bildirgec.org

kanıt hakkında tüm yazılar

CSI Etkisi (Sendromu)

mabl | 03 April 2009 11:16

CSI: Las Vegas
CSI: Las Vegas

CSI: Crime Scene Investigation gayet popüler, birçok spin-off‘u çekilen polisiye bir dizi. Ülkemizde de yayınlandı TRT ve Cnbc-e kanallarında. Polisiye çok tutulan bir janr. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde, suç oranının yüksek olması nedeniyle, suçla suçluyla savaşın konu olduğu hikayeler çok tutuyor. Cold Case, Without a Trace, Law & Order ve daha onlarca popüler polisiye dizide, adli tıbbın en gelişmiş imkanları kullanılarak, minicik bir delilden yola çıkılarak devasa suç kartelleri çökertiliyor, müthiş zeki suçlular yakalanıyor. Ancak son yıllarda ABD’de, bu dizilerin ve benzer filmlerin beklenmeyen bir etkisi oldu.

Türkçe’de Adli Tıp dediğimiz, bazen forensik bilimi olarak çevrilen kavram, aslında tıptan daha geniş bir anlam içerir. Forensik bilim, işlenen bir suçla bağlantılı herşey hakkında bizlere bilimsel bilgi sunar. CSI tarzı diziler de, doğaları gereği forensik bilimi kullanırlar. Ancak bu kurgusal senaryolarda forensik bilimin kullanılışı genelde abartılmaktadır. Hafiften bilimkurguya kaçan senaryolar, dizi izleyicilerinin forensik bilimden beklentilerini imkansız düzeye yükseltmekte.

Jüri Üyelerinde CSI Etkisi

CSI Etkisi dediğimiz sorun da tam bu noktada ortaya çıkıyor.
ABD’de son yıllarda mahkemelerde, gerek jüri üyeleri, gerek suç kurbanları, olay yeri inceleme ekiplerinden ve DNA analizi gibi laboratuvar çalışmalarından, gerçek hayatta karşılanması imkansız ya da mantıksız taleplerde bulunmaya başladılar.

Amerikan hukuk sisteminin vazgeçilmezlerinden Jüri
Amerikan hukuk sisteminin vazgeçilmezlerinden Jüri


Aslında dizilerde gösterilen hemen hemen tüm forensik uygulamalar, adli tıp ve kriminoloji laboratuvarlarında mevcut, ancak dizideki kadar hızlı sonuçlara ulaşmak mümkün değil. Testler uzun zaman alıyor. Ayrıca dizideki kesinlikte sonuçlara ulaşmak da mümkün olmuyor her zaman. Test ve incelemeler, genelde bir fikir edinmeye yardımcı olabilecek sonuçlar veriyor, kesin hükümler değil. Bunların yanında, dizilerden etkilenen jüri üyeleri, olur olmaz yerlerde DNA analizi ve bilimsel kanıt talep etmeye başladılar. Alakasız davalarda DNA testi taleplerinin giderek artması sonucu, jüri üyesi seçmelerinde adaylara CSI türü dizileri takip edip etmedikleri sorulmaya başlandı. Jürilerde CSI etkisine birkaç örnek verelim:

Uzayda yaşam kanıtı bulundu

makaleci | 08 February 2008 02:40

Satürn’ ün uydusunda su bulundu…!

Yaşamın kaynağının su olduğunu düşünecek olursak, bu keşif başlı başına bir yaşam kanıtı…

Uzmanlar; derece sıcaklığın hem don, hem erime, hem buharlaşma için kritik değer taşıdığını, bu yüzden Satürn’ün uydusundan yükselen buhar bulutunun görülebileceğini, bunun yakından değerlendirileceğini anlattı. Detaylar burada ve şurada

Mars’ta Suya İlişkin Kanıtlar

| 26 February 2007 15:54

Buradaki habere göre Yörünge Kaşifi’nin gönderdiği görüntülerde, son derece gelişmiş yüksek çözünürlüklü kamerası HiRISE (High Resolution Science Imaging Experiment) ile çekilen, dev bir vadide koyu ve açık tonlu birbirini izleyen kaya katmanları dikkati çekiyor. Arizona Üniversitesi’nden bilim insanları, tortul kayalar arasında, birleşme noktası denilen bir dizi doğrusal kırık bulunduğunu ve bunların açık tonlu bir “hale” ile çevrili olduğunu belirttiler.
Yörünge Kaşifi’nin geçtiği görüntüleri değerlendiren Chris H. Okubo’ya göre, bu “hale”, sıvıların büyük olasılıkla suyun ana kayaç boyunca dolaştığını gösteriyor. Sıvıdaki minerallerin kayayı kuvvetlendirdiğini ve beyazlattığını söyleyen Okubo, sıvıdaki minerallerin bu bölgeyi diğerlerinden erozyona daha dayanıklı kıldığını belirtiyor.

kameralı cep telefonu çalmayın

kuzine | 13 November 2005 14:25

yurtdışında bazı gsm servis sağlayıcılar hesabınıza online bağlanıp telefonunuzla gönderilmiş video ve fotoğraf gibi bilgilere ulaşma olanağı veriyor. şimdi bu fotoğrafa iyi bakın. bir vatandaş, telefonunun çalınması üzerine online sisteme giriş yapıyor ve telefonundan gönderilmiş fotoğrafları indiriyor. bu fotoğraf da hırsızın çektiklerinden biri..

hırsız olan biteni bilmiyor ama, telefonun sahibi hırsız hakkında şunları biliyor:

türkçe ile ilgili bir kanıt, düşünce ve fikirleriniz hakkında yardım ?

Ehuusal | 17 April 2005 14:44

Türkçe yazıldığı gibi mi okunuyor? yoksa farklı mı? tabi istisnalar dışındakileri söylüyorum. mesela tr’nin tam da yazıldığı gibi okunduğunu, ‘geliyom’ ‘ gidiyom’ ‘nabion’ gibi seylerin dejenere/chat dili oldugunu biliyoruz. türk dil kurumu sitesine baktım ama elle tutulur birşey göremedim. bu olayın böyle geliştiğini aslında o yazılanların chat dili olduğu durumunu nasıl bir kanıt yoluna girerek açıklarım sizce?