2001: Bir Uzay Destanı
2001: Bir Uzay Destanı(İngilizce: 2001: A Space Odyssey), 1968 yılı yapımı bir Stanley Kubrick filmi. Arthur C. Clarkeve Stanley Kubrick tarafından senaryosu yazılan film bir bilim-kurgu yapıtı. Yapıt denmesinin sebebi herhalde seyredenlerin de bileceği üzere 60’ların teknolojisi ile henüz daha ortada gelişmiş robot teknolojisi ve de bilgisayarlar yokken, internetten, uzayda çöp yığınına dönen uydu atıklarından bihaber olarak çekilmiş olması.
İnsanoğlunun geçirdiği evrimi, son sürat gelişen teknoloji, yapay zeka gibi tematik unsurlarını işleyen, çağın bilimsel gerçekliğini, muhteşem görsel efektleri, insanları kışkırtan belirsizliği ile bazı sinema yorumculara göre gerçeküstü betimleme, geleneksel anlatım teknikleri yerine sessizlik ve asgari düzeydeki karşılıklı konuşmaları ile ün yapmıştır.
Clarke’ın kitabının arka kapağı;
”Dünya gezegeninde yeni bir hayvan vardi…
Ancak henüz ender rastlanan bir türdü…
Güçlü yaratiklarin yok oldugu bir dünyada, kaderi
belirsizdi. Yalnizca “simdi”yi yasayan hayvanlardan farkli
olarak Insanoglu bir geçmis elde etmis; ve el yordamiyla
gelecegini aramaya basliyordu…
Onlar… Uzun bekleyisleri sona ermisti. Bir baska
dünyada daha zekâ dogmus ve artik gezegeninden
kurtulup yürümeye baslamisti. Sabirliydilar ama
ölümsüz degillerdi.
Dünyanin efendisiydi ama ne yapacagindan pek emin degildi. Ama bir seyler düsünecekti.”
Aldığı çok çeşitli eleştirilere rağmen, günümüzde dahi 2001: Bir Uzay Destanı eleştirmenler ve izleyiciler tarafından yapılan en iyi filmlerden biri kabul edilmektedir. Görsel efetkler Oscarını kazanan film 4 dalda aday gösterilmişti. Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından “kültürel, tarihi veya estetik açıdan önemli” addedilerek, 1991 yılında kütüphanenin Amerikan Ulusal Film kayıt defterine alındı.