Tarihte, esas olarak kırılamayan çok alfabeli şifreyi 1553 yılında Giovan Batista Belaso adlı bir italyan geliştirmiştir. 1586’da Fransız diplomat Blaise de Vigenere bu şifreyi biraz daha geliştirip ismini “Vigenere şifresi” yapmıştır. Vigenere şifresi uzun yıllar le chiffe indechiffrable(kırılamayan şifre) olarak adlandırılmıştır. Bu şifredeki düzmetindeki her harf ayrı bir şifre alfabeyle şifrelenir. Hangi şifre alfabenin seçileceğine anahtar sözcüğe bakılıp karar verilir. Böylece düzmetindeki aynı sözcükler için farklı şifremetinler oluşturulur.
Şimdi vigenere şifreleme sistemini bir örnekle açıklayalım. Şifreleme işlemi için öncelikle bir anahtar kelime belirlememiz gerekmektedir. Anahtar olarak “HAFİF” sözcüğünü seçelim. HAFİF sözcüğü beş harf içerdiği için bu şifreleme işleminde kullanacağımız şifre alfabe sayısı beştir. İlk olarak şifre alfabeleri belirleyelim ve tablo oluşturalım.Tablodan yararlanmayı kolaylaştırmak için bir satıra düz alfabe, bir sütüna da anahtar kelimememizi yazalım, yani “HAFİF”.

tablo1
tablo1

Şimdi tabloyu oluşturalım. Tablonun ilk satırındaki anahtar sözcüğün ilk harfi olan “H”‘den başlayarak “I-İ-J…V-Y-Z…A-B-C” şeklinde doldurulur. Aynı şekilde “A”, “F”, “İ”, “F” harflerinden başlayarak geri kalan harfler ile doldurulur. Sonuçta aşağıdaki tablo elde edilir.

tablo2
tablo2

Artık bu tabloya göndermek istediğiniz iletiyi şifreliyebilirsiniz. İletimiz “PİLLİŞİFRE” olsun. Anahtar kelimemiz düzmetinden kısa olduğu için düzmetin bitene kadar tekrarlanır.

tablo2
tablo3

Aşağıdaki tablodan da görebileceğimiz gibi “PİLLİŞİFRE” kelimemiz “ZİRÜOCİJCİ” olarak şifrelenir.

tablo4
tablo4

Vigenere şifresi uygulanması basit bir şifre olmasına rağmen güvenirliği 200 yıl kadar sürmüştür. Vigenere şifresini kırmak oldukça ayrıntı ve teknik bilgi gerektiren şifreleme sistemidir. Uzun yıllar güvenirliğini koruyan bu şifre 1854-1863 yılları arasında İngiliz matematikçi Charles Babbage ve Avusturya ordusunda görevli kriptograf Friedrich Kasiski tarafından kırılmıştır.