“kaynak gösterilmeden yapılan alıntı, emeğe saygısızlıktır”TÜTÜN ZAMANI 1959 Senaryo ve Yönetmen: Orhan Murat Arıburnu (Necati Cumalı’nın aynı isimli romanından), Görüntü Yönetmeni: Memduh Yükman, Müzik: Muzaffer Sarısözen, Yapım: Duru Film/Naci DuruOyuncular: Yılmaz Güney, Cavidan Dora, Orhan M. Arıburnu, Ulvi Uraz, Ahmet Tarık Tekçe, Sevim Çağatay, Mehmet Aslan, Vahi Öz, Uğur Kıvıcım, Adil Güldürücü, Sema Ateş, Şermin Dinçer, Ahmet Aktaş, Danyal Topatan, Firdevs Dinçer, Suzan Uçaner, Hidayet Pelit, Yılmaz Gencer, Şakir Toroman, Hicran Uçaner, Adil Güsarı, Hacer Talu, Selma SonatKonu: Köyün en güzel kızlarından biri Zeliha’dır (Cavidan Dora). Çevresinde Zeliş adıyla çağrılır. Zeliş’jn Sarıkız adını verdiği keçişi, ipini koparıp komşu bostana girer. Bostanın sahibi ve oğlu Cemal (Yılmaz Güney), yaramaz keçiyi tutup Zeliş’e teslim ederler. Zeliş’in yaşıtı Cemal, karayağız bir delikanlıdır. Birbirlerini görür görmez yüreklerine ateş düşer.
Kavalalı Recep Ağa (Vahi Öz), üç kızından ikisini başgöz edip evlendirmiştir ve artık sıra, ablaları Zeliş’tedir. Recep tembel bir adamdır. Çalışmaz, köy kahvesinde pinekler. Köyün zenginlerinden Eşekçi Bekir’den (Ulvi Uraz) sürekli borç para alır. Bir gün gelir ki, giderek artan borçlarını ödeyemez. Recep Ağa zor durumdadır. Bekir, bu fırsattan yararlanıp Recep Ağa’dan kızını ister. Öteden beri Zeliş’te gözü vardır. Recep Ağa söz verir, ama Zeliş, dengi olmayan Bekir’den hoşlanmaz. Zeliş, yalnızca Cemal’e vurgundur.Aşıklar, gizlice mektuplaşmaya başlarlar. Bir gün tütün tarlasında karşılaşırlar. Yine göz gözedirler. Zeliş, törelere göre göğsünden çıkardığı mendili yere atar. Cemal, eğilerek mendili yerden alır ve koklar. Artık kayıtsız şartsız birbirlerinindirler. Mısır tarlasında gizlice buluşurlar. Köyün delikanlılarından Yaşar (Mehmet Aslan), onları tarlanın bir köşesinde öpüşürken görür. Zeliş, on sekiz yaşına basması için iki ayı kalsa da kaçmaya hazırdır.Recep Ağa, kızının Cema’le buluşmalarını duyunca paniğe kapılır. Zeliş’i sorguya çeker. Zeliş açık yüreklidir. Cemal’i sevdiğini ve Eşekçi Bekir’e asla yar olmayacağını söyler. Öfkeli baba kızını döver, sonra da bostandaki bir kulübeye kapatır.Zeliş’i Cemal’e kaptıracağından korkan Bekir, bu kez adı kirli işlere karışan arkadaşı Kör Fehmi’ye (Ahmet Tarık Tekçe) başvurur. Ondan yardım ister. Tuzak kurup onu kaçıracaklardır. Zeliş, daha önce davranıp Cemal’e kaçar. Geceyi, tanrı misafiri olarak sığındıkları bir karı kocanın harman yerinde geçirirler. Çiftlik sahibi, aşıklara anahtar verip, biraz ilerideki bir kulübede bir süre kalmaları için yardımcı olur. Recep Ağa’nın şikayeti üzerine jandarma peşlerindedir.Eşekçi Bekir, Zeliş’ten hala umutludur. Recep Ağa, Kör Fehmi ve Yaşar’la birlikte, onlar da kaçakları ararlar. Cemal, misafir oldukları ailenin tarlasında çalışırken, gizlendikleri kulübe bulunur.Zeliş kaçırılır. Çiftlik sahibinden (Danyal Topatan) haberi alan Cemal, tüfeği kapıp peşlerine düşer. Cemal, kızı ellerinden alıp kurtarırsa da Yaşar’ın jandarmalara ihbarı sonucu, gizlendikleri sazlıkta yakalanırlar.Duruşmada Zeliş, Cemal’in suçsuz olduğunu, kendisinin gönül rızasıyla kaçtığını söyler. Duruşma sonunda Cemal, altı aya mahkum olur. Cemal hapse götürülürken. Jandarma komutanı iyi yürekli ve insaflı bir adamdır. Zeliş’in babasıyla konuşup, şikayetini geri aldırır. Davadan vazgeçilince iki sevgili birbirlerine kavuşurlar.Kaynak: Agah Özgüç “Bütün Filmleritle Yılmaz Güney” Agora Kitaplığı, Eylül 2005
Agah Özgüç “Türk Filmleri Sözlüğü 1. Cilt” SE-SAM YayınlarıTürker İnanoğlu “5555 Afişle Türk Sineması” Türvak Yayınları
