Bakın, şimdi Mehveş Hanımla ilgili olarak size anlatacaklarım tam olarak doğru değil, bunu itiraf etmeliyim, nasıl söylesem? Aslında yarı fantastik bir anlatı… Ama aynı zamanda o kadar gerçek ki…
Hele bir de sizinle karşı karşıya olabilseydik misafir odamda… Dantellerim pek güzeldir, çoğu sevgili halamın eseri. Ha, o mu? O küçük ceviz etajer de annemden kalmadır. Onun sevdiği “şeyler”i orada saklarım. Üstündeki şişeyi mi sordunuz? Reve D’or… (*) Bitmesin diye gözünün içine bakıyorum, çünkü annem öte dünyaya göçeli bir kaç yıl oldu, çok severdi bu kokuyu, sadece misafirliklerde kullanırdı, işte bunlar artakalan son damlalar. Korkarım artık üretilmiyor…
Aslında, “hem çayımızı yudumlayalım, hem de şu benim macbookdan youtubeu açıp görüntü eşliğinde sohbet edelim” diyecektim ama, malum, Türk halkı olarak cezalıyız… Onun için büyükbabamın gramofonunu çalıştırayım önce, hemen geliyorum yanınıza…Aaaa sormadım da, çayınızı nasıl içerdiniz? Neyse canım, tam tavşankanı işte, fazla koyu değil… Bakın, bu bademli kurabiyeleri de bu sabah yaptım, taptaze, buyrun buyrun afiyet olsun…
Evet, ne diyorduk? Güzel, çok güzel parça değil mi şu “Kaçsam Bırakıp?” Eminim hayran oldunuz siz de, peki bestecisini hiç merak etmediniz mi bugüne kadar?
Aaa, aşkolsun başta söyledim ya, Mehveş Hanım… Yani Mehveş Dolay’dır bu muhteşem ezginin ve sözlerin sahibesi… Notalarına bir bakın, eğer müzikle haşır neşirseniz, hele hele bir enstrüman da çalıyorsanız hafiften tıngırdatsanız ne hoş olurdu… Nihavendin bütün batılı özelliklerini taşır bu şarkı… Durun bakayım, siz çalarken ben de biraz mırıldanayım mı?“Kaçsam bırakıp, senden uzak yollara gitsem,Kalbim yanıyor, ismini her kimden işitsem.Derdimle ufuklarda sönen gün gibi bitsem,Kalbim yanıyor, ismini her kimden işitsem”
Tabii makamının nihavend, usulünün semai oluşu (**) ve muhteşem ezgisi nedeniyle cazcılar da bu besteye gönül kaptırmıştır, örneğin Önder Focan’ın“Kaçsam Bırakıp” yorumu da muhteşemdir.Eveeet, ne diyorduk… “Kaçsam Bırakıp”ın Bestecisi Mehveş Hanımdan bahsediyorduk değil mi? Bir kere son derece dikkat çekici olan, İzmirli Mehveş Hanımın yaşamında sadece ve sadece tek bir beste yapmış oluşu… TEK BİR BESTE! Düşünebiliyor musunuz? Bu kadar muhteşem bir yeteneğe sahip olup da bunu yaşamda sadece bir kez kullanmanın ne demek olduğunu?
Neyse ki, Mehveş Hanım 20-25 yaşlarındayken yaptığı bu besteyi İstanbul’a götürüyor ve Columbia Plak Şirketinde kayıt (***) ettiriyor, beste ilk kez Deniz Kızı Eftelya Hanım tarafından plağa okunuyor. Ama ne yazık ki, Mehveş Hanımın adı plakta yok… Onun yerine bir Ermeni ve de erkek besteci ismi var plakta… Neden mi? O yıllarda bir kadının bırakın müzik eğitimi almasını, bunu yayması, kendi adıyla plağa dönüştürmesi filan imkansız, hoş karşılanmıyor, ondan. Bu yüzden takma isim kullanıyor.
Zaten ondan sonra da Mehveş Hanım kayıplara karışıyor, kendisinden yeni besteler şurada dursun en ufak bir haber bile alınamıyor.
Ne “kaçış” ama değil mi? Tam bestesinde dile getirdiği gibi… Şarkının devamı da şöyle:
“Gönlüm o kadar aşkınla yanmış ki ezeldenBir lahza unutmak seni bak gelmiyor eldenN’olurdu ölüm zehrini içseydim eceldenKalbim yanıyor ismini her kimden işitsem”
Pekiii, sizce bu muhteşem beste kime yapıldı?
Hımmmm, söyleyeyim mi söylemeyeyim mi diye düşünüyorum. Çünkü bundan emin değilim, hatta daha açık konuşmak gerekirse bunu ben düpe düz kafamdan uydurdum. Bence bu beste, tam o yıllarda ortalığı kasıp kavuran ve tüm gençkızların kalbini yakan ama sonunda 29 Ocak 1923 günü İzmir’de Latife Hanımla evlenen Mustafa Kemal’e yapılıyor…
Üstelik sonraki yıllarda öğreniyoruz ki, “Kaçsam Bırakıp” Mustafa Kemal’in de sevdiği bestelerden biri.
Aah ah, ne dersiniz? Bir akşamüstü, güneş batarken, balkondaki masamızda biraz leblebi, biraz beyaz peynir, bir dilim kavun eşliğinde, buğulu rakı kadehimizi karşılıklı kaldırsak, onların şerefine yudum yudum içsek ve “Kaçsam Bırakıp”ı dinlesek?
Olmaz mı?
LİNK——————————————————(*)Reve D’or (Altın Rüya) L.T. Piver tarafından ilk kez 1886’da Paris’te üretilmiş parfüm.
(**)http://odtuktmt.com/7-nazariyat.html(***)Git Zaman Gel Zaman Fonograf-Gramofon-Taş Plak-Cemal Ünlü
yorumlar
verdiğin linklerin nartube haricinde hiçbirini açamamış olsam da, yazı çok güzel olmuş. eline sağlık.
ask… dunyada en degerli hazine. ama bazilarinin konumu bunu yasamaya ne yazik ki izin vermiyor iste.
linkleri açamamış olmana üzüldüm… işin ilginç yanı, kaçsam bırakıp’ın en muhteşem yorumunu dinleyebilmiş olman… bu da bir şeydir…ISLAK İMZA: POLYANNA!!!!
Düşündüm de Hayaldengeçti, o zamanın kadınlarının hepsi, bence de Ata ya aşık olmuştur..
Walla dogru soyluyorsun pbk
Tavsankani cay ve kurabiye!!!! Bu saatte bunca midem kazinirken sagol
çok güzel bir hikaye.Sarı sayfa kokusu var,gizem var,gramafon kokusu var…Daha ne diyim eline sağlık hayalcim..
keşke mehveş hanımla evlenseymiş mustafa kemal… yukarı kattan topuklarını yere vurup, aşağıdaki masayı protesto eden kadın figürü yerine kendisine hafiften ud çalıp-şarkı söyleyerek “şahane gözler”le (*) bakan kadın figürü ile ömrü uzardı.(*) şahane gözler de sevdiği türkülerdendir… anonimdir…
yukarı kattan topuklarını yere vurup, aşağıdaki masayı protesto eden kadın figürüpekçoğumuz ne yazık ki çoğu zaman böyle yaparız.ama mehveş hanıma ve güzelim parçasına hayran oldum.ve en güzel de incesaz eşliğinde dilek türkan söylüyor. MUHTEŞEMMMMMMM
Ben de aşığım Atatürk e, bir odam var , onunla dolu, yaptığı devrimlere, getirdiği yeniliklere..Gurur duyulmayacak gibi değil..
anlamadığım ne biliyor musun pbk, haydi aşık olmasın, çok sevmesinler vs vs… anlayabilirim… ama bu mustafa kemal’e nefret duyanların mantığı nedir acaba?
Mantık Türk ruhunu, oluşunu, kuruluşunu, akıtılan kanları, gösterilen başarıyı, tarihi yok etmek..Ama bu ruh yok olmayacak ne askeri karalamakla ve Atatürk ü kötülemekle, yapamayacaklar..Türk milleti kuşatılmış vaziyette, bu sefer Atatürk te yok, irademizi kullanmaya ihtiyacımız var sadece..
atatürkün neden boşanıp, kendisine aşık milyonllaarca kadına rağmen, neden 1 daha evlenmediğini hep beraber okuyalım:
1de tahminde bulunalım
dersimlilerin mantığı olabilir. malum 50bin insan çoluk çocuk, kadın erkek, yaşlı genç demeden öldürülmüştü. bundan dersimli kadınların atatürkle evlenmek istemediklerinide çıkarabiliriz.
cadıyız cadı biz.Öyle her babayiğit başa çıkamaz.Bak koskoca Atatürk bile pes demiş.Kadın dünyadaki en tehlikeli silahtır…
Mehveş HanımBir rivayete göre kendisi aslında erkekmiş ve bestekarımız olarak bildiğimiz Mehveş Hanım aslında teyzesinin ismiymiş.Doğduğunda annesi onu teyzesine vermiş ve teyzesini annesi,annesini de teyzesi olarak bilmiş.Büyüdüğü zaman işin aslını öğrenmiş ama teyzesi Mehveş Hanım’a muhabbeti hiç eksilmemiş.yaptığı bestenin bestekarı olarak Mehveş Hanım ismini yazmıştır…KAYNAK
evet konak sahibi soylu,varlıklı gençkızlar demek istedin galiba…. çalışmaktan yüzü güneş yanığı eli nasırlı kızların böyle lüksü yoktu çünkü… hatta yüzünü bile görmemişlerdi…
@hayalicindegecti, sayende “kaçsam bırakıp” parçasını keşfettim. nasıl güzelmiş..
cherry blossom girl, peki en çok onder focan ın yorumunu mu yoksa tsm versiyonunu mu beğendin?
Zeki Müren de çok güzel söylüyor eseri…
evet zeki muren de guzel soyluyor bir de TRT versiyonunda spikerin anonsu var acaip nostaljik
50.000 İNSANDERSİM OLAYLARI AŞİRETLERLE YÖNETİMİN KARŞI KARŞIYA GELMESİNDEN KAYNAKLANIR.AŞİRETLERİN AMACI AŞİRET SİSTEMİNİN DEVAM ETMESİDİR. DEVLETİN AMACI AŞİRET SİSTEMİNİN BİTİRİLMESİDİR. O ZAMANLARDA BİTİRİLEMESE BİLE DEVLET YÖNETİMİNE ZARAR VERMEYECEK POZİSYONA GETRİLİMSİDİR.VE BUGÜNÜN VE DÜNÜN VE YARININ KADINLARI DA ATATÜRK E MİNNETTARDIR.ÇÜNKÜ O KADINLARDIR KİAŞİRET SİSTEMİ GEREĞİ ÇOCUKLUK YAŞLARINDA KÖLE GİBİ SATILANLARDIR. SOFRADA YERİ KIRSAL HAYVANATTAN SONRA GELENDİR. EĞİTİM YOKSUNUDUR. DÜZİNELERCE ÇOCUK DOĞURMASI GEREKEN SAĞMAL BİR MAKİNADIR.VE HALA BU SİSTEMDEN DOLAYI ÖLEN KÖLELEŞEN EĞİTİM HAKKI ELİNDEN ALINAN ŞİDDET GÖREN KORUNAMAYAN KADIN YAŞIYORSA BU ÜLKEDEYUKARIDA AHKAMI BULUNAN HİBNE VE BENZERLERİNİN VARLIĞINDAN VE ÇARPTIRMALARINDAN DOLAYIDIR.
AERCvalla helal olsun, kem küm mırın kırın ehem ehemm filan denirken kodun ve oturttun
Yerde gördüğün her zarfı açıp okuyacağına, eğilmişken iki fidan dikte bir işe yarasın arkadaş.”Dersimli kadınlar M.kemal’le evlenmek istememişler..”Akıllı olsunlar akıllı;O dersimli kadınlar dua etsinler, onlara evlenecek erkek bırakmışlar.Beyinlere hangi mesajları yollamaya çalışıyorsunuz?
“Dersimli kadınlar M.kemal’le evlenmek istememişler..”Zaten onları İnönü bombalatmıştı!!!!! Yaşadıklarına şükretsiner öyle mi?
Ortamı provake etmeye gerek yok.Bu konulardaki düşüncelerim bellidir.
yani, hicbi ricam yok, “beni görmek demek, behemehâl yüzümü görmek demek değildir” mi diyorsunuz?
“HAZİN BİR AŞK ÖYKÜÜYLE İLGİLENİN” DİYORUM:)