küresel koşuşturmaya hoş geldiniz (too hectic, too hectic)

thomas friedmann denen şahıs, NYT’da yurtdışıişleri muhabirlerinden biridir. kendisi küreselleşme yanlısıdır. (gerçi kitabı bitirmeden bu yazıyı yazmak ne kadar doğru bilmemem,zaten sonuçta ben her konuda hıyarcasına bir fikri olan hırt kişilerdenim değil mi) işte bu konuda birşeyler söylemek gerek.

bu adama göre küreselleşmenin oluşumunu sağlayanlar şunlar, teknolojinin, enformasyonun ve finansın demokratikleşmesi.

küreselleşmenin faydası şu, %100 rekabet ortamı olduğu için, en iyiyi üretmekten başka bir çaresi yoktur kimsenin. buna da “yapıcı yıkım” diyor.

küreselleşmeye ayak uydurmada en iyi sistemi ise “altın deli gömleği” diye tanımlıyor. yani hükümetler bakımından, herşeyi sonuna kadar şeffaflaştırıp, piyasayı sonuna kadar serbest bırakmak. çağı yakalamak ve ileri geçmek için sürekli hareket etmek.

eğer bir firma ya da bir hükümet en ufak bir aksama gösterirse, düşüyor ve ayaklar altına alınıp kaynayıp gidiyor. (1998galiba malezya ve 80lerde IBM)

koşturmak gerek yani, sürekli koşturmak…

altın deli gömleği biraz sıkıyor. ne kadar sıkarsa o kadar altın üretiyor, ve o altın da sıkan yerleri yumuşatmak için yastık alımında kullanılıyor.

yani bu adam için, alınacak en önemli ödül, artı-değerin artması, para para paraa…alllaauuu

peki insan hayatı ne oluyor bu durumda? acele içinde geçip gidiyor. sonunda, para geçiyor eline. ama nefes almaya fazla vakit yok… yani rahatlama nasıl sağlanıyor? bermudada bir tatille, onu istemeyen varsa, yeni mini-cooper’ıyla bir gezintiye çıkar. ya da bilmemne şelalelerinde bir rafting turuna katılır. bunlar kesmiyorsa da parayla rahatlama illa ki sağlanır. burda “sharper image” denen mağaza giriyor devreye. scooterdan cd çalara kadar herşey var. ama hepsi sağda solda bulabileceklerinin 4 katı fiyatına. çünkü onlar “sharper image” ürünü. teknoloji ve tasarım başyapıtları. sonra evine dönersin, özel-su-geçirmez höttörö mekanizmalı radyonu banyoya yerleştirirsin, küvette 1-2 saat geçirip yatarsın, sabahleyin de kaldığın yerden devam ediyorsun.

bu yanlış. insan bünyesine uygun değil gibi geliyor bana. bu kadar aceleye gerek yok. bu konu daha çook uzar ama ben sadece bu noktaya takıldım şimdilik. sakin sakin de yaşayabiliriz. yaşayabilmeliyiz.

ama altın deli gömleği sürekli dayatılıyor ve giymeyenler cezalandırılıyor. herkes birbirini dürtüyor ama kaydedilen ilerleme fazla birşey ifade etmiyor. ben burda duruyorum. ilerlemenin anlamı buysa, kabul etmiyorum. bu yaşam tarzını ve bu koşuşturmayı.