Atatürk’ün askerlik ve devlet adamlığı gibi meziyetlerinin dışında iyi bir yazar olduğunu da biliyor muydunuz? 1914 yılında Osmanlı ordusunun iki genç subayı yani Mustafa Kemal ile yakın dostu meslektaşı Nuri Conker savaşlarda yaşanan başarısızlıklar üzerine kafa yormaktadır. İlk olarak Conker “Zabit ve Kumandan” isimli kitabını yazar ve kitabında yaşanan sorunları ve bu sorunlara uygun gördüğü çözüm önerilerini kaleme alır. Bu kitaptan ilham alan Mustafa Kemal, kitabı okur okumaz, “Zabit ve Kumandan ile Hasbihal” isimli kitabını yazar. Her iki kitabın başlıca konusu yöneticiliktir ve her ikisi de, yaşanan başarısızlıkların asıl sorumlusu olarak, gerek askeri gerekse siyasi komuta kademelerini gösterir. Fakat Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı’na girince, Mustafa Kemal de kitabını bastırmaya vakit bulamaz. Ancak, İstanbul’a döndüğü zaman yani 1918 yılı sonlarında yayımlayabilir. Kitabın basımından altı ay kadar sonra da Anadolu’ya geçerek İstanbul ile ilişiğini keser. Damat Ferit Hükümeti de kitabı toplattırarak imha eder.
Zabit ve Kumandan ile Hasbihal ilk baskısından sonra 1956’da, İş Bankası Kültür Yayınları’nın ilk kitabı olarak yayımlanmıştır. Atatürk’ün doğumunun 125. yılı vesilesiyle hazırlanan bu yeni baskıda, Atatürk ve Conker’in kitapları bir araya geliyor. Üstelik özgün ve sadeleştirilmiş metinleri ilk kez karşılıklı sayfalarda bir arada…
