bildirgec.org

kaos, bugunkü manası ile, dagınıklık, kargaşa, başıboşluk ve düzensizlik gibi kelimelere yakın bir mana vererek, olumsuz durumlar için kullandıgımız bir sözcüktür..Aslında kaoskelimesi eski yunanca dan gelmektedir, ve o zamanki anlamıyla chaos, boşluk, uçurum, ıssızlık anlamlarına gönderme yapar. eski yunan mitolojisine göre, ilkel bir tanrısal varlık olarak düşünülen kaos, kosmos dan yani evren ve dünya oluşmadan önceki karmakarışıklık vedüzensizlik olarak tanımlanmıştır. eski çaglarda Yunan ve Çin mitolojilerinde yaradılış efsanelerinde, başlangıçta bir kaosun olması rastlantı değil ve o zamanki inanışlarınbugunkü, bilimsel dilde tanımladığımız olgularla, hayret verici bir benzerliği olduğunu görüyoruz.

Bu noktada kaos teorisini incelememiz gerekir ki,kaos teorisi , nonlineer sistemlerde kendini gösterir. ( karmaşık sistemlerde ) kuşkusuz determinizm ile baglantısı mevcuttur. kısaca yakin gelecekte olan seylerin tahminin daha kolay olacagını, aksi şekilde daha ileriki zamanlarda olacak seylerin tahminin zor olduguna dair bir teoridir.karmaşık problemlerde denklemin nedenlerini çeşitli parçalara ayırarak çözmek gerekmektedir. bu basit bir tumevarim olarak düşünülebilir ama olayın boyutu tumevarim dan çok daha farklıdır. denklem parçalarının bir bütün olarakeğilimini açıklamaya yarayan bir yöntemdir kaos teorisi esas mantıgıyla. fakat denklemi çeşitli parçalara ayırıp, çözmeye çalışmak karmaşık problemlerde neredeyse imkansızdır. çünkü denklem parçaları arasındaki etkileşim, sistem parçalarının toplamdından daha karmaşık olmaktadır…

sıkça örneklenen sigara dumanının havada aldıgı şekillerle ilgili olarak, bu dumanın havada yaptıgı şekiller tamamı ile düzensiz ve raslantısal olarak gözüküyor olabilir ancak, ortamdaki birçok parametre ve etken ile belirlendiği kesindir.ve bu parametreler o kadar fazladır ki, denklemi incelemek ve net bir kanıya varmak söz konusu değildir. denklemin yapısını ne kadar iyi modellersek modelleyelim,yapılacak bir hata bile, tamamen yanlış sonuçlara yol açacaktır ve bu da uzun vadeli dogru bir tahmin yapmanın ne kadar zor oldugunu açıklamaktadır.. keza bugunkü parametreleri ne kadar iyi ölçersek ölçelim bir ay sonraki hava sıcaklıgı hakkında da kesin bir yorum yapamayız, çünkü parametreler sürekli olarak değişip, olayı imkansız boyutuna, yani kaosa çekmektedir.