Filmin sonunu hemen söyleyeyim: Başlamaya karar verdikten sonra 5 gün içerisinde 18 metreye dalacak seviyeye gelebilirsiniz.
Şimdi giriş-gelişme-sonuç şeklinde inceleyelim.
Öncelikle aletli dalış dediğimiz şeyi tanımakla başlamak uygun olur. Aletli dalış, adı üstünde su altında nefes almamızı ve istediğimiz gibi hareket etmemizi -veya hareketsiz kalmamızı- sağlayan bazı aletler kullanılarak yapılan dalıştır. Bu aletler içinde, nefes almayla ilgili olanına SCUBA (Self Contained Underwater Breathing Apparatus) denir. Scuba, basınçlı hava (oksijen değil) dolu bir tüp ve tüpteki havayı soluyabileceğimiz basınca düşüren bir regülatörden oluşur. Hareketle ilgili olanlar ise, yüzerliğimizi (daha basit tabirle derinliğimizi) ayarlamak için kullandığımız, basit anlamda tüpteki havayı kullanarak şişirilip indirilebilen bir can yeleği olan BCD(Bouncy Control Device) ve ağırlık kemeri ile, hareket etmek için kullandığımız paletlerdir. Tabi bir de önümüzü görmek için kullandığımız maske (gözlük değil) var. SCUBA ve BCD ile ilgili detaylar başlı başına bir yazı konusu olduğu için burada bahsetmiyorum.
SCUBA ve BCD
Aletli dalış, dalışa engel olacak bir sağlık sorunu olmayan ve 14 yaşını doldurmuş herkesin kolayca yapabileceği bir spordur. Bir dalış merkezinden gerekli eğitimi aldıktan sonra (ortalama 5 gün sürer) eğitim seviyenizin izin verdiği sınırlar içerisinde istediğiniz yerde özgürce dalabilirsiniz. Eğitim seviyesi nedir dediğinizi duyar gibiyim. Scuba’yı icat eden Jacques Yves Cousteau (bildiğimiz adıyla Kaptan Kusto) ve arkadaşları, bir süre sonra dalışa olan ilginin bir hayli artması üzerine, dalıcıları bir çatı altında toplayacak ve dalışa belirli kurallar getirecek bir konfederasyon kurmuşlar. Halen dünya çapında varlığını sürdüren bu konfederasyona CMAS (Confederation Mondiale des Activites Subaquatiques) adını vermişler. CMAS dalıcılar için bazı bröveler belirlemiştir. Bir yıldız dalıcı’dan üç yıldız eğitmene kadar uzanan bu altı bröve’nin her biri ayrı eğitimler ve sınavların ardından ediniliyor. Başta bahsettiğim beş günlük eğitim bir yıldız dalıcı eğitimi için geçerli. Bir yıldız dalıcı, dalış donanımlarının hepsini uygun olarak söküp, kusanabilen, bunları sığ eğitim sularında doğru olarak kullanıp dalabilen ve yanında en az üç yıldız dalıcı veya bir dalış egitmeni ile acik deniz dalislari yapmaya hazir dalicidir. Her kademede süre ve eğitimin zorluğu artar. Eğitmen eğitimleri ve sınavları ise bizzat Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından yapılıyor. CMAS dışında, ticari kaygılar ile kurulmuş olan PADI (Professional Association of Diving Instructors veya Pay And Dive-Die Immediately) isimli bir kuruluş daha vardır fakat Türkiye’deki federasyon PADI’yi kabul etmediği için ilerde eğitmen olma niyetiniz varsa CMAS’dan şaşmamanız gerekir.
Aletli dalışın ne olduğunu öğrendiğimize göre, sıra bu işi nasıl yapacağımıza geldi. Öncelikle, söz konusu aletlerden hiç birini satın almak zorunda olmadığınızı belirteyim. İlle de alıcam derseniz, tüm set için en az 2500$’ı gözden çıkarmanız gerekir. Genellikle dalıcılar, giysi, palet ve maskelerini satın alıp, kalan ekipmanı dalış merkezlerinden kiralarlar. Dalış merkezleri, dalış için gerekli ekipmanı ve dalış sırasında size liderlik edecek eğitmeni temin eden, tekneleriyle sizi dalış noktasına götürüp getiren kuruluşlardır. Hemen hepsi, dalış eğitimi de verirler. Her dalış, liderlik edecek bir eğitmenin rehberliğinde yapılır. Tek başına dalmak kesinlikle söz konusu olamaz. Ne kadar iyi bir dalıcı olursanız olun, her zaman bir eğitmen eşliğinde dalmak zorundasınız. Siz kendiniz bir eğitmen bile olsanız, yanınızda başka bir dalıcı (buddy) olmadan dalamazsınız. Dalış kuralları ile ilgili ayrıntılı bilgiyi şurada bulabilirsiniz.