise n tane veriyi t zamanda işlerken 2n tane veriyi t’nin karesi kadar zamanda işler. İşlenen veri miktarları çok büyük olunca, bunları işleyen algoritmanın karmaşıklığı çok büyük önem kazanıyor.3 Katmanlı Mimari

Katmanlı mimari, bir yazılımın çalışması için gereken bileşenlerin piramit şeklinde yapılandırılması gerektiğini ifade ediyor. Piramitin her katmanındaki bileşenin çalışması, kendi altında bulunan bileşenlere bağlı olabilir ancak kendi üzerinde çalışanlara bağlı olamaz.Bu konuda bilgi alınabilecek Structure 101 ve SA4J adlı iki güzel kaynak var.2 Kurallar ve Şablonlar

İsimlendirme kuralları ve şablonlar üzerinde en çok durulan ve muhtemelen en önemli tasarım desenleri.İsimlendirme kuralları yazılım geliştirilirken kullanılan tüm isimlendirmelerin ortak kurallara dayanmasını gerektiriyor. Örneğin JUnit adlı java bileşeni, test metodlarını, isimlerinin başında yer alan test kelimesi sayesinde tanıyor.Şablonlar ise verilerin gösterimlerinin verilerden bağımsız bir şekilde yapılması ile ilgili. Örneğin XML verilerini göstermek için XSL şablonları kullanılır.1 Arayüzler

Arayüz, yazılımdaki en önemli konsept. Yazılım geliştirirken problemleri mümkün olduğunca basit modellemek ve bu modellere mümkün olduğunca basit ve anlaşılır arayüzler sunmak gerekiyor.Bu konudaki tavsiyeler şöyle:* Asla ileride kullanışlı olabilecek metodlar yazmayın. Minimalist olun.* Daha önce yaptığınız hatalar ile yüzleşmekten korkmayın. Hatalarınızı düzeltmeye açık olun.* Sabırlı olun ve süreçten zevk alın. Adım adım ilerleyin.