bildirgec.org

ortaoyunu hakkında tüm yazılar

Karagöz ile Hacivat’tan Komedi Dükkanı’na…

admin | 27 February 2009 13:15

Karagöz ile Hacivat
Karagöz ile Hacivat

Türk tiyatrosunun temelini oluşturur Karagöz ve Hacivat. Rivayete göre Ulucami mimarı kellesinden olmamak için işlerin gecikmesinden sorumlu tuttuğu sivridilli ve komik ikiliyi Orhan Gazi’ye gammazlar. Neticede iki nüktedan işçinin kelleleri gider ya artık pişmanlık fayda etmez.
Ölenin ardından “badem gözlü” edebiyatı işler ve Şeyh Küşteri padişaha bu ikilinin konuşmalarını taklit eder. Geleneksel gölge oyunumuz da böyle başlar.

İşte bu Karagöz oyunu, Şeyh Küşteri’nin hayal ağacı’nda başlatıp Dümbüllü’lerin devam ettirdiği ortaoyunundaki Kavuklu – Pişekar atışmasına, oradan da günümüz televizyon ekranlarındaki “Komedi Dükkanı”na kadar taşınır.

Tolga Çevik
Tolga Çevik

Gölge Oyunundan Beyaz Perdeye: Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?

heavybear | 06 June 2008 15:43

Hacivat karagöz Neden Öldürüldü Film Afişi
Hacivat karagöz Neden Öldürüldü Film Afişi

14. yy’da Anadolu’da yaşayan halk Moğolların saldırılarından yılmış, Moğolların vergi almasından fakir hale düşmüştür. Halk bu zulümden kaçmak için göç etmektedir. Göç etmek için ise en uygun yer Bursa’dır. Sadece Anadolu’da yaşayan halkın değil aynı zamanda çeşitli beyliklerin yöneticileri de Bursa’ya gelmektedir.

Karagöz Moğol vergilendirmesinden usanan, annesiyle geçinen bir Türkmen göçeridir. Hem Moğolların baskısından hem de kendisine bir iş bulabilmek için Bursa’ya annesiyle birlikte göç eder. Cahil olmasına rağmen kafası iyi çalışan biridir. Kulağının ağır işitmesiyle de sözleri yanlış anlayarak çevresindeki güldürür. Özellikle de kızdığında yaptığı hareketler onun komik duruma düşmesine neden olur.

Hacivat da eğlence düşkünü bir ulaktır. Tüm zor durumlardan kurtulabilmektedir, bunu da diline borçludur. Türlü laflar ederek tam bir “laf cambazlığıyla” işi kendi isteğine göre şekillendirip Moğol’un elinden kurtulmuş ve Bursa’ya gelmiştir. Daha sonra Karagöz ile karşılaşmış ve onun ineğini satın alarak tanışırlar. Karagöz’ün iş aradığını öğrenen ve ondaki bu komiklik yeteneğini gören Hacivat ona iş bulacağına dair söz verir. Aslında bundan para, şan, şöhret kazanmak için yararlanmayı aklına koymuştur.