Dünya sinema tarihinin efsane ismi, dövüş sanatlarında ekoller yaratan dövüşçü, kısacık bir ömür yaşamasına rağmen halen yeri doldurulamayan ve doldurulamayacak, dünya genelinde dövüş salonlarının ardı ardına açılmasının nedeni, rica etseniz size çay getirecek masumlukta güzel yüzlü, Çin dövüş öğretilerinin birçoğunu ret ederek dövüş sanatlarını dünyaya yaymak için yaşamı boyunca çaba göstermiş ve bundan başarılı olmuş, çocukluğumuzun idolu olan sporcudur: Bruce Lee.

33 yıl yaşayan ve oynadığı 4 başrol ile ölümünden çok sonra bile herkesin hala adını bildiği ve saygı duydugu, dünyada halen en çok tanınan dövüş ve savunma sanatları sporcusudur.
33 yıl yaşayan ve oynadığı 4 başrol ile ölümünden çok sonra bile herkesin hala adını bildiği ve saygı duydugu, dünyada halen en çok tanınan sporcudur.

Bruce Lee 27 Kasım 1940 yılında San Francisco’da Amerika’da doğdu. Babası Lee hoi-Chuen Çinli, annesi Grace Lee yarı Çinli, yarı Almandır. Babası ve annesi Çin operasında oyunculuk yapmışlardır. Baba Lee aynı zamanda rütbeli asker olarak orduda görevde almaktaydı. Bruce Lee doğduğunda Amerika’ya turne için gelmişlerdi. Los Angeles’ta gerçekleşen doğum Çin takvimine göre ejder yılı ve saatinde gerçekleşmiştir. Doğumdan sonra gereken mecburi kimlik nedeniyle hemşirelerin yeni doğan bebeğe seslendikleri isim olan “Bruce” ismi kimliğe yazdırıldı. Doğumdan sonra aile Hong Kong’a geri döndüler.

Bruce Lee oğlu Brandon ile birlikte antreman yapıyorlar. Oğlu Brandon'da babası gibi daha sonra Crow filminin çekimlerinde ölmüştür.
Bruce Lee oğlu Brandon ile birlikte antreman yapıyorlar. Oğlu Brandon’da babası gibi daha sonra Crow filminin çekimlerinde ölmüştür.

Doğuştan sağ bacağında kısalık olan Bruce Lee ailesi tarafından sakatlığının düzelmesi ve beden sağlığının düzenlenmesi için Kung Fu kurslarına gönderildi. 6 yaşında hırçın ve sert karakterini yaptığı dövüşlerde de ortaya koymaya başlayan Bruce sık sık sokak kavgalarına karışıyor, kung fu tekniklerini ise bilinçsiz ve programsız bir şekilde öğreniyordu. Babasının tiyatro oyuncusu olması sayesinde daha 3 aylıkken tiyatro oyununda rol aldı. Yapacağı tek şey sahnede durmaktı. 6 yaşına kadar bir çok filmde çocuk oyuncu olarak görev aldı. Gençlik dönemlerinde dramatik temalı filmlerde küçük roller aldı. 13 yaşındayken babasında Tai Chi öğretisini gördü, yine aynı dönemde karıştığı bir sokak kavgasında ciddi bir şekilde dövülene kadar sporla ciddi olarak ilgilenmedi. bu kavgadan sonra büyük dövüş sanatları ustası Yip Man ile tanıştı. Man ustanın Kung FU öğreti stili öğrenciye göre belirlendiğinden, Bruce Lee’nin dersleri hep zorluydu. Ustanın lakabı Çin’de “Büyük Ejder” olarak bilinmekteydi, o da talebesi Bruce’a “Küçük Ejder” adını takmıştır. Buna sebep olarak ise Bruce’un kendinden büyük sporcuları rahatlıkla yenebilmesini göstermiştir. Bruce Lee’nin wing Chun bilgisi ilerledikçe girdiği sokak kavgalarının sayısıda artmaya başlamıştır. Hong Kong’da düzenlenen boks şampiyonalarında üst üste 3 şampiyonluğu olan James adındaki sporcuyu yenerek şampiyon oldu. Spordaki üstün başarılarına rağmen Bruce Lee sürekli olarak sokak kavgalarına karışıyor ve başına sürekli bela alıyordu. Ünlü bir oyuncu olan babası Çin’deki şöhretine gölge düşürmemek için Bruce’un bir sokak kavgasında rakibinin kolunu ve bacağını kırmasına da iyice sinirlenerek ABD’ye göndermeye karar verdi. Bruce Lee’nin ABD’ye giderken yanına aldığı tek şey 100 Dolar ve Kung Fu ve diğer dövüş sanatı bilgileriydi.

Su gibi ol, yumuşak görün ama gerektiğinde bir taşı bile parçala. (Bruce Lee)
Su gibi ol, yumuşak görün ama gerektiğinde bir taşı bile parçala. (Bruce Lee)

Amerika’ya ilk gittiğinde Seatle’da bir lokantanın çatı katında garsonluk yaptığı sürece kalması karşılığında iş buldu. Çin’de yarım bıraktığı lise eğitimini tamamlayarak, Üniversite’ye başladı. Washington Üniversitesi Felsefe bölümünde eğitim alırken, geceleride lokantada çalışmaya devam etti. Ancak aklında tek şey vardı: Spor ve Dövüş. İşinden ayrılarak Kung Fu öğretmeye başladı. 22 Yaşına geldiğinde Chinese Kung Fu ( Kendini Korumanın Yolları adında ilk kitabını yayınladı. Biriktirdiği paralarla bir bina kiralayarak ilk dövüş sporları okulunu açtı. Jun Fan Kung Fu School yavaş yavaş öğrenci topluyor, öğrencilerine dövüş sanatlarını öğretirken diğer yandan da Üniversite eğitimine devam ediyordu. Hegel ve Kant üzerine hazırladığı tezlerle Felsefe bölümünden mezun oldu. 1964 yılında felsefe masterını yaparken Linda Emery ile evlendi. Kısa bir süre sonra Kaliforniya’ya taşındılar. 1965 yılında oğulları Brandon Lee, 2 yıl sonra ise kızları Shannon dünyaya geldi.

Ailesi ile birlikte çekilmiş nadir bir fotoğrafı.
Ailesi ile birlikte çekilmiş nadir bir fotoğrafı.

Amerika’ya geldiğinden beri günde 8 saat ve haftada 6 gün idman yapıyordu. 1964 yılında düzenlenen Ed Parker Turnuvasına Onur Konuğu olarak davet edildi. Lee Jeet Kune Do kurucusu ve Çin Kung Fu üstadı olarak anons edildi. Bu turnuvada 2.5 cm mesafeden rakibini 2 metre ötedeki sandalyeye oturatarak herkesin dikkatini çekti ve başta karate üstadı Ed Parker olmak üzere herkesin saygısını kazandı. Kimse daha önce böyle bir şey görmemişti. Bu turnuvadan sonra bir dövüş yarışmasına katıldı. Buradaki maçların en uzun olanı 4 saniye ve en kısası da 1.2 saniye sürdü. o çok hızlıydı. Kendisi ile çalışan yönetmenler dövüş sahnelerinin çoğunu montajda yavaşlatmak zorunda kaldıklarını söylemişlerdir. Normalde birr film sahnesinde saniyede 24 kare varken Lee nin filmlerindeki dövüş sahnelerinde saniyedeki kare 32’ye çıkarılıyordu. O yüzden yönetmenler filmlerini yavaş çekim gösteriyorlardı.

2.5 cm mesafeden rakibini 2 metre ötedeki sandalye oturtuğu hareket ile film yapımcılarının dikkatini çekmiştir.
2.5 cm mesafeden rakibini 2 metre ötedeki sandalye oturtuğu hareket ile film yapımcılarının dikkatini çekmiştir.

Hong Kong’a döndüğünde 1972 yılında Çinli yapımcı Raymond Chow’un yapımcılığını üstlendiği ve Bruce Lee’nin ilk başrol oynadığı “The Big Boss” ; Hong Kong ve güneydoğu Asya bölgesinde o zamana kadar kırılmış bütün gişe rekorlarını altüst ederek büyük bir başarı elde etti. Bunun akabinde Fist of Fury filminde oynadı. Her iki filmde de Bruce Lee’nin kendine has stilini izlemek mümkündür. Fist of Fury filminin başarısının ardından Roma’ya “Way of The Dragon”ı çekmek için gitti. Bu filmde Chuck Norris’i döverek film dünyasında ilk defa bir Amerikalı bir Çinliden dayak yemiştir. Bu Lee’nin Çinde halk kahramanı haline gelmesine yol açtı. Ölüm Oyunu adını verdiği filmin yaklaşık 100 dakikasını çektikten sonra filmini yarıda bırakıp Warner Bross’un Enter The Dragon filmine başladı. ABD-Çin Yapımı en iyi dövüş filmi olarak hal geçerliliğini koruyan filmde dövüş sahnelerinin tamamı gerçek olarak çekilmiştir. Çünkü film yapımcıları Bruce Lee’yi yenene açık çek veriyorlardı. Ama bunu deneyen herkes sadece dayak yemekle yetinmiştir. Lee çekilen filmlerde dövüş sahnelerinin kareografisini kendi düzenler ve bunun için gece gündüz demenden çalışırdı. Hareketli sahneler için uzun plan çekimler, yüksek tekmeler, nunchaku, bo, kali, bıçak gibi silahlar kullanır ve dövüş sahnelerini artistik figürlerle süslerdi. Lee’nin özgün tarzı Jeet Kune Do kesinlikle gösteriye yönelik olmadığından gerçekçi ve vücut hareketlerine uygun bir spor olduğu için filmlerinde bu tekniği sokak dövüşü sahnelerinde sıkça kullanmıştırç Dövüş sanatını beyazperdede fantastik şov olarak seyirciye sergilemeyi becerebildiği için fimleri kült haline gelmiş klasikler halinde yerini her zaman muhafaza edecektir.

Herhangi bir teknik ne kadar çarpıcı ve faydalı gözükürse gözüksün, zihin ona takılı kaldığı sürece başarısızlık getirir.
Herhangi bir teknik ne kadar çarpıcı ve faydalı gözükürse gözüksün, zihin ona takılı kaldığı sürece başarısızlık getirir.

Enter The Dragon filminin tamamlanmasının ardından Hong Kong geri dönen Bruce Lee tamamlamak için filmde başrol oynacak olan Betty Ting Pei’nin evinde yapımcısı Raymond Chow ile görüşmek üzere gittiği evde hayata gözlerini yumdu. Ölümü hakkında çok fazla spekülasyon yapıldı. Ancak ölüm raporunda ölüm sebebiyle ilgili herhangi bir açıklama yazılmadı. Ölümü Hong Kong’ta günlerce yas ilan edilmesine neden oldu. Bütün şehir sokağa döküldü, dünyanın her yerinden insan cenaze töreninde onu yalnız bırakmadı. Kalabalığı durmak için polis bariyerler kursada kalabalığı durdurmak mümkün olmadı. Bruce Lee Hong Kong’taki törenden sonra Amerika Seattle eeyaletinde Lake View mezarlığına gömüldü. 31 Mart 1993’te oğlu Brandon The Crow filminin çekimlerinde karnından vurularak öldü. O da babasının yanına gömüldü.

Bruce Lee ve oğlunun mezarı her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
Bruce Lee ve oğlunun mezarı her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret edilmektedir.

The Game of Death filmi Bruce Lee öldüğünde %50’lik bir kısmı çekilmişti. Ölümünden sonra filmlerinde ilk defa kendisine çok benzeyen bir dublör kullanılarak, başka filmlerinden görüntüler kullanılarak filmin geri kalanı çekilmiş ve bir çok zorluklara rağmen 1978 yılında montajı tamamlanmıştır. Teknik problemlere rağmen film Bruce Lee’nin son yapıtı olması sebebiyle beğeniyle izlenmiştir.

Bruce Lee bizden biriydi, çocukluğumuzun idolu, hayallerimizdeki süper kahramanımızdı.
Bruce Lee bizden biriydi, çocukluğumuzun idolu, hayallerimizdeki süper kahramanımızdı.

Efsanevi savunma sanatları ustası Bruce Lee Amerika’da Amerikalı bir yıldızı, efsane karateci Chuck Norris’i Amerikalıların belki de en etkili silahı olan beyaz perdede yendi. Öğrencileri arasında Dan Inosantio, Kerim Abdülcebbar, Ted Wong, Steve McQueen ünlü isimler yer alır.Tek başına kapital sermayeye ve mafyaya direnerek kendi kuralları ile yolunda yürüdü. Kısacık bir ömüre 4 film ve milyonlarca hayran bıraktı. Ölümününün üzerinde 35 yıl geçmesine rağmen bugün babaannelerimizin, sokakta oyun oynayan çocukların, simitçinin, profesörün, çöpcünün adını ezbere bildiği saygı duyduğu ve televizyonda her yayınlandığında filmlerindeki teknik problemlere rağmen herkesi kendine hayran bırakan Bruce Lee’nin filmlerinde kötüler asla galip çıkamamış, günahsız insanların kanı yerde kalmazdı, ezilen sınıfların temsilcisi olarak karşımıza çıkan Bruce Lee’yi belki de diğerlerinden en fazla ayıran özelliklerinden birkaçıydı bunlar. Bruce Lee dünya döndükçe hepimizin tanıdığı en büyük dövüş sanatları sporcusu olarak yerini koruyacak.Kaynak Olarak Faydanılan Bağlantılar.1)Facebook Bruce Lee Fun Page2)Filmleri hakkında3)Bruce Lee Foundation4)Resmi Sitesi