bildirgec.org

Maymunlar Cehennemi(orijinal adı Planet of the Apes) yazar Pierre Boulle‘in Fransızca La Planète des singes adlı romanından 1968 yılında uyarlanan, Franklin Schaffner yönetmenliğindeki, Charlton Heston, James Whitmore, Roddy McDowall, Kim Hunter gibi oyuncularının bulunduğu filmdir, Maymunlar Cehennemi serisinin ( 5 film) ilk filmidir ve çoğu kişiye göre en iyi filmidir. 2001 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesitarafından “kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli” filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi‘nde tutulmasına karar verilmiştir.

Film bir grup astronotun çok uzun bir yolculuğun sonunda uyanarak, yabancı bir gezegene iniş yapmasıyla başlar. Bambaşka bir gezegendedirler(belki de değillerdir) ve burayı biraz incelediklerinde canlı yaşamının olduğunu ve ilkel, konuşamayan insanların olduğunu fark ederler. Daha sonra grup dağılır, insan görünüşlü maymunlar bizimkileri esir alır, tabi film Taylor’ı ön planda tutuyor. Maymunlar Taylor’ın en az “maymun” kadar akıllı olduğunu anlar ve olaylar gelişir.
Ayrıca finali en etkileyici filmlerden biridir.
Bütün Planet of the Apes‘in film arşivi yapanlar için baş köşeye konulacak filmlerden biri olduğunu da söyleyebilirim.

1991 senesinde hayatını kaybeden yönetmen William Wyler‘in yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Ben-Hur“, 1959 senesinde gösterime girdi. Lew Wallace’nin romanından Karl Tunberg trafından sinemaya uygun bir senaryo haline getirilen filmde 2008 senesinde hayatını kaybeden Amerikan aktör Charlton Heston, Stephen Boyd, Hugh Griffith, Jack Hawkins ve Haya Harareet gibi isimler rol alıyor. 16 Milyon Dolar ile çekilen 210 dakikalık yapım, Yılın Filmi, En İyi Erkek Oyuncu, En iyi Yardımcı Erkek Oyuncu, En İyi Ses, En İyi Görüntü, En İyi Set Dekorasyonu da dahil olmak üzere tam 11 dalda Oscar Ödülü kazanarak bir ilke (’97’de Titanic de 11 Oscar kazandı) imza attı.

Dört defa Oscar’a aday gösterilen İngiliz yönetmen Kenneth Branagh‘ın yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Hamlet“, edebiyatın babası kabul edilen İngiliz şair Shakespeare’nin ünlü eserinden uyarlandı. Bugüne dek uyarlanmış Shakespeare eserleri arasında en iyilerden biri olan filmde yönetmenin kendisi, Julie Christie, İngiliz aktris Kate Winslet, Derek Jacobi, Gérard Depardieu, Judi Dench, Robin Williams, Riz Abbasi, Brian Blessed, Billy Crystal, Charlton Heston, Rosemary Harris ve Jack Lemmon gibi isimler rol alıyor. 18 Milyon Dolar gibi bir bütçeyle çekilen “Hamlet“, En İyi Uyarlama Senaryo, En İyi Kostüm Tasarımı, En İyi Müzik ve En İyi Set Dekorasyonu dallarında Oscar’a aday gösterildi. Orjinal süresi 245 dk. olan filmin tanıtım videosunu buradan izleyebilirsiniz.

1916’da Amerika’da dünyaya gelen ve 2006 senesinde yine Amerika’da hayata gözlerini yuman yönetmen Richard Fleischer‘in yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Soylent Green“, 1973 senesinde vizyona girdi. Dilimize “Açlık” diye çevrilen film, Harry Harrison’un romanından uyarlandı. Çıktığı sene Satürn Ödülü kazanan filmde 2008 senesinde hayatını kaybeden Amerikan aktör Charlton Heston, aktris Leigh Taylor-Young ve 1973 senesinde hayatını kaybeden Romen aktör Edward G. Robinson rol alıyor. Çekim tarihine göre (1972) 50 sene sonrasını anlatan yapım, bugün sadece 11 sene sonrasını anlatmakta.

Milyonlarca insanın yaşadığı dünya nüfusu, 2022 senesinde kat be kat artmış, yaşamsal ihtiyaçlar karşılanamaz hale gelmiştir. Yaşanacak yer ve yiyecek yemek bulunamayınca uzmanlar, buna bir çare olarak beslenme ihtiyacını gideren Soylent Green adında bir kapsül icat ederler. Ancak bu kapsülün formülü tam anlamıyla muammadır.

“Citizen Kane” ile dünya çapında bir ün elde eden sinemanın usta isimlerinden Amerikan aktör/ yapımcı Orson Welles‘in yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Touch of Evil” (Bitmeyen Balayı), 1958 senesinde (ülkemizde 1965) vizyona girdi. Whit Masterson’un romanından uyarlanan ve 1 Milyon Dolardan az bir bütçeyle tamamlanan “Touch of Evil”, başarılı bir film-noir örneğidir. 2008 senesinde hayatını kaybeden Amerikan aktör Charlton Heston, 2004 senesinde hayatını kaybeden aktris Janet Leigh ve Welles’in kendisinin rol aldığı yapımda Dennis Weaver, Akim Tamiroff, Joanna Moore, Ray Collins, Joseph Calleia, Valentin de Vargas ve Mort Mills gibi isimler de rol alıyor.

Tonlarca insan!

Soylent Green (1973), Richard Fleischer‘ın, Harry Harrison’ın aynı adlı romanından uyarladığı, 2022 yılında, nüfusu kırk milyonu bulmuş bir New York şehrini sahne olarak kullanan bir karşıt-ütopya (distopya).
Aşırı nüfus artışı ve çevre kirliliğinin doğurduğu sera etkisi medeniyeti bitme noktasına yaklaştırmıştır. Öyleki yaşlı bir insan bir parça sığır eti görebildiğinde gözyaşlarına kapılmakta, eski güzel günleri görmeyen yaştaki bir adam musluktan akan suyu ve bir kalıp sabunu görünce çok şaşırmaktadır. Gerçek sebze, meyve bulmak zenginlerin bile güçlükle başarabildikleri bir şeydir. İnsanların bir kısmı bina merdivenlerinde yatıp kalkmakta, bu yeri başkalarına kaptırmamak için silahla nöbet beklemektedir. Makineler bozulmakta, tamirinde güçlük çekilmektedir. Ölen insanların cesetleri çöp öğütme merkezine gönderilmektedir.
Böyle bir dünyada (eski güzel günleri görememiş bir yaşta) yaşlı kâtibi Sol ile bir dairede yaşayan 14. Bölge dedektifi Thorn’un (Charlton Heston) önüne çözmesi için bir suikast vakası gelir. Bu davayı çözmek isteyen Thom korkunç gerçekle yüzleşmek zorunda kalır.
Filmin en etkileyici bölümü şu bence: Eski güzel günleri görme fırsatı olmuş Sol (Edward G. Robinson), 2022 yılının dünyasına bir türlü uyum sağlayamaz. Bir de herkesten gizlenen gerçeği öğrenince kararını verir. Yeni dünyaya uyum sağlayamayan insanlara mutlu bir ölüm imkânı sağlayan ve “Home / Yuva” gibi sıcacık bir ismi olan merkezlerden birine gider. Gerekli evrakları imzalar. Son derece nazik çalışanlar eşliğinde beğendiği renkteki odaya gider.

Sinema dünyası son Mart ayından bu yana bir çok usta yönetmen ve oyuncusunu kaybetti. Yeni sinema sitemizde de bunları bir bir hatırlayıp görevimizi yerine getirelim dedim. Önce Anthony Minghella bir gün sonra Paul Scofield ve sonra Richard Widmark ve son olarak Charlton Heston‘a veda ettik.