“ben vergisini veren bir vatandasim” fonundan
Gazeteleri okurken iki haber dikkatimi cekti. Haberleri blog formatinda paylasmak istedim. Birinci haber “Asker Tabutlarini Amerikan Halki Gordu” basligini tasiyor (Milliyet, Sema Emiroglu NY) Haberde belirtildigine gore Pentagon’a basvuran bir internet sitesi (www.thememoryhole.org) asker tabutlarinin goruntulerine ulasmayi basarmis. Bu tip sakincali fotolar su ana kadar basina dagitilmamis. Internet sitesi Freedom Of Information Act denilen, gorevi halka hizmet olan devletin yaptigi hizmetler konusununda vatandaslarin bilgi alma ozgurlugunu saglayan kanun kapsaminda ulasabilmis. Resimler sonradan devletin guvenligini tehlikeye attigini gerekcesiyle (muhtmelen derin uzuntulere gark olunarak) kapsam disina cikartilmis.Ikinci haber ise Radikal gazetesinden bir mujde. Cesitli uyum paketleri neticesinde Turk vatandaslarinin Freedom of Information Act yasasina benzer devlet uygulamalari konusunda bilgi edinme hakki yasalasmis (25 Nisan’da yururluluge giriyor). Prof. Dr. Yasemin Inceoglu’nun yazdigi yorumdan (Radikal 24.Nisan.2004) bu yasalarin daha bircok gelismis ulkede dahi hayata gecirilememis oldugunu ogreniyoruz (elleri epey kirli Ingiltere’de oldugu gibi). Yazida bu onemli yasadan ne kadar haberdar oldugumuz sorgulaniyor ve deniyor ki profesyoneller yani “İletişim ve hukuk fakültelerindeki akademik kadro ve öğrenciler, gazeteciler, kamu kuruluşları, vatandaşlar, sivil kuruluşları vs. bu yasanın yaşama geçirileceğinden haberdar mı?” veya sade vatadandaslar bu yasanin oneminin ne kadar farkindalar “Bu tür yasalar gelişmiş ülkelerde yurttaşların ve yönetimlerin talepleriyle çıkarılırken, bizim ülkemizde diğer birçok yasa gibi, AB’ye girmeyi kolaylaştırıcı bir yol olarak kabul edilmektedir. İçselleştirilmemiş, dış zorlamalarla çıkan bir yasa ne denli etkili olabilir”Simdi gelismis ulke manzaralari vererek bu yasanin ozellikle medya ve sivil toplum orgutleri icin oneminin altini cizmeye calisalim. (hayirlisi)Bu sayfada (http://foia.fbi.gov) bir kamu kurulusu olan FBI’nin tuttugu dosyalardan vatandaslarin istegiyle aciklanmis olanlarin listesi verilmis. Ayni linkten ajanlarin supheliler hakkinda tuttugu notlarinin taranmis haline ulasmak mumkun. Raporda ozel isimler veya devlet guvenligi acisindan sakincali gorulen yerler siyah kalemle sansurlenmis (Ornegin ABD – Suudi Arabistan (b/m)alli borek iliskisinin temelleri sansurlenme durumunda) Benim dikkatimi 1756 sayfa ile Albert Einstein dosyasi cekiyor. Einstein, McCarty donemindeki kizil avi sirasinda dosyasi tutulan ve sonradan sinir disi edilen bir cok bilimadamiyla yakin iliskisi nedeniyle takip edilmis. (Einstein Dosyasi) Guzel insan Marilyn Monroe da FBI’in ilgisine mazhar olmus. Olumunu ve yine supheli sahislarla iliskilerini inceleyen dosyasina ayni yerden ulasabilirsiniz. (Marilyn Monroe Dosyasi) Bertol Brecht, Kennedy ve M.L. King ve daha bir cok kisinin dosyalarini download edip ABD vatandaslarini parasiyla calisan ajanlarin calismalarini kontrol edebilirsiniz.Bu linkten de eyaletler duzeyindeki seffafligin orneklerini goruyoruz. Linkten ABD’nin Georgia eyaletindeki kamu kuruluslarinda 2002 mali yilinda, kim ne kadar maas almis, ne kadar seyahat harcirahi kullanmis gormek mumkun. Ilginc olan vasifsiz isciden, valiye kadar tum birimlerin maaslarinin listenmesi. (Boyle bir liste Almanya’da yok olsa gerek, yoksa Sayin Basbakan Sayin Schoreder’e maasini sormazdi sanirim)Cetin Altan’in yazilarinda sikca sordugu sorularin cevabini yani bakanliklarin harcama kalemleri ve miktarlari, lojman saltanati, araba hukumdarligi gibi bir cok sey umariz ki bu kanun kapsamina ulasilabilir konuma gelir. Bakalim, makus talihimizin tekerruru, altan bir talep gelmeden yapilan bu devrimlerin bekcisi kim olacak ? Mister ve mrs. bilmem kim olmasin diye umalim.
yorumlar
Devlet uygulamalari konusunda bilgi edinmek isteyen çıkacak mı bakalım. Vurdumduymazlığın diz boyu olduğu bir toplum olarak bu yasadan nasıl faydalanacağız. Ancak medya fayda vermek için değil de reyting uğruna birşeylerin peşine düşebilir.
yasanın kendinden uzun bir “hangi durumlarda geçerli değildir” kısmı var. hikaye yani.
fotografı pentagondan değil, tabutları taşıyan uçağın çalışanlarından biri sızdırmış web sitesine. o sızdıran kişi ve eşi de işten çıkartılmışlar şu an… (sanırım bu bilgi de cumartesi günkü milliyetten)hemen buradan başka bir konuya atlanabilir işte. aynı haber ajansından alınan iki bilgi.. braz kırpılınca ne kadar da farklı anlamlar ifade edebiliyor…yani senin bilgiye ulaşma hakkın var ama adamların da doğru bilgiyi vermeme, çarpıtma hakkı var. 😉
Blog’u hazirlarken resimlere ulasmayi basaran http://www.thememoryhole.org sitesine ulasilamiyordu. Su anda ulasilabiliyor. Resimlerin Amerikan Hava Kuvvetlerinden alinmasinin hikayesi soyleymis:>>> Since March 2003, a newly-enforced military regulation has forbidden taking or distributing images of caskets or body tubes containing the remains of soldiers who died overseas.Immediately after hearing about this, I filed a Freedom of Information Act request for the following:All photographs showing caskets (or other devices) containing the remains of US military personnel at Dover AFB. This would include, but not be limited to, caskets arriving, caskets departing, and any funerary rites/rituals being performed. The timeframe for these photos is from 01 February 2003 to the present.I specified Dover because they process the remains of most, if not all, US military personnel killed overseas. Not surpisingly, my request was completely rejected. Not taking ‘no’ for an answer, I appealed on several grounds, and—to my amazement—the ruling was reversed. The Air Force then sent me a CD containing 361 photographs of flag-draped coffins and the services welcoming the deceased soldiers.Score one for freedom of information and the public’s right to know.Kotu de olsa tercume edersem:Mart 2003’den gecerli olan bir uygulamayla ABD disinda olen askerlerin tabutlarinin ve body-tube’lerinin (?) goruntulendigi fotograflara dagitim yasagi konmus. Bunu duyan site yoneticisi arkadas hemen Dover ussu komutanligina yazi yazarak tabutlarin ve askerlerden kalan parcalarin konuldugu diger kutularin (body-tube ?) resimlerine ulasmak istedigini soyleyen bir dilekce yazmis.Dilekcesi beklenildigi gibi rededilmis. Freedom of INformation Act yasasindan hareketle karar itirazini cesitli mercilere ulastiran bu arkadasa sonunda resimler verilmis.Resimler icin buraya bakabilirsiniz.Notlar: Resimlere ulasan arkadas vatan haini midir ? Isi gucu yok mudur ? Hangi hain odaklar beslemektedir kendisini ? ABD ordusu gaflet ve delalet icinde midir ? Savas hali altinda olmayan nice ulkede askeriyenin dokunulmazligi varken her gun kayip veren bir ulkenin komutanlarini Freedom of INformation Act niye bu kadar baglar ? (nedir, nedir, protestan etigi dedikleri mu budur ?)
Resimler görüldüğü üzere, sayısı, çekim açıları, netliği vs.. gibi gayet güzel çekilmiş. Birrr sürü resim.Yahu bu amerikalılar madem yayınlamaycaktı, haybeye niye bu kadar tabut resmini çekti ?Hemen bildirgeç te geçen kusma videoları geldi aklıma. Sadist muslims mesela. Enteresan tabi.Acaba bu saydamlaşma yerine, saydamlık için kılıfı bulduk, haydin BOP ‘a destek, yarın Ladin’ide yakalayıp intikamımızı alıcam senaryosu mudur ?Hani Çetin Altan dedinizde aklıma geldi, durup durup der amerikan seçimleri yaklaşıyor 😉
Yazı için teşekkürler. Uzun süredir ilgimi çeken bir blog gelmiyordu…
görmeyi , almayı talep edecek vatandaşları da kayıt altına alıp dosyalamak isterler mi acaba ?
kürtçe öğrenmek isteyenleri kaydettikleri gibi mi?
Bilgi istekleri iletilmeye baslamis. Demokratik Degisim Gonulleri Dernegi yasanin isleyisini test etmek icin birkac soru yoneltmis. Radikal’in haberi
M. Altan yazmis: Bilgi Edinme ve Denetleme Hakkini Kullanmak
Basbakanlik sitesinden kanunun tam metnini c/p ediyorum. Linkin degismemisse suradan da okuyabilirsiniz.Bilgi Edinme Hakkı KanunuBilgi Edinme Hakkı KanunuBİRİNCİ BÖLÜMAmaç, Kapsam ve TanımlarAmaçMadde 1- Bu Kanunun amacı; demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik,tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarınailişkin esas ve usulleri düzenlemektir.KapsamMadde 2- Bu Kanun; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslekkuruluşlarının faaliyetlerinde uygulanır.1.11.1984 tarihli ve 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun hükümlerisaklıdır.TanımlarMadde 3- Bu Kanunda geçen;a) Kurum ve kuruluş: Bu Kanunun 2 nci maddesinde geçen ve kapsama dahil olanbilgi edinme başvurusu yapılacak bütün makam ve mercileri,b) Başvuru sahibi: Bu Kanun kapsamında bilgi edinme hakkını kullanarak kurum vekuruluşlara başvuran gerçek ve tüzel kişileri,c) Bilgi: Kurum ve kuruluşların sahip oldukları kayıtlarda yer alan bu Kanunkapsamındaki her türlü veriyi,d) Belge: Kurum ve kuruluşların sahip oldukları bu Kanun kapsamındaki yazılı, basılıveya çoğaltılmış dosya, evrak, kitap, dergi, broşür, etüt, mektup, program, talimat, kroki,plân, film, fotoğraf, teyp ve video kaseti, harita, elektronik ortamda kaydedilen her türlübilgi, haber ve veri taşıyıcılarını,e) Bilgi veya belgeye erişim: İstenen bilgi veya belgenin niteliğine göre, kurum vekuruluşlarca, başvuru sahibine söz konusu bilgi veya belgenin bir kopyasınınverilmesini, kopya verilmesinin mümkün olmadığı hâllerde, başvuru sahibinin bilgi veyabelgenin aslını inceleyerek not almasına veya içeriğini görmesine veya işitmesine izinverilmesini,f) Kurul: Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulunu,İfade eder.İKİNCİ BÖLÜMBilgi Edinme Hakkı ve Bilgi Verme YükümlülüğüBilgi edinme hakkıMadde 4- Herkes bilgi edinme hakkına sahiptir.Türkiye`de ikamet eden yabancılar ile Türkiye`de faaliyette bulunan yabancı tüzelkişiler, isteyecekleri bilgi kendileriyle veya faaliyet alanlarıyla ilgili olmak kaydıyla vekarşılıklılık ilkesi çerçevesinde, bu Kanun hükümlerinden yararlanırlar.Türkiye`nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerisaklıdır.Bilgi verme yükümlülüğüMadde 5- Kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgiveya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin,süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idarî ve teknik tedbirleri almaklayükümlüdürler.Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren diğer kanunların bu Kanuna aykırıhükümleri uygulanmaz.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBilgi Edinme BaşvurusuBaşvuru usulüMadde 6- Bilgi edinme başvurusu, başvuru sahibinin adı ve soyadı, imzası, oturmayeri veya iş adresini, başvuru sahibi tüzel kişi ise tüzel kişinin unvanı ve adresi ile yetkilikişinin imzasını ve yetki belgesini içeren dilekçe ile istenen bilgi veya belgeninbulunduğu kurum veya kuruluşa yapılır. Bu başvuru, kişinin kimliğinin ve imzasının veyayazının kimden neşet ettiğinin tespitine yarayacak başka bilgilerin yasal olarakbelirlenebilir olması kaydıyla elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıyla dayapılabilir.Dilekçede, istenen bilgi veya belgeler açıkça belirtilir.İstenecek bilgi veya belgenin niteliğiMadde 7- Bilgi edinme başvurusu, başvurulan kurum ve kuruluşların ellerinde bulunanveya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olmalıdır.Kurum ve kuruluşlar, ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analizneticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurularaolumsuz cevap verebilirler.İstenen bilgi veya belge, başvurulan kurum ve kuruluştan başka bir yerdebulunuyorsa, başvuru dilekçesi bu kurum ve kuruluşa gönderilir ve durum ilgiliye yazılıolarak bildirilir.Yayımlanmış veya kamuya açıklanmış bilgi veya belgelerMadde 8- Kurum ve kuruluşlarca yayımlanmış veya yayın, broşür, ilân ve benzeriyollarla kamuya açıklanmış bilgi veya belgeler, bilgi edinme başvurularına konuolamaz. Ancak, yayımlanmış veya kamuya açıklanmış bilgi veya belgelerin ne şekilde,ne zaman ve nerede yayımlandığı veya açıklandığı başvurana bildirilir.Gizli bilgileri ayırarak bilgi veya belge vermeMadde 9- İstenen bilgi veya belgelerde, gizlilik dereceli veya açıklanmasıyasaklanan bilgiler ile açıklanabilir nitelikte olanlar birlikte bulunuyor ve bunlarbirbirlerinden ayrılabiliyorsa, söz konusu bilgi veya belge, gizlilik dereceli veyaaçıklanması yasaklanan bilgiler çıkarıldıktan sonra başvuranın bilgisine sunulur. Ayırmagerekçesi başvurana yazılı olarak bildirilir.Bilgi veya belgeye erişimMadde 10- Kurum ve kuruluşlar, başvuru sahibine istenen belgenin onaylı birkopyasını verirler.Bilgi veya belgenin niteliği gereği kopyasının verilmesinin mümkün olmadığı veyakopya çıkarılmasının aslına zarar vereceği hâllerde, kurum ve kuruluşlar ilgilinin;a) Yazılı veya basılı belgeler için, söz konusu belgenin aslını incelemesi ve notalabilmesini,b) Ses kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları dinleyebilmesini,c) Görüntü kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları izleyebilmesini,Sağlarlar.Bilgi veya belgenin yukarıda belirtilenlerden farklı bir şekilde elde edilmesi mümkünise, belgeye zarar vermemek koşuluyla bu olanak sağlanır.Başvurunun yapıldığı kurum ve kuruluş, erişimine olanak sağladığı bilgi veya belgeleriçin başvuru sahibinden erişimin gerektirdiği maliyet tutarı kadar bir ücreti bütçeye gelirkaydedilmek üzere tahsil edebilir.Bilgi veya belgeye erişim süreleriMadde 11- Kurum ve kuruluşlar, başvuru üzerine istenen bilgi veya belgeye erişimionbeş iş günü içinde sağlarlar. Ancak istenen bilgi veya belgenin, başvurulan kurum vekuruluş içindeki başka bir birimden sağlanması; başvuru ile ilgili olarak bir başka kurumve kuruluşun görüşünün alınmasının gerekmesi veya başvuru içeriğinin birden fazlakurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumlarında bilgi veya belgeye erişim otuz iş günüiçinde sağlanır. Bu durumda, sürenin uzatılması ve bunun gerekçesi başvuru sahibineyazılı olarak ve onbeş iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir.10 uncu maddede belirtilen bilgi veya belgelere erişim için gereken maliyet tutarınınidare tarafından başvuru sahibine bildirilmesiyle onbeş iş günlük süre kesilir. Başvurusahibi onbeş iş günü içinde ücreti ödemezse talebinden vazgeçmiş sayılır.Başvuruların cevaplandırılmasıMadde 12- Kurum ve kuruluşlar, bilgi edinme başvurularıyla ilgili cevaplarını yazılıolarak veya elektronik ortamda başvuru sahibine bildirirler. Başvurunun reddedilmesihâlinde bu kararın gerekçesi ve buna karşı başvuru yolları belirtilir.İtiraz usulüMadde 13- Bilgi edinme istemi 16 ve 17 nci maddelerde öngörülen sebeplerlereddedilen başvuru sahibi, yargı yoluna başvurmadan önce kararın tebliğinden itibarenonbeş gün içinde Kurula itiraz edebilir. Kurul, bu konudaki kararını otuz iş günü içindeverir. Kurum ve kuruluşlar, Kurulun istediği her türlü bilgi veya belgeyi onbeş iş günüiçinde vermekle yükümlüdürler.Kurula itiraz, başvuru sahibinin idarî yargıya başvurma süresini durdurur.Bilgi Edinme Değerlendirme KuruluMadde 14- Bilgi edinme başvurusuyla ilgili yapılacak itirazlar üzerine, 16 ve 17 ncimaddelerde öngörülen sebeplere dayanılarak verilen kararları incelemek ve kurum vekuruluşlar için bilgi edinme hakkının kullanılmasına ilişkin olarak kararlar vermek üzere;Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu oluşturulmuştur.Kurul; birer üyesi Yargıtay ve Danıştay genel kurullarının kendi kurumları içindenönerecekleri ikişer aday, birer üyesi ceza hukuku, idare hukuku ve anayasa hukukualanlarında profesör veya doçent unvanına sahip kişiler, bir üyesi Türkiye BarolarBirliğinin baro başkanı seçilme yeterliliğine sahip kişiler içinden göstereceği iki aday,iki üyesi en az genel müdür düzeyinde görev yapmakta olanlar ve bir üyesi de AdaletBakanının önerisi üzerine bu Bakanlıkta idarî görevlerde çalışan hâkimler arasındanBakanlar Kurulunca seçilecek dokuz üyeden oluşur.Kurul üyeliğine önerilen adayların muvafakatları aranır.Kurul Başkanı, kurul üyelerince kendi aralarından seçilir.Kurul, en az ayda bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman Başkanın çağrısı üzerinetoplanır.Kurul üyelerinin görev süreleri dört yıldır. Görev süresi sona erenler yenidenseçilebilirler. Görev süresi dolmadan görevinden ayrılan üyenin yerine aynı usule göreseçilen üye, yerine seçildiği üyenin görev süresini tamamlar. Yeni seçilen Kurul görevebaşlayıncaya kadar önceki Kurul görevine devam eder.Kurul üyelerine 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri saklı kalmakkaydıyla fiilen görev yaptıkları her gün için uhdesinde kamu görevi bulunanlara (1000),uhdesinde kamu görevi bulunmayanlara ise (2000) gösterge rakamının memur aylıkkatsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda huzur hakkı ödenir. Bu ödemelerdedamga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.Kurul, belirleyeceği konularda komisyonlar ve çalışma grupları kurabilir; ayrıcagerekli gördüğü takdirde, ilgili bakanlık ile diğer kurum ve kuruluşların ve sivil toplumörgütlerinin temsilcilerini bilgi almak üzere toplantılarına katılmaya davet edebilir.Kurulun sekretarya hizmetleri Başbakanlık tarafından yerine getirilir.Kurulun görev ve çalışmalarına ilişkin esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanarakyürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenir.DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBilgi Edinme Hakkının SınırlarıYargı denetimi dışında kalan işlemlerMadde 15- Yargı denetimi dışında kalan idarî işlemlerden kişinin çalışma hayatını vemesleki onurunu etkileyecek nitelikte olanlar, bu Kanun kapsamına dahildir. Bu şekildesağlanan bilgi edinme hakkı işlemin yargı denetimine açılması sonucunu doğurmaz.Devlet sırrına ilişkin bilgi veya belgelerMadde 16- Açıklanması hâlinde Devletin emniyetine, dış ilişkilerine, millîsavunmasına ve millî güvenliğine açıkça zarar verecek ve niteliği itibarıyla Devlet sırrıolan gizlilik dereceli bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.Ülkenin ekonomik çıkarlarına ilişkin bilgi veya belgelerMadde 17- Açıklanması ya da zamanından önce açıklanması hâlinde, ülkeninekonomik çıkarlarına zarar verecek veya haksız rekabet ve kazanca sebep olacakbilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.İstihbarata ilişkin bilgi veya belgelerMadde 18- Sivil ve askerî istihbarat birimlerinin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgiveya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.Ancak, bu bilgi ve belgeler kişilerin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyeceknitelikte ise, istihbarata ilişkin bilgi ve belgeler bilgi edinme hakkı kapsamı içindedir.İdarî soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgelerMadde 19- Kurum ve kuruluşların yetkili birimlerince yürütülen idarî soruşturmalarlailgili olup, açıklanması veya zamanından önce açıklanması hâlinde;a) Kişilerin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucunu doğuracak,b) Kişilerin veya soruşturmayı yürüten görevlilerin hayatını ya da güvenliğini tehlikeyesokacak,c) Soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek,d) Gizli kalması gereken bilgi kaynağının açığa çıkmasına neden olacak veyasoruşturma ile ilgili benzeri bilgi ve bilgi kaynaklarının temin edilmesini güçleştirecek,Bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.Adlî soruşturma ve kovuşturmaya ilişkin bilgi veya belgelerMadde 20- Açıklanması veya zamanından önce açıklanması hâlinde;a) Suç işlenmesine yol açacak,b) Suçların önlenmesi ve soruşturulması ya da suçluların kanunî yollarla yakalanıpkovuşturulmasını tehlikeye düşürecek,c) Yargılama görevinin gereğince yerine getirilmesini engelleyecek,d) Hakkında dava açılmış bir kişinin adil yargılanma hakkını ihlâl edecek,Nitelikteki bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 18.6.1927 tarihli ve1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, 6.1.1982 tarihli ve 2577 sayılı İdariYargılama Usulü Kanunu ve diğer özel kanun hükümleri saklıdır.Özel hayatın gizliliğiMadde 21- Kişinin izin verdiği hâller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliğikapsamında, açıklanması hâlinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şerefve haysiyetine, meslekî ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgiveya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.Kamu yararının gerektirdiği hâllerde, kişisel bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluşlartarafından, ilgili kişiye en az yedi gün önceden haber verilerek yazılı rızası alınmakkoşuluyla açıklanabilir.Haberleşmenin gizliliğiMadde 22- Haberleşmenin gizliliği esasını ihlâl edecek bilgi veya belgeler, buKanun kapsamı dışındadır.Ticarî sırMadde 23- Kanunlarda ticarî sır olarak nitelenen bilgi veya belgeler ile, kurum vekuruluşlar tarafından gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticarîve malî bilgiler, bu Kanun kapsamı dışındadır.Fikir ve sanat eserleriMadde 24- Fikir ve sanat eserlerine ilişkin olarak yapılacak bilgi edinme başvurularıhakkında ilgili kanun hükümleri uygulanır.Kurum içi düzenlemelerMadde 25- Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendipersoneli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veyabelgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemedenetkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.Kurum içi görüş, bilgi notu ve tavsiyelerMadde 26- Kurum ve kuruluşların faaliyetlerini yürütmek üzere, elde ettikleri görüş,bilgi notu, teklif ve tavsiye niteliğindeki bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluş tarafındanaksi kararlaştırılmadıkça bilgi edinme hakkı kapsamındadır.Bilimsel, kültürel, istatistik, teknik, tıbbî, malî, hukukî ve benzeri uzmanlık alanlarındayasal olarak görüş verme yükümlülüğü bulunan kişi, birim ya da kurumların görüşleri,kurum ve kuruluşların alacakları kararlara esas teşkil etmesi kaydıyla bilgi edinmeistemlerine açıktır.Tavsiye ve mütalaa talepleriMadde 27- Tavsiye ve mütalaa talepleri bu Kanun kapsamı dışındadır.Gizliliği kaldırılan bilgi veya belgelerMadde 28- Gizliliği kaldırılmış olan bilgi veya belgeler, bu Kanunda belirtilen diğeristisnalar kapsamına girmiyor ise, bilgi edinme başvurularına açık hâle gelir.BEŞİNCİ BÖLÜMÇeşitli ve Son HükümlerCeza hükümleriMadde 29- Bu Kanunun uygulanmasında ihmâli, kusuru veya kastı bulunan memurlarve diğer kamu görevlileri hakkında, işledikleri fiillerin genel hükümler çerçevesindeceza kovuşturması gerektirmesi hususu saklı kalmak kaydıyla, tâbi oldukları mevzuattayer alan disiplin cezaları uygulanır.Bu Kanunla erişilen bilgi ve belgeler ticarî amaçla çoğaltılamaz ve kullanılamaz.Rapor düzenlenmesiMadde 30- Kurum ve kuruluşlar, bir önceki yıla ait olmak üzere;a) Kendilerine yapılan bilgi edinme başvurularının sayısını,b) Olumlu cevaplanarak bilgi veya belgelere erişim sağlanan başvuru sayısını,c) Reddedilen başvuru sayısı ve bunların dağılımını gösterir istatistik bilgileri,d) Gizli ya da sır niteliğindeki bilgiler çıkarılarak ya da bu nitelikteki bilgiler ayrılarakbilgi veya belgelere erişim sağlanan başvuru sayısını,e) Başvurunun reddedilmesi üzerine itiraz edilen başvuru sayısı ile bunlarınsonuçlarını,Gösterir bir rapor hazırlayarak, bu raporları her yıl Şubat ayının sonuna kadar BilgiEdinme Değerlendirme Kuruluna gönderirler. Bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum vekuruluşları raporlarını bağlı, ilgili ya da ilişkili oldukları bakanlık vasıtasıyla iletirler. Kurul,hazırlayacağı genel raporu, söz konusu kurum ve kuruluşların raporları ile birlikte her yılNisan ayının sonuna kadar Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderir. Bu raporlar takipeden iki ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca kamuoyuna açıklanır.YönetmelikMadde 31- Bu Kanunun uygulanması ile ilgili esas ve usullerin belirlenmesine ilişkinyönetmelik, Kanunun yayımını takip eden altı ay içinde Başbakanlık tarafındanhazırlanarak Bakanlar Kurulunca yürürlüğe konulur.YürürlükMadde 32- Bu Kanun yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra yürürlüğe girer.YürütmeMadde 33- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.