bildirgec.org

Anadolu Parsı, Leoparı ya da Panteri

Anadolu Leoparları, Orta Doğu ve Batı Asya’da yaygın olan İran leoparının (Panthera pardus saxicolor) Anadolu’da yaklaşık 30 yıl öncesine kadar yaşamış olan bir cinsidir.Anadolu Panterleri, Ege Bölgesi, Toros ve Köroğlu dağlarında hayatını sürdüren bir panter türüydü. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ise boyutları daha küçük olan İran Parsları (Panthera Pardus Saxicolor) yaşardı. Anadolu Parslarının yanında, Anadolu Kaplanları ve Anadolu Aslanları da Anadolu da yaşamaktaydı. Anadolu Aslanları’nın varolduğunun en büyük kanıtı Hitit kabartmalarıdır. Anadolu’daki aslanların sonuncusu 1890’da vurulmuştur.Anadolu Leoparı’na, latince adı, 1856 yılında Fransız zoolog M. A. Valenciennes tarafından verilmişti.

Yirminci yüzyıl boyunca pek çok anadolu panteri avcılar tarafından kaplan kapanlarına düşürülerek ya da domuz avında kullanılan dokuz bilyalı şevrotinlerleacımasızca avlandılar. Leoparlar o devirde “her vakit avlanabilen zararlı memeli kapsamındaydılar”. Batıdan doğuya kadar tüm Anadoluda bu hayvanlar avlanmaktaydı. Postları pazarlarda kürk yapmak ya da dekorasyon amacıyla satılıyordu.

Mantolu Hasan

Mantolu Hasan adındaki bir avcı Anadolu Parsına en çok zararı vermiştir, yaklaşık 15 anadolu parsını öldürmüştür. Vurduğu parsların postlarını boynunun etrafına dolamakla meşhurdu. Başka kaynaklarda bu sayının elliyi bulduğu söylenmektedir. Mantolu Hasan katliamı ancak devrin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün kendisine bir çifte verip, bir daha panter vurmama sözü almasıyla son bulmuştur.Daha sonra kalan bir avuç Anadolu Panteri, ya vurularak ya da zehirlenerek öldürüldü. En son anadolu panteri 1972’de Ağrı Dağı’nda ve Eskişehir Çatacık’ta görüldü. Daha sonra 17 Ocak 1974’e Beypazarı’nın Bağözü Köyü’nde görüldü.Son Anadolu Panteri’nin Hikayesi

Havva Köksal

17 Ocak 1974 sabahı, Beypazarı Bağözü sakini Havva Köksal, yer elması toplamaya gidiyordu. kocası ve kayınpederi gözden kaybolmuş, kendisi dere yatağına geldiği zaman orada yatan bir panter görmüştü. Havva Köksal panteri görünce geri dönmeye başladı fakat panter onu kolundan yakaladı. Fakat Havva Köksal’ı yakalayan panter onu öldürmemişti ve yanında oturmaktaydı. Panterin bu tutumu amacının avlanmak değil eş aramak olduğunu düşündürmektedir. Havva Köksal, “Çok müthiş, temiz, yani o kadar güzeldi ki, üzerinde kir yoktu – halı gibiydi; onun canlı hali bir bambaşkaydı” ve, “Belki de kendim tepinirken kırmışımdır kolumu” gibi sevgi ve acıma dolu sözcüklerle anlatmıştı Anadolu Leoparını.

Anadolu Leoparı’nın ölümü

Ahmet Çalışkan

Havva Köksal’ın başına gelen olaydan sonra köylüler Leoparı aramaya başlamışlardı. Çok iyi bir avcı olan Ahmet Çalışkan, hayvanların geçtiği yerleri çok iyi bilirdi ve böyle bir yerde pusuya yatmıştı. Anadolu Leoparı sonunda gelmişti. Ahmet Çalışkan dokuz defa ateş eder, atışlarının yedisi isabetlidir fakat son atışında leoparı öldürür. Bu olay gazete ve televizyonlarda büyük yankı bulur. Çeşitli araştırmalar yapılır ve Bu arada avı serbest olan Anadolu Panteri’nin koruma kapsamına alınabilmesi için yazılar yazılır. Bu konu gazetelerin ön sayfalarında yer alır, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 4000 lira vererek hayvanın postunu köylülerden alır. Daha sonra çeşitli araştırmalar yapılmış ve postu doldurulmuştur. Halen Maden Tetkik Arama Müdürlüğü’nün Tabiat Tarihi Müzesi’nde sergilenmektedir.Anadolu’da Panter Kaldı Mı ?Bazı kişilere göre sayıları çok az da olsa Anadolu’da hala panter yaşamaktadır. Anadolu panterlerinin bulunabilmesi için oldukça geniş bir alana harekete duyarlı hassas fotoğraf makineleri yerleştirilmesi gerekiyor. Panter tespit edildiği zaman bir dart ile vurularak uyuşturulması ve boynuna verici yerleştirilmesi gerekiyor. Ve neslinin korunabilmesi için diğer bireylerin bulunması gerekiyor. Günümüzde Anadolu’da az sayıda karakulakve vaşakyaşadığı bilinmektedir.

Pardus Ulusal İşletim Sistemi

Şimdilerde TÜBİTAK‘ın Linux tabanlı ulusal işletim sistemini ülkemizde yaygınlaştırılması ile ilgili projesine Pardusadı verilmiştir, Pardus’un kendisinin de bulunup ait olduğu topraklarda yaygınlaştırılması çok önemlidir. Anadolu Panterimizin bulunması buna kendini adaması gereken insanlarımıza bağlıdır. PTT Genel Müdürlüğü, Dünya Çevre Günü nedeniyle, 5 Haziran 2002 tarihinde, Anadolu Parsı’nın da yer aldığı bir blok pul çıkarmıştır.

Pardus – Ptt Pulu

Anadolu Parsı gibi nesli tükenen hayvanlarımızın korunması ve onlara doğal alanlar bırakmamız dileğiyle …