bildirgec.org

daha önce, en etkili bilim adamları (newton, einstein ve tesla) demiştik.
kaldığımız yerden devam edelim.

4 – Galileo Galilei (1564 – 1642)

keşfedildikten sonra bütün gerçekleri anlamak kolaydır; mühim olan onları keşfetmektir.

italyan fizikçi ve astronom Galileo‘nun en önemli başarıları arasında teleskopu geliştirmesi ve astronomik gözleme yenilikler getirmesi sayılabilir. Bu sebepten Galileo, “Modern fiziğin babası” veya “teleskobik anstronominin babası” olarak anılır. pisa kulesi deneyi olarak bilinen tarihteki ilk düşünce deneylerinden birini gerçekleştirmiş, 1597′de pusulayı ticari olarak piyasaya süren ilk kişi olmuştur. 1600’lü yıllarda ilkel bir termometre ve kalp atışı ölçümüne yardımcı olan bir sarkaç geliştirmiş. 1604′te serbest düşme hareketinin matematiksel eşitliklerini, venüsün evrelerini ve jüpiterin en büyük dört uydusunu keşfetmiş, güneş ve ay üzerindeki lekeler üzerinde çeşitli gözlemlerde bulunmuştur. Yaptığı gözlemler sırasında kilise tarafından da yakın bir şekilde takip edilen bilim adamı, dünyanın evrenin merkezi (Yermerkezlilik) değil de güneşin evrenin merkezi olduğunu (Günmerkezlilik) ve dünyanın kendi ekseni etrafında döndüğünü açıklamasıyla birlikte dinsiz ilan edildi. Çünkü bu açıklama İncil’le ters düşüyordu ve Galileo engizisyon mahkemesinde yargılandı. Mahkeme kararı ile açıkladığı gerçekleri reddetmeye zorlandı. Asılmamak için reddetti ve kendisiyle özdeşleşen cümleyi sarf etti:

“E pur si muove” (Ama o hala dönüyor)

Yaşamının son yıllarını kör olarak geçiren galileo, ölümünden 360 yıl sonra kilise ile bilimi tekrar karşı karşıya getirdi.

Rivayete göre, genç ve hırslı profesör günün birinde (muhtemelen 1591’de bir gün) elinde abanoz ve kurşundan yapılmış toplarla dolu bir torbayla Pisa kulesine çıkar, Pisa Üniverstesi’nin şamatacı öğrencilerinin ve durumdan rahatsız profesörlerinin gözleri önünde, farklı ağırlıkta ve aynı büyüklükteki topları aşağı atmaya başlar. Amacı Aristotales’in iki bin yıl önce ortaya attığı “cisimler ağırlıklarıyla orantılı hızda düşerler” ilkesini çürütmekti ve çürüttü de.

İşte Galileo’nun düşünsel üslubu böyleydi; uç noktalardaki gözlemlere başvurmak. Stephen Hawking’in yazdığı gibi “Galileo modern bilimin doğuşunda belki de herkesten daha fazla pay sahibiydi…Galileo; insanoğlunun dünyanın işleyişini anlamada umut besleyebileceğini ve dahası bunu gerçek dünyayı gözlemleyerek başarabileceğini öne süren ilk kişilerden biriydi”. Serbest düşüş deneylerinde zamanın karesine bağlılık ilkesini (s=gt^2/2) geliştirdi. Aristotales’in ilkesini inkar etmesi ona iyi-kötü bir ün kazandırmış ve Pisa Üniversite’sindeki sözleşmesinin yenilenmemesine sebep olmuştu. Pavdova’daki kısa bir süre önce boşalan matematik kürsüsüne talip oldu, sınav görevlilerinin ve Venedik senatosunun onayını aldı. Pavdova entellektüel açıdan daha zengin bir atmosfere sahipti.1609’da Flemenk gözlük yapımcılarının uzaktaki nesneleri yakında gösteren bir optik aygıtı icat ettikleri haberi yayıldı. Galileo böyle bir aletle neler yapılabileceğini düşününce bunun parlak bir fırsat olduğunu hemen anladı. Bu aygıtın içbükey ve dışbükey merceklerden meydana geldiğini tahmin ederek hemen alet imalatcısına koştu. 24 saat içinde göğe çevrilecek olan ilk teleskobun yapımını tamamladılar.

Domino taşları, lunaparklar, Galileo‘nun sarkaçı, Newton‘un elmaları, hiçbiri bu oyunlar kadar sevdirmemişti fiziği bana. Terimlerden, formüllerden, ivme hesaplamarından sıyırıp renkli zekice hamlelere dönüştürüyordu. Uzun süredir unutmuştum incredible machine oyunlarını. Ta ki bir nevi onun yeni versiyonu da denilebilecek armadillo runile tanışana kadar. Bir kaç video izleyince amacın sadece topu mavi deliğe getirmek olduğu anlaşılıyor, işte oyunun zevki de onun nasıl yapılacağı. Bunların oyun ekranından çıkıp gerçek hayatta yapılabilmesi ise en keyif vereni.