bildirgec.org

Marc Caro,artık soundtrack parçasını hepimizin ezberlediği Amelie filminin yönetmeni Jean-Pierre Jeunet‘nin Amelie öncesi karanlık filmlerinde birlikte çalıştığı bir yönetmen. Bahsi geçen filmler Şarküteri

ve Kayıp Şehrin Çocukları ki bence dünya çapında başarı kazanan Amelie’den çok daha sağlam filmlerdir. Her iki filmin ortak noktası karanlık ama bir yandan da garip bir mizah anlayışıyla bezeli, hem hüzünlü, hem neşeli atmosferleridir. Şarküteri insan eti satan bir kasap ve komşularının hikayesini anlatan bir filmden beklediğiniz üzere gerilim öğeleri taşımaz. Ortadaki sorunlar insan eti yenmesinden çok daha sıradandır. Filmin karanlık yapısı, ilginç karakterleri birşeyler olmasa da birşeyler olacağı şüphesi uyandırır. Kayıp Şehrin Çocukları ise çocukların gözünden anlatılan, çocuklarla ilgili bir macera için fazlasıyla puslu ve güvenilmezdir.

Jim Carrey hapishaneye düştü ve hayatının aşkını buldu!
Başarılı oyuncu Jim Carrey ‘komik adam’ imajından sıyrılmak için elinden geleni yapıyor. Man On The Moon ve The Truman Showfilmleriyle sadece yüzünü şekilden şekile sokabilen bir komedyen olmadığını da kanıtladı. Eternal Sunshine of the Spotless Mind‘da aşık adam oldu yüreğimizin tellerini sızlattı, 23 Numara‘da paranoyak oldu ne bulduysa 23’e tamamladı. 2009’da gösterime girmesi beklenen I Love You Phillip Morris‘de ise nasıl bir performans sergileyeceği merak konusu.

Bir adam, bir kadın… Aralarında yaşananlara koyulan isimler aşk, ihanet, seks…Kim kime daha aşık, kim kimi aldatmış, kim kimi öldürmek istemiş? Bu soruların gölgesinde seyirciyle kedi fare oyunu oynuyor Ara.

Aynı evde, değişik zaman aralıklarında bir çiftin ve arkadaşları olan başka bir çiftin yaşadıklarını anlatıyor film. Mekan tek dedik ama ortam tek değil. Ünal kamerayı öyle kurnazca yerlere koyuyor ki aynı mekanda olma fikri üzerine kurulmuş bir film izleme farkındalığından kurtarıyor seyirciyi. Zaten önceki filmi 9‘da bir sorgu odasında geçiyordu ve orada da ifade veren karakterler üzerinden mekan duygusunu unutturuyordu. Ancak Ara bambaşka bir film. Bir kere senaryonun matematiği o kadar güzel kurulmuş ki; karakterlerin söylediklerine inanıyoruz, iki sahne sonra tam tersini söylüyorlar ona daha da çok inanıyoruz. Bu yapımının kurulmasında bir diğer etkende zaman sıçraması tekniğinin kullanılmış olması. Ender ve Selda‘nın ilk birlikte oluşlarıyla açılan film 2 sene atlayarak şiddetli kavgalarına geçiyor. Böyle olunca da taşları yerine oturtmak seyirciye kalıyor.
Ancak Ara sadece kadın erkek ilişkileri üzerine kurulmuş bir film değil. Hayatta istediğinden çok uzak insanlara dönüşmüş, yalan hayatlar yaşadığını düşünen insanların hikayesi. Ender bir sahnede Veli‘ye ‘üniversitedeyken bana birşey olacak gözüyle bakılırdı Veli. Şu halimize bak, İstanbul’un ortasında Hammer’larla napıyoruz oğlum biz’ derken perdede gördüğümüz adamın aşk acısı çeken bir adam olmadığını anlıyoruz. Belki çok beylik bir cümle olacak ama evet hiçbir şey gözüktüğü, daha doğrusu anlatıldığı gibi değil bu filmde. ‘Şişman bir adam güzel bir kadınla çıkarsa onu aldatmaz, kulu kölesi olur’ gibi gibi sığ düşünceler alaşağı ediliyor, mutlu evlilikler süren ‘düzgün’ adamlar aslında hayatları boyunca başka erkeklere aşık oluyor. Çünkü bu hayat herşeyin üstünü örtmeye zorluyor bizi. En doğrusu, en normali olmaya sürüklüyor.

Takashi Miike‘yi bilenler bilir. Hatta bazılarıonu dünyanın en manyak yönetmeni olarak nitelendirir. Çünkü Miike filmlerinde türleri iç içe geçirip, alabildiğine uçar. Eğer David Lynch izledim aklım karıştı diyorsanız bir de Miike’nin Gozu‘sunu deneyin derim.

Tür çorbası aşçısı Miike’nin bu seferki çorbası Japon işi bir western. Western türü çıktığı topraklar ve dayandığı tarih itibariyle olabildiğine Amerikan bir tür ve bu yüzden bir Japon western’inin düşüncesi bile ilginç. Spagetti Western türüne nazire yaparak bir Japon yemeği olan Sukiyaki‘yi filmine isim yapmış Miike. (Daha önce sinepil’de şu şekilde yer almıştı.)

Korkma tuttum seni 🙂

Norveç’ten çok fazla film ülkemizde gösterim şansı bulamıyor. Ancak festivallerderastladığımdan bulduğumda asla kaçırmıyorum. Her ne kadar Norveç sineması üzerinde bir yazı yazacak kadar film görmediysem de bu ülkenin sinemasının ayrı bir tadı, soğukkanlı bir mizahı olduğunu söyleyebilirim. Kadın Gibi Geçtide bu mizah anlayışından nasibini almış bir romantik komedi. Ama aklınıza birbirine deli gibi aşık bir çift geldiyse silin onu kafanızdan. Kadın Gibi Geçti’de ideal bir çift yok. Yapışkan mı yapışkan bir kadın ve sonunda ona boyun eğmeyi kabullenen bir aşk öğrencisi var. Aşk öğrencisi diyorum çünkü Trond film boyunca seven bir erkek nasıl davranırsa öyle davranmaya çabalıyor. ‘Sana aşık olmak için elimden geleni yapacağım.’ filmin kilit cümlesi. Trond bir ilişkinin evrelerini yabancısı olduğu bir ülkeyi gezer gibi hem şaşkın, hem de hayranlıkla geçiriyor. İlk kavgalar, ilk seyahatler, sevgi sözcükleri. Aşık olmayı başaramasa da bir ‘ilişki’ kurmayı başarıyor.

Trond’u canlandıran oyuncu Trond Fausa Aurvaag‘ı geçen sene Norveç yapımı bir kara komedi olan Sorun Yaratan Adam (Den Brysomme mannen)’da izlemiştim ve hayran kalmıştım. Bu filmde de gerçekten çok iyi bir performans sergilemiş. Filmin sessiz ve derinden mizahı Aurvaag’ın çipil çipil gözlerinden akıp seyirciye ulaşıyor.

Bazı yönetmenler vardır yapıtlarını ya severseniz, ya nefret edersiniz. Genelde bu tarz yönetmenlerin her bünyenin kabul etmeyeceği bir uslüpları olur. Gregg Araki de bu yönetmenler arasında görülebilir. Birçok sinemaseverin kıstas olarak aldığı sitelerde filmleri 5’in üzerinde not alamayan Araki’nin çok uçlarda bir tarzı da yok aslında. Ama kimine oldukça garip kimine ise çok komik gelen bir mizah anlayışı var.

Dumanaltı yönetmenin son çalışması ve rahatlıkla hayatımda izlediğim en komik filmlerden biri olduğunu söyleyebilirim. Önceki filmlerinde ‘X Kuşağıgençleri’ meseleleriyle uğraşan Araki bu sefer o ‘garip’ mizah anlayışını merkeze oturtup, saf hatta bence hardcore (gülmekten yanaklarım acıdı) bir komedi filmi yapmış.

Dairo Argento 1940 yılında Roma’da doğmuş, bulunduğu ülke sınırlarını sinemasıyla aşmış, gorefilm hayranlarının usta kategorisinde değerlendirdikleri bir yönetmendir. Onun sineması korkuseverlerin tamamına hitab etmez. Bir kere Argento’nun derdi seyircinin katili merak etmesi, karakterlerle özdeşim kurup onlar için endişelenmesi değildir. Argento seyircilerine bol kanlı bir görsel şölen vaad eder. Ama aklınıza Hostel tarzı filmlerdeki stilize edilmiş işkence sahneleri gelmesin. Argento kanı sinemanın temel yapı taşları olan ışık, müzik, hatta kamera gibi kullanır. Kan ve kurbanların öldürülme şekilleri filmlerini yapıtaşıdır. Bu sahneler Hostel örneğinde olduğu gibi sadece seyircinin midesine ağrılar girsin diye değil, resmen farklı bir evrene girmesi için kullanılan gerçeküstü bir öğedir. Örneğin yönetmenin Suspiria adlı başyapıtında bir bale öğrencisinin yeni yazıldığı okulda başından geçen akıllara ziyan olaylar zinciri anlatılırken, okulun kırmızı ışıklarla aydınlatılan koridorları dahi izleyicide kan etkisi uyandırır. Böylece Argento bizleri işlerin çok farklı yürüdüğü kötülüğün her zaman siyah eldivenli bir el tarafından geldiği olabildiğince mantıkdışı bir dünyaya sürükler.

Bataklık İzlanda yapımı, Arnaldur Indridason’un İzlanda’da çok satan romanından uyarlanmış bir suç filmi. Bir cinayet ve katili yakalamaya uğraşan, bol bol sigara içen İzlandik dedektif modeli Erlendur ekseninde ilerleyen film daha çok bir Agatha Christie hikayesini andırıyor. Dedektif Erlendur’un Amerika’da eğitim görmüş yardımcısıyla dalga geçtiği sahneler dışında mizahın pek uğramadığı soğuk bir gerilim. Hikayenin kurgusu ve katili arama süreci bu tip suç öykülerine aşina izleyiciler için yeterince aksiyonlu ve karışık gelmeyebilir ama filmin kendine has bir dokusu olduğu da gerçek. Yani Amerikan yapımı filmlerdeki hızlı, leb demeden leblebiyi anlayan adeta insanüstü dedektiflerden değil Erlendur. Dolayısıyla filmde de bu türden filmlerde rastladığımız klişelerden eser yok.
Filmin başrol oyuncusu Ingvar Eggert Sigurusson ‘İzlanda nüfusu fazla olan bir ülke değil. Bu nedenle orada suç olaylarına fazla rastlanmaz, Dedektif Erlendur karakteri İzlanda için sıradışı bir karakter.’ diyor. İzlanda’nın bu seneki Oscar adayı da olan Bataklık farklı ülkelerin sinemalarını keşfe çıkan sinemaseverler için ideal.