ethica tüm felsefe külliyatının içinde parıltısından seçilir, bir çok düşünceye icazet vermişliği, bir çok düşüneni irşada davet etmişliği biliniyor. Türkçe’si arızalı, mümkünse ingilizce’den okuyunuz. Tam metni wikipedia’da olsa gerek.
“Havaya fırlatılan taş konuşabilseydi kendi arzusu ile yola çıktığını söylerdi” demiş ve bu sözüyle C.Meriç’i çok düşündürmüş.Ben de yarım akılla anlamaya çalışmıştım.Lakin benim düşüncelerim katran gibiydiler.Meriç’in ki gibi billurlaşmıyor ve kelimeler kuş olup uçmuyordu.Hayatımızda bizden başka bir çok kimsenin parmağı yani tesiri var.Bizim gücümüz, kuvvetimiz ve irademiz güçler dünyasında ne kadar önemli.Milyonlarca küçük işletmenin oluştuğu bir dünyada, herhangi biri pazar fiyatını tayin etme kudretine ne kadar hakimse bizim kudretimiz de o kadar.İrade mevzusunda İslam, cüzzi irade ve külli irade tanımlamalarını yapmış.İnsandaki irade cüzzi, kendisinde olmayıp Mabud’unda olan irade ise külli.Bu yönüyle insan kadere boyun eğen, aciz bir mahluk.Fakat mesele bu kadar değil.İnsan bu cüzzi iradesiyle dağları delip, binalar yollar yapıyor.Uçak yapıp uçuyor ve Külli irade sahibi olan Yaratıcısını inkar edebiliyor.Spinoza rüzgarda savrulan yaprak değilsin diyor.Hareketini tayin eden elindeki iradendir diyor.Belki bu mümkündür demek istiyor.Mücadele et, pasif olma diyor belki.Biz ise etrafımıza bakarak diyoruz ki; benim elimde miydi bulunduğum yerde olmam.Benim elimde miydi bu ahval ve şeraitte olmam.Hayatımıza te’sir eden, düşüncemizi ve fikri yapımızı etkileyen o kadar çok şey varken, hepimiz içinde bulunduğumuz medeniyetin birer üvey evladıyken ve her gün binlerce tesadüs yolumuzu kesiyorken hangi irade.Neden üzerimizdeki ölü toprağını bu irade atamıyoruz.Neden bu boşvermişlik ve teslimiyet.Tarihe rağmen…
Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederseniz, bunu kabul ettiğinizi varsayarız.Tamam
yorumlar
spinoza yahudi cemaatinden sakıncalı fikirleri olduğu için kovulmıştur diye biliyorum. :Pp
spinoza mercek ve büyüteç imal edermiş.
hımm
arkadaşlar yazıyı dikkatli okuyun ::D gerçi hepinizin haklılık payı varrr
ethica tüm felsefe külliyatının içinde parıltısından seçilir, bir çok düşünceye icazet vermişliği, bir çok düşüneni irşada davet etmişliği biliniyor. Türkçe’si arızalı, mümkünse ingilizce’den okuyunuz. Tam metni wikipedia’da olsa gerek.
Sayın kendim spinoza’yı tanıyan var mı demişler.Ben tanımıyorum.Ya siz sayın kendim.Ne bileyim filozof gibi bir şey galiba…
“Havaya fırlatılan taş konuşabilseydi kendi arzusu ile yola çıktığını söylerdi” demiş ve bu sözüyle C.Meriç’i çok düşündürmüş.Ben de yarım akılla anlamaya çalışmıştım.Lakin benim düşüncelerim katran gibiydiler.Meriç’in ki gibi billurlaşmıyor ve kelimeler kuş olup uçmuyordu.Hayatımızda bizden başka bir çok kimsenin parmağı yani tesiri var.Bizim gücümüz, kuvvetimiz ve irademiz güçler dünyasında ne kadar önemli.Milyonlarca küçük işletmenin oluştuğu bir dünyada, herhangi biri pazar fiyatını tayin etme kudretine ne kadar hakimse bizim kudretimiz de o kadar.İrade mevzusunda İslam, cüzzi irade ve külli irade tanımlamalarını yapmış.İnsandaki irade cüzzi, kendisinde olmayıp Mabud’unda olan irade ise külli.Bu yönüyle insan kadere boyun eğen, aciz bir mahluk.Fakat mesele bu kadar değil.İnsan bu cüzzi iradesiyle dağları delip, binalar yollar yapıyor.Uçak yapıp uçuyor ve Külli irade sahibi olan Yaratıcısını inkar edebiliyor.Spinoza rüzgarda savrulan yaprak değilsin diyor.Hareketini tayin eden elindeki iradendir diyor.Belki bu mümkündür demek istiyor.Mücadele et, pasif olma diyor belki.Biz ise etrafımıza bakarak diyoruz ki; benim elimde miydi bulunduğum yerde olmam.Benim elimde miydi bu ahval ve şeraitte olmam.Hayatımıza te’sir eden, düşüncemizi ve fikri yapımızı etkileyen o kadar çok şey varken, hepimiz içinde bulunduğumuz medeniyetin birer üvey evladıyken ve her gün binlerce tesadüs yolumuzu kesiyorken hangi irade.Neden üzerimizdeki ölü toprağını bu irade atamıyoruz.Neden bu boşvermişlik ve teslimiyet.Tarihe rağmen…
düşünür oldunu biliomda başka bişi bilmiom