Büyük şehir yaşamından bıkıp usandığım,küfürler ettiğim, anneciğimi de alıp gidicem buralardan dediğim kısacası bunaldığım dönemlerde fix bir hayal zihnimde canlanır. Anadolu’da bir şehrin bir ilçesinde bahçesi olan 2 katlı bir ev canlanır gözümde. Efendim envai çeşit meyve ağacı olan, domates biber ektiğim büyük bir bahçede geçen günler. Unutulmaya yüz tutmuş bir zanaatı usta-çırak ilişkisi içinde öğrenip geçimimi ufak bir dükkanın içinde sağladığımı düşünürüm. Deriden ayakkabı yapımı olur, baston yapımı olur, kilim dokuma olur….Fark etmez.Televizyonda yöreleri tanıtan yapımları izlemek hoşuma gidiyor. Oralarda görüyorum yitip gitmek üzere olan bu emek işçiliklerini. Örnekse;Ağaç İşleri OymacılığıMaket Taraklı EvleriKaşıkçılıkTarakçılıkSemercilikSüpürgecilikSepetçilikHasırcılıkÇömlekçilikSıcak demircilikBakırcılıkBastonculukPabuççulukYorgancılıkİşlemelerÇorap ve EldivenlerKumaş DokumacılığıKilim DokumacılığıMutafçılık/KeçecilikSaraçlıkYukarıdakiler hakkında ayrıntılı bilgiyi burdan bulabilirsiniz.Ben özellikle hayran olduğum baston yapımından bahsetmek istiyorum.
Zonguldak Devrek bastonları meşhurdur örneğin.
Mısır’da İngilizlere esir düşen Devrekli marangoz ustası Ali Ziya efendi, İngilizlerden öğrendiği bastonu Devrek’te yapmaya başlar. Aziz Salman Usta, Münteka Çelebi Usta ve diğer ustaların gayretleriyle gelişen bastonculuk Devrek’le özdeş olur.Klasik Devrek Bastonu, el sanatı ürünüdür. Gövdesi kızılcık, sapı ceviz ağacı olup, gövdesinde başları sap kısmına doğru dolanmış iki yılan motifi bulunur.Kasım şubat arası kesilen dallar en az bir yıl bekletilir. Sırayla düzeltilir ve tornada çekilir.Bu dal da en az üç ay bekletilir. Üç ayın sonunda sap ve (manda boynuzundan yapılma) pabuc takılarak işlenmeye başlanır. İşlemede kullanılan malzemeler törpü, eğe, sistire ve zımpara ile hayal gücüdür.Renk vermede ise kezzap, zift ve toz boya kullanılır.Günümüzde değişik biçim ve malzemeden yapılmış, sapları ve gövdesinde boya, gümüş, sedef, bakır işlemeli motifler bulunan bastonlar yapılmaktadır
Devrek’in dışında yapılan bastonlarda işçilik uygulaması sadece saplarda oluyor. Devrek’te ise bastonun gövdesinde de el işi kullanılıyor.İmalat, el işi olduğu için sınırlı sayıda ve her biri diğerinden farklı oluyor. Üretilen ürün ne kadar uğraş verilse de diğerinden mutlaka farklılık içeriyor. Bu gerekçe ile Devrek bastonunun her biri tek ve ne kadar istense de ikinci bir benzeri yapılamayacak ürünlerdir.
Yapılışı meşakkatli elbette…burada
