bildirgec.org

bilim tarihi hakkında tüm yazılar

en etkili bilim adamları (Charles Darwin ve Max Planck)

xerre | 09 June 2009 09:43

ilk olararak şu yazıyla başladığım, bilime yön veren tarihteki en etkili bilim adamlarına, yani bilimin öncülerine yer vermeye devam ediyorum.

8 – Charles Darwin (1809 – 1882)

Aptalların yaptığı deneyleri severim. O yüzden sürekli onlardan yapıyorum.

İngiliz doğa bilimci ve biyolog olan darwin, tüm canlı türlerinin bir süreç boyunca ortak atalardan evrim geçirmesini savunan doğal seleksiyonu (doğal seçilim) kullanarak evrim teorisini öne sürmüştür.

ortaya attığı bu teori, yaşadığı dönemde bilim dünyasını ikiye bölmüş, bazı kesimler tarafından kabul görse de aşırı tepkiler almıştır. Fakat ölümünden sonra 1930’lı yıllarda onun doğal seleksiyon teorisi, gelişim sürecinin geniş anlamdaki ilk açıklaması olarak kabul edilmiş ve hatta günümüzde de modern evrimsel sentezin temellerini oluşturmuştur.

en etkili bilim adamları (Marie Curie ve Alan Turing)

xerre | 21 May 2009 11:36

uzun yaşamımda öğrendiğim bir şey var: gerçeklikle ölçüştürüldüğünde tüm bilimimiz ilkel ve çocukça kalmaktadır – ama gene de sahip olduğumuz en değerli şeydir, bilim!
albert einstein

tüm zamanların en etkili bilim adamlarının tanıtıldığı bu yazı dizisine

buyrun, kaldığımız yerden devam edelim.

6 – Marie Curie (1867 – 1934)

hayatta hiçbir şeyden korkmayın fakat her şeyi anlamaya çalışın.

Marie Curie

polonya asıllı fizikçi ve kimyager. radyoaktivite alanında öncü olan Marie Curie, iki farklı bilim dalında (fizik ve kimya) nobel ödülü kazanmış tek kişidir. bunun yanında paris üniversitesinin ilk kadın profesörüdür.

bilim dünyasını bu denli etkileyen ve bilinen tek kadın bilim adamı olan curie’nin en önemli barşarıları arasında şunlar sayılabilir:

  • iki yeni radyoaktif element olan radyum ve polonyumun keşfi
  • radyoaktivite teorisinin oluşumuna katkı
  • radyoaktif izotopların yalıtımı için çeşitli teknikler

ayrıca kendi bireysel yönetimi ile kanser tedavisinde, radyoaktif izotopların kullanıldığı dünyanın ilk çalışmalarını yürütmüştür.

en etkili bilim adamları (Galileo Galilei ve Leonardo da Vinci)

xerre | 30 April 2009 13:46

daha önce, en etkili bilim adamları (newton, einstein ve tesla) demiştik.
kaldığımız yerden devam edelim.

4 – Galileo Galilei (1564 – 1642)

keşfedildikten sonra bütün gerçekleri anlamak kolaydır; mühim olan onları keşfetmektir.

italyan fizikçi ve astronom Galileo‘nun en önemli başarıları arasında teleskopu geliştirmesi ve astronomik gözleme yenilikler getirmesi sayılabilir. Bu sebepten Galileo, “Modern fiziğin babası” veya “teleskobik anstronominin babası” olarak anılır. pisa kulesi deneyi olarak bilinen tarihteki ilk düşünce deneylerinden birini gerçekleştirmiş, 1597′de pusulayı ticari olarak piyasaya süren ilk kişi olmuştur. 1600’lü yıllarda ilkel bir termometre ve kalp atışı ölçümüne yardımcı olan bir sarkaç geliştirmiş. 1604′te serbest düşme hareketinin matematiksel eşitliklerini, venüsün evrelerini ve jüpiterin en büyük dört uydusunu keşfetmiş, güneş ve ay üzerindeki lekeler üzerinde çeşitli gözlemlerde bulunmuştur. Yaptığı gözlemler sırasında kilise tarafından da yakın bir şekilde takip edilen bilim adamı, dünyanın evrenin merkezi (Yermerkezlilik) değil de güneşin evrenin merkezi olduğunu (Günmerkezlilik) ve dünyanın kendi ekseni etrafında döndüğünü açıklamasıyla birlikte dinsiz ilan edildi. Çünkü bu açıklama İncil’le ters düşüyordu ve Galileo engizisyon mahkemesinde yargılandı. Mahkeme kararı ile açıkladığı gerçekleri reddetmeye zorlandı. Asılmamak için reddetti ve kendisiyle özdeşleşen cümleyi sarf etti:

“E pur si muove” (Ama o hala dönüyor)

Yaşamının son yıllarını kör olarak geçiren galileo, ölümünden 360 yıl sonra kilise ile bilimi tekrar karşı karşıya getirdi.

en etkili bilim adamları (newton, einstein ve tesla)

xerre | 08 April 2009 21:05

uzun yaşamımda öğrendiğim bir şey var: gerçeklikle ölçüştürüldüğünde tüm bilimimiz ilkel ve çocukça kalmaktadır – ama gene de sahip olduğumuz en değerli şeydir, bilim!
albert einstein

bilim en iyi anlamıyla, doğruyu bulmak olup biten ya da süregelen olayları anlamak ve de açıklamak için ussal olduğu kadar imgesel ve duygusal tüm becerilerimizi kapsayan bir etkinliktir. ve elbette bir birey, bu etkinliğe dahil olduğu ölçüde bilimi anlama fırsatı bulur.
bilime öncülük edenleri tanımak da bu etkinliğin bir parçası olup, özellikle genç kuşaklarda bilimsel etkinliklere katılma isteği uyandırabilecek güzel bir yoldur.
bu amaçla bilim dünyasına damgasını vuran, bilimin gelişmesine oldukça önemli katkılar sağlayan bilim dünyasındaki en etkili bilim adamlarına yani bilimin öncülerine yer vereceğim.

1 – Isaac Newton (1643 – 1727)

kendimi, henüz keşfedilmemiş gerçeklerle dolu bir okyanusun kıyısında oyun oynayan bir çocuk gibi görüyorum.

sir Isaac Newton
sir Isaac Newton

insanlık tarihinin en etkili adamlarından biri olan Newton, ingiliz bir fizikçi, matematikçi, astronom, doğa filozofu, simyacı ve teolog. 1687 yılında yayınlanan philosofiæ naturalis principia mathematica (doğa felsefesinin matematik ilkeleri) adlı kitabı, bilim tarihinin gelmiş geçmiş en önemli kitabı olarak kabul edilir. aynı zamanda bilim tarihinin en meşhur kitabı da. newton bu üç ciltlik kitabında, yayınlandığı dönemden sonraki 300 yıl boyunca fiziksel evreni bilimsel olarak incelemeye olanak sağlayan ve modern mühendisliğe temel olan, evrensel kütleçekim yasasından ve üç hareket yasasında bahsetmiştir. Newton hareket yasaları olarak da bilinen bu yasalar klasik mekaniğin temelini oluşturmuştur.

Dünya Tarihine Farklı Bir Bakış: Connections

menguzar | 24 December 2006 17:35

“şu hayatta izlediğin şeyler arasında seni en çok etkilemiş olanı nedir, hangisidir?” diye sorsanız, hiç düşünmeden yapıştırırım cevabı “pek sayın james burke‘ün 1978 yılında BBC için hazırladığı connections isimli 10 bölümlük belgeseldir efenim” diye.

connections temelde, günümüzde gayet doğal kabul ettiğimiz 10 farklı aletin (televizyon, bilgisayar, gps vesaire) ortaya çıkabilmesine sebep olan tarihsel süreçleri irdeleyen bir belgesel; ancak bunu alışık olduğumuz belgesel tarzının çok dışında, ve “en baştan”, insanlık tarihinin başlangıcından itibaren inceleyerek yapıyor.