Birbirimizi kandırmayalım.Hepimiz inansakta inanmasakta, arada bir açıp falımızı okuruz. Her zaman olmasa da arada bir vay be harbiden doğru söylüyor dediğimiz de olmuştur mutlaka. Fal baktırmış olanlar genellikle “gerçekten herşeyi bildi!” gibisinden bir izlenime kapılırlar falcı hakkında.Peki neden hiç merak ettiniz mi?Psikolog Bertram R. Forer, 1948’de merak etmiş ve şöyle bir deney yapmış. Önce öğrencilerine fason bir kişilik testi hazırlamış. Testi tamamlayan öğrencilere kişiliklerini analizlerini dağıtmış ve analizin ne kadar doğru olduğunu sormuş. Öğrenciler 5 mükemmel olmak üzere analizlerine ortalama 4.26 gibi çok yüksek bir doğruluk değeri vermişler. Şimdi ilginç olan ne diyeceksiniz? Forer bütün öğrencilerine aynı kişilik analizini dağıtmış. Her öğrencinin kişiliği aynı olamayacağına göre bu nasıl olur diyorsunuz. Bu şöyle oluyor. Kişilik analizinde genel geçer cümleler kullanıyorsunuz. Yuvarlak, ölçülü, genel geçerliliği olan şeyler söylüyorsunuz. Mesela: “Ara sıra kararsız kaldığınız olur.”, ya da “Sevdiklerinizi çok sever, düşmanlarınızdan nefret edersiniz.” gibisinden. Böylece herkese üç aşağı beş yukarı uyabilecek bir analiz oluyor hazırladığınız. Eğer analizin etkisini daha da arttırmak istiyorsanız,a) “mürid”leriniz bu analizin sadece kendileri için yapıldığına inandırınb) yazan kişinin bu konuda bilgili ve deneyimli bir otorite olduğuna inandırınc) pozitif kişilik özelliklerini ön plana çıkarınŞimdi bu bilgiler ışığında, “bilimsel fal merkezi” kurabilir ya da kendi astroloji sitenizi açabilirsiniz. Daha da olmadı grafoloji uzmanı (yazıdan karakter tahlili yapan kimse) olarakpara kırabilirsiniz. Kolay gelsin!
yorumlar
Fal, hikaye yazmak gibidir. İsterseniz hikayenize çok alakasız öğeler yerleştirin, kafadan sallama hakkınızı kullanın (mesela evinize eşya gelicek) sonra da bu yazıda geçen mutteşem genellemelerle üzerini örtün. Eğer eve eşya gelme meselesini tutturduysanız, “yuh artık onu bile bildi” dedirtirsiniz ve süper fal bakar olursunuz. Eşya mevzusunda çuvallarsanız da “hedeyi hödöyü bildi, artık bunu da bilememiş olsun” derler ve önemsemezler. Evet ben süper fal bakar olarak bilinirim 🙂
forer testinin tam metni ve ilgili güzel bir yazı da lacrima‘nın bir sözlük entrysinde var.en sevdiğim psikolojik deneylerdendir 🙂
İnsan bir şeye inanmak istedi mi inanır. Yoksa yurdum insanı ahuyla meriç aşkına neden inansın? Falcı haberin var diyor. Her akşam arayan anneniz aradığında; “Bak nasıl bildi” diyosunuz. Bazen de fal umudun yerine geçebiliyor. Yabancı biri size her şey çok güzel olacak diyor.Umutsa fakirin ekmeğidir.Tanıştığım yunanlı bir kadın fal bakıyordu ve kendisi sosyologtu. Ben nasıl yani, burası neresi ya! demek dışında bir şey yapamamıştım.
Bilgi için teşekkürleruçak biletiucuz uçak biletiuçak biletleriuçak bileti fiyatlarıistanbul uçak bileti