E-Kitap kağıt baskısından daha kullanışlıdır. Okuyucunun e-kitapla etkileşimi yüksektir. E-Kitabın üstünlüklerini saymak başka bir yazının konusu. Şimdilik gündemde olmayan bir konuyu açacağım. Elektronik kütüphanemizi kurarken karşılaşılacak bir soruna değinmek istiyorum.E-kitap okuyucu aygıtlarda kitap üzerindeki metni vurgulayabiliyoruz. Notlar alabiliyoruz. Hatta sayfanın köşesini bile katlayabiliyoruz. Tüm notlar listelenebilir. Aralarında gezinilebilir. Notlarda arama yapılabilir. Bütün bunlar çok güzel. Kitaplarımızı kişiselleştirmiş oluyoruz. Notlar kitabı hatırlamak için önemlidir. Üreticiler, aygıtlarında bunların ne kadar kolay yapıldığını anlatıyor.Zamanla e-okuyucularımızda kişisel kütüphanelerimiz kurulmaktadır. Ve ilerde şöyle bir durum meydana gelecektir: Yıllar sonra eskimiş e-okuyucuları değiştirmek gerekebilir. Doğal olarak kütüphaneler yeni aygıta taşınmak istenecek. EPUB gibi ortak kitap standartlarını destekleyen aygıtlara kitapların taşınabilmesi mümkündür. Ama kitaplardaki tüm notların, vurgulanmış metinlerin artık olmadığı fark edilip şaşırılabilir. Örneğin Kindle kullanan biri yeni bir Sony almaya karar verdiği zaman eski bir kitabındaki işaretlediği yerlere ulaşamayacaktır. Bilirsiniz, bu notlar zaten kütüphanemizdeki eski kitapları yeniden gözden geçirirken işe yarayacaktır. Kütüphanemiz tek bir aygıta bağlı kalmamalı.Notların taşınamıyor olmasının nedenini açıklayayım. Kitap üzerine bir not alındığında not aslında kitaba kaydedilmiyor. Kitapla bağlantılı bir not dosyasına kaydediliyor. Daha sonra kitap açıldığında o not dosyasının ilgili yerleri çözümlenerek yeniden kitap üzerinde gösteriliyor. Kitap taşınırken notları aygıtta kalıyor.Aslında bu, içeriklerin sayısallaştırılmasında yaşanan genel bir sorunun özel halidir. Örneğin iTunes’ten iPod için satın alınan müzik başka bir mp3 çalarda yürütülemez. Amazon Kindle’in mağazasından alınan e-kitap başka aygıtta açılamaz. Çünkü firmaların kendi özel dosya standartları vardır.Yeni bir e-kitap okuyucu alındığında notlar kaybolacaksa alınan onca notun ne anlamı olacak. Yıllar geçtikçe er geç her kullanıcının yeni bir e-okuyucu edinmesi gerekebilir. Çünkü bozulabilir, çizilebilir veya daha işlevsel bir aygıt cezbedebilir.Zaten hâlihazırda ortak EPUB biçimini destekleyen firmalar bu konunun çözülmesinde daha ılımlı olabilirler. Örneğin Sony’in kendi e-kitap mağazası vardır. Kendi e-kitap dosya standardı da olduğu halde mağazasında EPUB kitap da satmaktadır. Yani mağazasından alınan kitaplar başka aygıtlarda da okunabilir. Nook diğer bir örnek. Türkiye’den de EPUB destekleyenlere Reeder, Poly Book örnek verilebilir. Bu şirketler ortak not alma yöntemleri geliştirebilirler. Ama pek istekli olmayabilirler. Her birinin kendi standardı vardır ve vazgeçmek istemeyecektir. Belki başka aygıttaki notları kendi aygıtıyla uyumlu yaparak taşıyacak yazılımlar geliştirebilirler. Ya da gönüllü yazılımcılar çözüm geliştirebilirler. Özellikle tüketicilerde farkındalık ve beklenti oluşması şirketleri bu yönde teşvik edebilir.Kişisel kütüphanemiz ya tek aygıta mahkum kalacak ya da taşınabilirse de kamu kütüphanesine benzeyecek. Eski kitapların üzerinde hiçbir not korunmamış olacak. Tıpkı kamu kütüphanesinden ödünç alınan kitaplarda hiçbir not bulamayacağımız gibi, tabii ödünç kitap üzerine not almak da doğru olmaz. Bu durum, e-kitabın kağıt baskısından tek eksiğidir, ama sadece şimdilik. Geliştirilecek yazılımlarla halledilebilir. Sadece üreticilerde irade gerekiyor.Internet Explorer kullanan biri zamanla uzun bir Sık Kullanılanlar listesi oluşturur. Bir gün Google Chrome’ı denemek isteyebilir. Yalnız Google Chrome’u açtığında Sık Kullanılanlar listesinin artık olmadığını fark edecektir. Sorun değil. Hem Google Chrome’ın hem Internet Explorer’ın diğer tarayıcılardaki Sık Kullanılanları içe aktarma seçenekleri var. Hatta başka ayarlar da içe aktarılabilir. Böylece kullanıcı geçmiş belleğinden kayıpsız yeni tarayıcısını kullanabilir. Burada şirketler ortak taşıma prosedürü geliştirebilmişler. Neden E-Okuyucu üreticileri de yapamasın! Bir gün e-okuyucumuzda “Diğer Aygıttaki Kitapları İçe Aktar” seçeneğini görmeyi umabilir miyiz!
