“ben vergisini veren bir vatandasim” fonundan
Gazeteleri okurken iki haber dikkatimi cekti. Haberleri blog formatinda paylasmak istedim. Birinci haber “Asker Tabutlarini Amerikan Halki Gordu” basligini tasiyor (Milliyet, Sema Emiroglu NY) Haberde belirtildigine gore Pentagon’a basvuran bir internet sitesi (www.thememoryhole.org) asker tabutlarinin goruntulerine ulasmayi basarmis. Bu tip sakincali fotolar su ana kadar basina dagitilmamis. Internet sitesi Freedom Of Information Act denilen, gorevi halka hizmet olan devletin yaptigi hizmetler konusununda vatandaslarin bilgi alma ozgurlugunu saglayan kanun kapsaminda ulasabilmis. Resimler sonradan devletin guvenligini tehlikeye attigini gerekcesiyle (muhtmelen derin uzuntulere gark olunarak) kapsam disina cikartilmis.Ikinci haber ise Radikal gazetesinden bir mujde. Cesitli uyum paketleri neticesinde Turk vatandaslarinin Freedom of Information Act yasasina benzer devlet uygulamalari konusunda bilgi edinme hakki yasalasmis (25 Nisan’da yururluluge giriyor). Prof. Dr. Yasemin Inceoglu’nun yazdigi yorumdan (Radikal 24.Nisan.2004) bu yasalarin daha bircok gelismis ulkede dahi hayata gecirilememis oldugunu ogreniyoruz (elleri epey kirli Ingiltere’de oldugu gibi). Yazida bu onemli yasadan ne kadar haberdar oldugumuz sorgulaniyor ve deniyor ki profesyoneller yani “İletişim ve hukuk fakültelerindeki akademik kadro ve öğrenciler, gazeteciler, kamu kuruluşları, vatandaşlar, sivil kuruluşları vs. bu yasanın yaşama geçirileceğinden haberdar mı?” veya sade vatadandaslar bu yasanin oneminin ne kadar farkindalar “Bu tür yasalar gelişmiş ülkelerde yurttaşların ve yönetimlerin talepleriyle çıkarılırken, bizim ülkemizde diğer birçok yasa gibi, AB’ye girmeyi kolaylaştırıcı bir yol olarak kabul edilmektedir. İçselleştirilmemiş, dış zorlamalarla çıkan bir yasa ne denli etkili olabilir”Simdi gelismis ulke manzaralari vererek bu yasanin ozellikle medya ve sivil toplum orgutleri icin oneminin altini cizmeye calisalim. (hayirlisi)Bu sayfada (http://foia.fbi.gov) bir kamu kurulusu olan FBI’nin tuttugu dosyalardan vatandaslarin istegiyle aciklanmis olanlarin listesi verilmis. Ayni linkten ajanlarin supheliler hakkinda tuttugu notlarinin taranmis haline ulasmak mumkun. Raporda ozel isimler veya devlet guvenligi acisindan sakincali gorulen yerler siyah kalemle sansurlenmis (Ornegin ABD – Suudi Arabistan (b/m)alli borek iliskisinin temelleri sansurlenme durumunda) Benim dikkatimi 1756 sayfa ile Albert Einstein dosyasi cekiyor. Einstein, McCarty donemindeki kizil avi sirasinda dosyasi tutulan ve sonradan sinir disi edilen bir cok bilimadamiyla yakin iliskisi nedeniyle takip edilmis. (Einstein Dosyasi) Guzel insan Marilyn Monroe da FBI’in ilgisine mazhar olmus. Olumunu ve yine supheli sahislarla iliskilerini inceleyen dosyasina ayni yerden ulasabilirsiniz. (Marilyn Monroe Dosyasi) Bertol Brecht, Kennedy ve M.L. King ve daha bir cok kisinin dosyalarini download edip ABD vatandaslarini parasiyla calisan ajanlarin calismalarini kontrol edebilirsiniz.Bu linkten de eyaletler duzeyindeki seffafligin orneklerini goruyoruz. Linkten ABD’nin Georgia eyaletindeki kamu kuruluslarinda 2002 mali yilinda, kim ne kadar maas almis, ne kadar seyahat harcirahi kullanmis gormek mumkun. Ilginc olan vasifsiz isciden, valiye kadar tum birimlerin maaslarinin listenmesi. (Boyle bir liste Almanya’da yok olsa gerek, yoksa Sayin Basbakan Sayin Schoreder’e maasini sormazdi sanirim)Cetin Altan’in yazilarinda sikca sordugu sorularin cevabini yani bakanliklarin harcama kalemleri ve miktarlari, lojman saltanati, araba hukumdarligi gibi bir cok sey umariz ki bu kanun kapsamina ulasilabilir konuma gelir. Bakalim, makus talihimizin tekerruru, altan bir talep gelmeden yapilan bu devrimlerin bekcisi kim olacak ? Mister ve mrs. bilmem kim olmasin diye umalim.