Amerikan pop-art akımının önde gelen temsilcilerinden Claes Oldenburg aslen İsveç kökenlidir. Hayatımızda yer alan öğeleri gözümüzün içine sokacak kadar büyüterek bir yerde onları alaya alan sanatçı 1929 yılında Stockholm’da doğmuştur.(uzun zamandır bu yazıyı yazmak istiyordum Oldenburg eserlerinin ve sanatçının sıkı bir hayranı olan kızım sayesinde bu sanatçı hakkında sürekli okumak durumunda kaldım )
Sürrealizmin en önemli temsilcilerinden biridir, René François Ghislain Magritte.
21 Kasım 1898’de Belçika’da Lessines Şehrinde bir terzi ve bir kadın şapkacısının en küçük çocuğuydu doğduğunda.
1910 yılında ilk çizim derslerini almaya başladı. 1912 yılında annesi Sambre Nehri’ne atlayarak intihar etti.
Aslında Dali ve Ben uzun zaman önce okuyup bitirdiğim ve edebi açıdan olmasa bile içerik olarak beğendiğim bir kitap.
Kitabı şöyle bir uzaktan gördüm, o zamanlar Salvador Dali hakkında bu kadar ilgili ve bilgili değildim ama kitabın yanına varınca biraz tereddütlerim olsa da okumalıyım diye düşündüm…
Eser Stan Laurysssens adında başı Salvador Dali yüzünden ( yüzünden demek kesinlikle doğru değil, kendi etmiş kendi bulmuş!) başı belaya giren bir sanat komisyoncusu tarafından yazılmış. 1946 yılında Antwerp, Belçika’da doğan yazarın Naziler üzerine beş kitap yazdığı ve ayrıca Holywood ünlüleriyle , Panorama dergisi için, sahte röportajlar yaptığı biliniyor.( Kitabında bahsediyor bu röportajların bazılarından) Ayrıca yazarımızın hiç bir zaman elinde olmayan Dali eserlerini pazarlamaktan dolayı suçlanıp, dolandırıcılıktan hapis yattığını da belirtmekte fayda var.
Bu ay ki Fotoğraf Dergisinde Maggie Taylor için bir bölüm ayrılmış görünce ben de Maggie Taylor hakkında biraz araştırma yapayım dedim.
Cleveland Ohioda 1961’de dünyaya gelen sanatçı, aslında felsefe mezunudur.Ama Fotoğrafçılık eğitimini 1987’de Florida Üniversitesinde alır. Max Ernst’ten etkilendiğini itiraf eden sanatçının çalışmalarında surrealizmin öncülerinde Salvador Dali çalışmalarına benzerlikler görüldüğü de söyleniyor, bence tabi ki bu sürrealizmden kaynaklanan bir durum sadece.
SÜRREALİZMİN DAYANILMAZ İTİCİLİĞİ…
Boş bir sandalı dolduran gölge, ben miyim? Etraf zifiri karanlık ve sadece mehtabın yansıması ile ağaçların gölgesinde, sakin akan bir nehirde yol alıyorum. Puslu havanın sis dalgaları üzerime gelirken, nehir hızlanıyor ve küreklerin ağırlığı ellerime çöküyor, acıyor ellerim, çok acıyor. Kabaran nehrin sularında boğuşan pençelerimi artık hissetmiyorum. Beynimde çınlayan, göğün haykırması mı yoksa şelalenin gürlemesi mi, ayırt edemedim. Hiçbir şeyi ayırt edemiyorum, nehrin ejderha gibi dalgalarıyla kayalıklara çarpan sandal, yolun sonuna geliyorum. Birden bir ışığın belirmesi ile küçücük bir çocukken yaptığım resimlerdeki güneşin içinden geçiyorum, güneşin kavurucu sıcaklığı buz gibi olan yanağımı yakıyor. O da ne okyanusun tam ortası, nasıl geldim ben buraya derken sandal su alıyor. Masmavi bir su sızıntısı doluyor ayaklarımın altına ve ben yine üşüyorum. Kurtulmak için koyu maviye bakarken dipte beliren devasa gölge, soğuk okyanus sularını yüzüme çarparak bana bakıyor. Üç kollu, dişleri öne doğru ve yedi boynuzlu kamburumsu sırtı olan yaratık. Birde ortalık siyah beyaz kesiliyor gözüme ve gözlerim tabiri caiz ise yuvalarından çıkıyor, zıplıyorum ve birden açılan gözlerimle etrafa bakınıyorum. Kaybolmuştu yaratık, sağıma baktım birde soluma, kimseler yoktu etrafta. Bir oh çeken ben! sanki karşıki dağlar beni duyacak derken arkamdan gelen gürlemeyi duymuyorum, hayır duymayacağım. Dönemiyorum arkamı, bende tık yok, “nutkun mu tutuldu” diyeceksiniz ama tutulmamış, aniden dönecekken omzuma dokunan bir el üzerime doğru eriyor. Fakat dokunan el o kadar yumuşak ki bu yaratığın eli olamaz diye düşünüyorum. Birden gerçekten fal taşı gibi açılan gözlerim kapkaranlık odanın içine bakıyor. Yine mi diyecektim ki, “susadım” diyen bir sesle irkildim…
Evet, bu bir rüya idi, ama gördüğüm değil, yazdığım bir rüya.
Siz, hiç görmeden rüya yazmayı denediniz mi?
Hayata, hiç Sürrealist yaklaşanlardan oldunuz mu?
Elle avait dans la tranquilité de son corps
Une petite boule de neige couleur d’œil
Elle avait sur les épaules
Une tache de silence une tache de rose
Couvercle de son auréole
Ses mains et des arcs souples et chanteurs
Brisaient la lumière
Elle chantait les minutes sans s’endormir.
– o –
Bu mısraları yazan adam, bir aşk şairi olduğu halde birgün birisinin idam yoluyla öldürülmesini ayan beyan savunacak, buna rağmen bir yapıtında, özgürlüğe adını vermek için doğduğunu iddia edecekti.
http://luciferinneverland.blogspot.com/
“Günümüzde bir sanatçı bir soba borusunu imzalayıp sergilese, sanat piyasasını eleştirmiş değil, ona uymuş olur. (…) Bunun nedeni sanatın olumsuzlanmasına yönelik avangardist amacı yerine getirmemesidir. Bugün, tarihsel avangardın sanat kurumu karşısındaki isyanı sanat diye kabul edildiğinden, neo-avangard’ın isyankar edimi sahih olmaktan çıkar.”(1)
Bu noktada avangardın tarihsel sürecine bakabiliriz;
Peter Bürger avangardı tarihsel süreç içinde üç aşamada inceler;
Modern sanatın öncülerinden Marcel Duchamp’ı daha iyi anlamak için interaktif bir site.
salvador dali 20. yüzyılın en önemli ressamlarından birisi. sürrealizmin en önemli temsilcilerinden biri olan ressamın bir diğer özelliği de ismiyle özdeşleşmiş bıyığı. bu adreste salvador dali’yle yapılmış bir foto röportaj var; gerçekten eğlenceli, yaratıcı bir çalışma..
