Mullholland Drive’ı izledim bu hafta sonu iki kez. İlk izlediğimde hiç bişey anlamamıştım. Ama ikincisinde çözdüm olayı.
Aslında ilk izledikten sonra da sevmiştim filmi.(“acaba” dedim, “okuduğum yazılar ve yönetmenin imajı yönünden mi sevdim aslında bibok annamadığım halde??”) İkinci izlediğimde de başlarda biraz sıkılır gibiydim, ama sonra film bi açıldı; o kadar net, parlak ve etkileyici oldu ki birden bire. Acayip heyecanlandım ve de hayran kaldım. İlk izlediğimde esmer hatuna bayılmıştım, ikincisinde ise (yani olayı annayınca) sarışına.
yorumlar
açıklamayacak mısın? bu filmi herkes çözdüğünü sanıyor ama çözümü başkalarına anlatmaya kalkınca anlamadığını anlıyor genelde.
bilmek isteyeceğin herşey, ama ingilizce
David Lynch “Blue Velvet” ve “Twin Peaks” ile yarattığı karanlık, gizemli ve kolay anlaşılan herşeye başkaldıran, metafiziksel güçlerin yönettiği spekülasyonlara yönlendiren tarzını “Mulholland Çıkmazı” ile tekrar gözler önüne seriyor.
HOLLYWOOD, KALİFORNİYA…
Binlerce hayatın, binlerce bilinmezliğin ve kargaşanın bir arada yaşadığı ve buluştuğu bir şehir….
Bir arabanın içindeki üç kişi Mulholland yolunda gitmektedirler. Fakat bir kaza olur ve arabadaki iki erkek kazada ölür. Üçüncü kişi olan kadın ise kim ve ne olduğu bilmez bir halde olay yerinden kaçar. Adı Rita’dır. Hepsi bu … Ne geçmişi ne de geleceği hakkında hiç bir şey hatırlamamaktadır. Bir sitenin bahçesindeki çalılıklara kadar sürünür….
Aynı dakikalarda bir restauranda Herb ve Dan adındaki iki arkadaş oturmuş konuşmaktadırlar. Dan bir gece önce gördüğü bir kabustan bahsetmeye başlar. Gördüğü rüya içinde bulundukları lokantada geçmektedir. Gördüğü kabus gerçek olmaya başladığında her ikisi de çoktan sarhoş olmuş ve oradan ayrılmışlardır. Bir patikaya geldiklerinde kabusun en kötü kısmı gerçek olur ve Dan ortada hiç bir sebep olmadığı halde ölür.
Betty bir oyuncu olabilmek umuduyla geldiği Los Angeles’ta teyzesinin yaşadığı apartman dairesine taşınmaktadır. Daireye yerleşmek için vardığında orada saklanan Rita’yı bulur. Her şeyi unutmuş bu kadına yardım etmeye karar verir.
Los Angeles’ın başka bir köşesinde ise Adam Kesher adında bir film yönetmeni mafyaya mensup iki kardeş tarafından dolandırılmıştır.
Amerikan sinemasının en kışkırtıcı yönetmenlerinden David Lynch, “Mullholland Drive”da yine gizem dolu bir hikâyeyi anlatıyor. Filmde şizofrenik insan doğası, masumiyet ile yozlaşmanın tuhaf bir karışımı olan şehir atmosferinde anlatılıyor. Rüyalar ve kâbusların içiçe geçtiği bu dünyada ilginç hikayeler, seyirciyi çekiyor.
Filmden bir sahne
Projenin ilk hali iki buçuk saatlik bir yapımmış. Yani yapımcıların beklediğinden tam 90 dakika daha fazla. ABC senaryoda değişiklikler yaptıkça Lynch bu filmin kendisinin olmaktan çıkmaya başladığını görerek projeden kopmuş. Fakat Studyo Canal firması projenin tümünü satın alıp David Lynch’e projeyi tekarar toparlama şansı verince ortaya Lynch hayranları için yepyeni bir eser çıkmış.
FİLMİ İZLEME KLAVUZU
“Herşeyin ne anlama geldiğini ya da nasıl yorumlanacağını bilmemek daha iyidir, aksi takdirde olayları kendi akışına bırakmaya korkarsınız. Psikoloji, gizemi ve büyü niteliğini yok eder. Anlamlardan konuşmak beni çok rahatsız ediyor. Çünkü anlam çok kişisel birşeydir ve herkese göre değişir…” diyor Lynch ve filmleri hakkında konuşmaktan hoşlanmadığını da her fırsatta tekrarlıyor. Ancak ‘Mulholland Drive’, yönetmenin filmlerini yıllardır takip eden sadık izleyicileri için bile fazlasıyla “zorlayıcı” bulundu. Sonunda Lynch bile bu kadar anlam karmaşasına daha fazla katlanamadı ve filmiyle ilgili, seyir sırasında dikkat edilmesi gereken 10 adımlık bir “kullanma kılavuzu” yayınladı.
Bu klavuza göre: 1) Filmin başını çok dikkatli izleyin çünkü iki önemli ipucu, daha filmin giriş yazıları bile tamamlanmadan veriliyor. 2) Kırmızı lamba süslerinin ortaya çıktığı yerlere ve zamana çok dikkat edin. 3) Adam Kershner’ın oyuncu seçtiği filmin adına dikkat edin ve ne zaman tekrar kullanıldığını takip edin. 4) Kazanın meydana geldiği yere çok dikkat edin. 5) Kim, kime neden anahtar veriyor ? 6) Kıyafetlere, kül tablasına ve kahve dolu fincana çok dikkat edin. 7) “Silencio” isimli klüpte kim dikkat çekmeye uğraşıyor ? Burada ne hissedilebiliyor, ne gözlemleniyor ve ne kazanılabiliyor ? 8) Camilla için sadece yeteneği yeterli mi ? 9) “Winkies”‘in arkasında bulunan adamın çevresinde olanlara dikkat edin. 10) Ruth Yenge nerede?
KARGAŞA VE KARANLIĞIN İÇİNDE KAYBOLMAK
David Lynch
Hiç kuşkusuz ki David Lynch zamanımızın en yaratıcı ve en ilginç sanatçılarından biri. Yönetmen olarak imza attığı muhteşem filmlerden “Blue Velvet” ve “Wild at Heart” filmleri ile tanındı. Filmler Oscar Ödülü’ne aday gösterildiği gibi, 1990’da yapılan 43. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye ile de ödüllendirildi.
1997 yılında yönettiği “Lost Highway” ile seyirciyi bilmece çözmek üzerine yoğunlaştırmış, onları da kendi gizemli ve karanlık dünyasında gezintiye çıkarmıştı. 1999 yılında yönettiği “The Straight Story” ile European Film Award’ı göğüsledi. Tüm bu filmlerin yanında Lynch yalnızca bir yönetmen değil aynı zamanda fotoğrafçı, heykeltraş, ressam, iç mimar, besteci ve söz yazarı, şair ve yapımcı olarak da çalışmalarını sürdürmektedir.
“Mulholland Çıkmazı” ile David Lynch, Oscar’da en iyi yönetmen dalında aday gösterildi. Ayrıca Boston film eleştirmenleri en iyi film ve en iyi yönetmen olarak seçerken BAFTA’da da en iyi kurgu dalında ödül verdi.
TAM METİN