Akineton (Akhenaton). Bu ismi bir yerden hatırlıyorsunuz değil mi? Hemen hafızanızı tazeleyeyim: Akineton, şizofreni, ajitasyon, delirium, anksiyete ve bazı psikotik hastalıkların tedavisininde kullanılan ilaçtır. Aynı işi yapan pek çok ilaç vardır ama akinetonun yeri başkadır.Benim size bahsedeceğim Akineton, M.Ö. 14.yy. da yaşamış olan ve yaptıklarıyla kendini diğer firavunlardan ayıran Akineton.
Akineton
Akineton’un (nam-ı diğer Akhenaton, Amenhotep IV, Amenofis) annesi Kraliçe Tiye ve babası Firavun III. Amenhotep’tir. Kaderinde yazılı olan firavunluk biraz da şans eseri, zamansız ölen abisi Thutmosis yüzünden babasından hemen sonra tahtı devraldı (yaklaşık M.Ö.1352-1334). 17-18 yıl kadar firavunluk yaptı. Tam olarak firavunluk sayılmaz çünkü Akineton bir sabah uyandı ve tarihi değiştirdi.Akineton tahta çıktıktan bir süre sonra diğer tanrıların varlığını yok sayarak, tek bir tanrı olduğunu, o tanrının yeri-göğü yarattığını (ve geri kalan her şeyi tabi) ve bu tanrının Aton (Aten) olduğunu ilan etti. Aton haricindeki tanrılara tapınmayı yasadışı kılarak ibadet edenleri, evinde tanrılara ait totem (put) bulunanları ölümle cezalandırdı. Bu, halk üzerinde büyük bir şok etkisi yarattı ama halk gizli gizli tapınmaya devam etti.
Aton ve Akineton
Akineton bununla da kalmayıp ismini “Aten’in hizmetkarı” anlamına gelen “Akhaneten” olarak değiştirdi. Bin yıllık başkent Teb’i taşıyarak hem tanıpak hem sığınak hem de saray olarak kullanacağı El-Amarna’yı inşa ettirdi. İnşaat dört yıl sürdü. Yeni başkent Amarna’nın bir özelliği de tarihteki bilinen ilk planlı yerleşimlerinden olmasıdır.1500-2000 yıllık karmaşık, gelenek haline gelmiş ve yer yer değişik özellikler gösteren çok tanrılı (politeist) dinden, tek tanrılı (monoteist) dine geçiş kolay olmayacaktı.
Akineton’un takipçileri fazla gibi gözükse de aslında onun zulmünden korktukları için peşinden gidiyorlardı. Bu yüzdendir ki günümüzde, Akineton kaynaklı bu dönüşüm tam bir monoteizm sayılmaz.
Ruhban kesiminden ve rahiplerden gelen çok büyük bir baskı vardı. Bu baskı sonunda cinayete dönüştü ve Akineton öldürüldü. En büyük destekçisi ve dönemin en güçlü kadını Nefertiti tahta geçti. Kısa bir süreliğine de olsa Mısır’ı yönetti. Salgın hastalık yüzünden öldü. Yerine sekiz yaşındaki oğlu Tutankhamon geçti ve Aton’un tapınakları yıkıldı, her şey eski haline geri döndü.Gerçekten tek bir tanrıya inanıyor muydu? Sadece bütün gücü kendisinde toplamak mı istiyordu? Yoksa bütün bunları yaparken “doğudan gelen güzelliğin” (Nefertiti) etkisinde mi kalmıştı? Binlerce insanın kanı üzerine bir şehir inşa etti, peki akıl sağlığı ne düzeydeydi? İki Akineton arasındaki benzerlik ne kadar ironik değil mi?Akineton pek çok açıdan tarihin parlak bir figürüdür. Gerek eşi Nefertiti gerek de Prenses Kia’dan olan oğlu Tutankhamon hakkında önemli araştırmalar yapılmıştır ve yapılıyor. En azından Tutankhamon’un laneti bile pek çok şeyi hatırlatır size.Yazımı sonuna kadar okuduysanız benden küçük bir hediye: Hiyeroglif ÇevirmeniKaynaklar:http://tr.wikipedia.org/wiki/Akhenatonhttp://historicalolaylar.blogcu.com/firavunlar/http://www.arkeo.org/http://en.wikipedia.org/wiki/Tutankhamunhttp://www.kingtut.org/homehttp://www.kmtjournal.com/http://www.nationalgeographic.com.tr/ngm/konu.asp?Yil=03&Ay=11&Konu=5http://mfa.org/egypt/amarna/ex_hi_ind.htmlhttp://dsc.discovery.com/convergence/nefertiti/nefertiti.htmlhttp://www.internethaber.com/news_detail.php?id=151333http://www.aksam.com.tr/yazar.asp?a=70144,10,158
yorumlar
tablet olan akineton kafası on numara olan güzide bir ilaçtır. allahtan uyuşturucu klasmanında yeşil reçete ile satılmaktadır da memleket amsterdam merkeze dönmemektedir.
Birde yeşil reçete ile satılmayanları vardır ki onlarında bir çoğu piyasadan yıllardır toplatılmaya çalışılmaktadır.
yazıyı sonuna kadar okuduk, hedayemizi alalım dimi ama!
hmm… şimdi bu firavunun isminin bu ilaca verilmesinin direkt nedeni ne olabilir?
acaba ilaç mı akıneton mu yararlı ıdı ınsan oğluna.ilacın yan etkılerı olduğu gıbı acaba bu şahsiyetın yaptıkları içinde ıyı,kötu dıye ayırmak mümkünmü…ellerınıze sağlık.
“hmm… şimdi bu firavunun isminin bu ilaca verilmesinin direkt nedeni ne olabilir?”güzel soru. bence günümüzün akineton’ larını iyileştirmek için kullanıldığından olabilir :).ilginç bi noktada şu, musevilikten yaklaşık 300 yıl önce tek tanrılı bir dinin temel prensiplerini ortaya çıkarmıştır. akıl sağlığını bilmiyorum ama bu geçisi sağlamak için halka zulmettiği kesin.
Ütopik dünya hayalleri olanın iki seçenekleri vardır. Ya baaşrı ya da başarısızlık, maalesef Akhaneten başarısız olandı. Ama takipçilerinin “Zeitgeist” filmini izlerlerse, Tek tanrılı Hristiyanlık ve musevilik üzerinde ki inanılmaz etkilerini benzeşmelerini görebilirler…
Tek Tanrı inancını ilk ortaya çıkaran firavun ile aynı isme sahip olan “akide şekeri” garip, aman diyeyimdamn it.!!!!!
dali, akide şekerinin olayı başka. aman diyim karıştırma 🙂
argo SYRIS argosu o bebeim. :-))
sazan gibi atlamışım desene.
Eroin güncesi adlı bir kitap okumuştum,kitaptaki kahraman bu ilacın kerametlerinden bahsediyordu,pıtlayıp müzik setiyle tavla oynadıgıydı aklımda kalan,teşekürler akinetonun başka bir kerametinide sizden ögrenmiş olduk 🙂
bu ütopik dünya tarih ile yakından alakalı olmama rağmen hiç ilgimi çekmemiştir adamlar efsane üretip para kazanıyor…
ee ayıp ama..
Kime ?Akinetona mı ?
dardaneltona, ailtona, bayıltona…
akenaton dedıgınız kral Hz. Yusuf zamanında yasamıstır.akenaton halka zulmetmedı.Hz. Yusuf’u dınledı.ona gore hareket ettı.sonra halk kendılıgınden tek tanrı ınancına geldı.akenaton donemınde Hz. yusuf mısır azızıydı.akenaton amon tanrılarını sacma buluodu ve Hz. Yusuf vesılesıyle Allah’a ıman ettı.ısmı Amon hutep ti (4. Amon Huteb) Allah’a ıman ettıkten sonra Hz. Yusuf’a dedıkı:Allah’a Aton dıyebılırmıyım…Hz. Yusuf’ta O’un bırcok ısmı var..olur dedı.O yuzden ısmını akenaton koyud yanı Atona tapan demek.
Kaynağınız nedir verdiğiniz bu bilgi için?
Eskiden ne güsel reçetesizdi bu akineton. Aah ah, nerde o eski bayramlar azizim…
bizim memlekette de Akineton Arif vardı 🙂
Bilgi için teşekkürlerlenskontakt lensrenkli lenstorik lenstoric lens
bilgiler için teşekkürler.ilansahibindenemlakikinci elaraba