Sarızambak, diye de isme sahip olan büyüklerimizin bildiği kırk yıllık çirişten bahsedecegim bugün. Babamın doğulu olmasından dolayı kebabın alasını, anamın laz oluşundan dolayı hamsili pilavı ve yıllarca Ege’de oturdum diye envai çeşit ot yedigimi sanarken çirişle alt üst oldu benliğim. Bunun sebebi bu otun Kahramanmaraş,Erzurum,Antalya ve memleketim Urfa’da bile çok yetişmiş olması ve benim bunu bilmemiş olmamdı.Tadı bildigimiz ıspanak veya semizotu gibi çirişin, çok lezzetli yani, bu aralar mevsimi sanırım pazarlarda bolca bulunuyor ve çokta ucuz. Bu bitki sebze yemegi veya yumurtalı yapılmasının dışında böreklerde de kullanılabilir,hatta peynir bile yapılıyormuş.Bu arada Maraş’ta pilavda da kullanıldıgını belirteyim.Çiriş(gulik) sağlık açısından pek çok rahatsızlıga iyi geldigi belirtilen bir bitkidir,yaprak ve sürgünleri yenilen bu bitki yazın çiçek açar.Senede bir mutlaka yeniyor bu ot bazı bölgelerde şifa niyetine. Ayrıca büyük şehirlerde yaşayanlar memleketlerinden gelen bu çirişlerin haşlandıgı susyu bile kullanıyorlar, kaç yıllık memleketim var bir Allah’ın kulu bana çiriş,miriş göndermedi vallahi,geçen kahvaltıya yengeme gittim yumurtalı çiriş yapmış onda yedim, ne bu dedim.Memleketinin sadece kebaplarını biliyorsun galiba dedi bana,rezil oldum:) kilosunu bir liraya almış,oldukça lezzetli hatta bu hafta 75 kuruşa bile satılıyordu,millet kapış kapış gidiyordu.Çiriş otunun yenmesinin dışında başka özelliği daha var o da köklerinden elde edilen bir çeşit tutkal.kökü dilimlenip, kurutulup,değirmende öğütüldükten sonra elde edilen tutkal ayakkabıcılık sektöründe yapıştırıcı olarak kullanılıyor.Antalya’da çiriş otu toplamak için Orman İşletme Müdürlügünden izin alınıyor.Antik çağdaki inanışa göre yer altındaki ölüler tanrısı Hades ‘e ulaşan ölüler sonrasında Charon’un kayığı ile Styks Nehri’ni geçerek çiriş otlarından oluşan çayırlara varırlar,çiriş otlarının ötesinde Hades ve Persephone’un sarayı bulunur,iyiler meyve bahçeleriyle dolu yere yollanırken kötüler cezalandırılmak üzere Tartaros’a gönderilir, iyiligi ve kötülügü eşit olanlar ise çiriş otlarının arasında amaçsızca dolanırlar.Çiriş otuna bu yüzden antik dönemde ölülerin yemeği de denilebilir.(çiriş Bitkisine Rağbet Artıyor)
Yemeyenler pazarlarda sorsun az zaman sonra bitiyor çiriş, buzlukta muhafaza etmeyi düşünüyorum biraz, çiriş büyükşehirlerde yeni yeni biliniyor,oyda pek çok memlekette baharın müjdecisi olarak anılırve asırlar boyudur tüketilmektedir.Yerli ıspanak dedikleri çirişten vazgeçmeyen Dogu Anadolu insanları çıktıgı zaman daima sofralarına koyuyorlar.
yorumlar
annemin son zamanlardaki gözde bitkisi. bu hep böyle olmuştur. bitkilerin bile hayatlarında parlak zamanları var yahu. 🙂
semiz otu dere otu hatta pırasa her şeyi yiyebiliyorum ama bu çirişin tadını sevemedim. sadece çorbasını içebiliyorum. annemler çocukkan çok toplar yerlermiş…büyük şehirlerde yeni bilindiği doğru.
Sağlık açısından yararlı olduğuna diyeceğim yok ama, bir lokma bile yiyemedim yaa:))Antalya’ tam mevsimi şimdi. Kaya çirişi diyorlar. Pazarlar dolu…
Bu arada Ağrı’da bolca yetiştiği yerler arasındadır:)
ben begendim yumurtalısını yemek olarak her otu yemem ama kavurma olan her yeşilligi severin
börek de yapılabilir. yıkaması süper kolay yeşil sebze. süper de lezzetli. sarmısak ve fesleğenle yaparsanız tadından yenmez.
çorbasını da dene nazocum, lezzetli bence. ufacık yemek bilgimle sana tavsiye ediyorum ama naparsın:)
aa galantusum bilginin ufagı büyügü mü olur, ögrenilen herşey kıymetlidir sööliyim yengeme yapsın üç beş kilo çiriş aldı gördüm:)
:))biz buzdolabına koyduk biraz, ara ara yapacakmışız.
çok moda bir yiyecek bu aralar
modası batsın.
:))) neden galantus bakıyoruz her dakka bişi çıkıyor ve acaip moda oluyo sonra unutuluyor, keten tohumu, prebiyotikler, nar suyu falan fişman varsın çiriş otumuz moda olsun:)
yiyeceğin modası olmamalı:)
bence sadece bir gün çiriş günü olmamalı hergün çirişi hatırlamalıyız
manson söz bi daha hafifte kimseye annelerin günü bir gün değil her gün olmalı ve türev cümleleri kurdurtmayacağım.thing bana yardım eder sanırım.
sebze yemeklerini çok tüketmeme rağmen çirişi sevmedim
@Akoni biraz zor tarif edilecek bir tadı var bence, sevmekte zorlanabilirsin ki ben de dediğim gibi sadece çorbasını içebiliyorum.
@Galanthus, bir kez aldım merakımı gidermek için ama tüketemedim..
Nazoya gönder o dolaba atar, kışında pişirir:)
@nazo biraz geç kaldı.. Ben onu aldığım birkaç yıl önceydi
ha ha dün gördüm aklıma sizler geldiniz:) amadım üşendim zaten biter heralde yakında
@nazo, artık her çirişi gördüğünde bizleri hatırlarsın:))
hiç aklıma çiriş görüldüğünde hatırlanacağım aklıma gelmemişti,semiz otu bile değil, çiriş!:) evet nazocum her çiriş gördüğünde benle akoniyi hatırla:)
:)) bizi unutması mümkün değil yerken bile hatırlayacak
SEVİNCİN YARISIKuşlar yağmur yağdırır daYağmur güneşi vururdu yaBen sana gelirdimSevincin yarısı ağzımdaZambağa birikir sabahlarOvalar atlara binerdiKulesine koşuşunca denizCebimde geceden yıldızlarArılarla ballarla kanımdaYüreğim avuç olurdu daSonra çeşme de olurdu yaMutsuz dönüşler ayındaBen sana gelirdimMelih Cevdet Anday
daha önce hiç çiriş yemedim. Hatta sayende öğrendim bu besini. Sağolasın.
http://www.loadtr.com/317326-profiterol.htm
akoni benim canım bunu çekiyor şimdi:) nazo bize profiterol yapsın:)
şiir Akoni’ye…
@Galanthus, bu saate yenmemeli, yarın yersin sonra 40 dak yürürsün olur biter:))
@sevde, şımartmayın beni sonra her zaman böyle beklentilerim olur anlamam
🙂 şımarmazsın sen akoni bilirim (yani gözlemledim.)isteyin efendim ne demek!
gözlemledin diyorsun… ehh öyle olsun !!
@akoni, peki bugün yiyorum o zaman:)
tattım güzeldi
Bu son yapışım karne zamanı taşınıyorum şimdiden ev toparlamaya başladım oyalaman beni de gelin iki işin ucundan tutun , ev hediyesi de kabulüm 😀
kesinlikle bugün kendimi tatlıyla doyurmalıyım:) çikolata krizi vakası ya da şu anda karnıım aç sadece:) nazo adresi ver sen bana ben ev hediyeni gönderiyorum:)
bak veririm haa:) sana bir olay anlatayım erkek kardeşim küçüklügünden beri benim çocukluk arkadaşım(kendisinden 2 yaş büyük) bir kızın annesine kızını ne zaman veriyon falan derdi, oda vercem vercem gel iste derdi, annelerimizde yakın arkadaş oldugundan sürekli görüşüyoruz zaten. yaklaşık ilkokuldan beri ne zaman veriyon , gel iste muhabbeti hep yapıldı taki bir gün kardeşim tek başına eline çikolatasını alıp gidene kadar.Kızın annesi ulan yıllardır şakalaşıyoruz her seferinde gel iste veriyim diyorum söz agızdan çıktı diye kızı verdi. Şaka gerçek oldu 5 yıllık evli bizimkiler. anlatasım geldi anlattım.
yani diyorsun ki hediyeyi gerçekten beklerim:) sorun değil gülüm ben de gerçekten gönderirim babında söyledim:)senin bu anlattığın şakayı benim ufak kardeşim için yapacak oldular, izin vermedim! şakasını bile yaptırmam dedim, iyi de yapmışım bence:)
iyi etmişin:) valla galantusum elbette alacagını biliyorum 🙂 eheueheu
Annemlerde bir merak szrmış şu ota sabah akşam yedikleri yetmiyor bi de yumurta kırıyorlar kahvaltı da. faydalı faydalı diye dondurucuyu doldurdular valla bu kış bitmaz…
çiriş yenilmesi gereken çok faydalı bir besin zambak besini:)
Amma çin işkencesi gibi bir şeyi tutturdular mı tam gaz ileri yapıyorlar
:))) ne yapsalardı
Benim demek istediğim bir şeye sardılar mı tutturuyorlar. Br keresesinde tam 1 hafta boyunca balık yedik her akşam. Anla artık
dün çiriş kavurdum:) ama yemedik akşam üstüne yumurta kıracagım hehehhe:) eşim hayatta yememiş ilk kez tadacak
Afiyet olsun. Ay ay
teşekkürler efenüm
aç bir insana bu yapılanları kınıyorum:)
valla az evvel kahvaltıdan kalktık bugün eşimde grip oldugu için evde ailecek ettik
İlk def bu yıl pazarda görüp aldık. Ama sonra, kokusunu pek beğenmediğimiz için yapmaktan vazgeçtik.
AAA eski yazım pörtlemiş:)bence çok şey kaçırmışsınız.süper kahraman