“”Windows XP””’ nin yerini almak için piyasaya sürülen ve kullanıcıların acımasız yorumlarına maruz kalan “”Vista”” hakkındaki gerçekleri açıklıyoruz…Windows Vista piyasaya sürüldüğünde, onun ne kadar etkileyici bir işletim sistemi olduğu hakkındaki ilk görüşler çok kısa süre içerisinde ne kadar kötü performanslı, uyumluluk problemleri olan,sistem çökmelerine neden olan bir işletim sistemi olduğu gibi acımasız görüşlere dönüştü. Ama şuanda bu problemlerin pek çoğu geride kaldı..
Tabii ki de 5-6 yaşındaki işletim sistemi Windows XP üzerinde çalışan tüm sistemlerin hepsinin Vista altında performanslı bir şekilde çalışması beklenilen bir şey değildi. (Tabii ki de her yeni işletim sistemi biraz daha yüksek minimum sistem gereksinimlerine ihtiyaç duyar. Windows 98 den XP’ ye geçtiğimiz zaman olduğu gibi.)Fakat hiçbirimizin aksini iddia edemeyeceği üzere Vista’nın bu kötü ününü destekleyen bazı kötü özellikleri de elbette vardı.Şu ana kadar ki tüm Vista güncelleştirmelerini ve donanım sürücülerini içeren Vista Service Pack 1 çoktan piyasaya sürüldü. Ve bazı eksiklikler kapatıldı. Bunların en büyüğü bana göre dosya kopyalama süresinin yanlış hesaplanmasının düzeltilmiş olması ve superfetch readyboost gibi özelliklerin daha performanslı çalışmaya başlamış olması oldu.Bunun dışında işletim sisteminin açılma süresinde de büyük bir değişiklik söz konusu.Ancak tabiî ki de hiçbir zaman XP kadar hızlı açılacağını beklememek lazım.
Ancak şunu da belirtmeliyim ki, 5 yıldır XP kullanan ben bilgisayarımı en fazla 2 ay format atmadan kullanabilirdim. Windows Vista kullanmaya başladıktan sonra ilk formatımı 5,5 ay sonra attım.Bu 5,5 ay sonra gelen yeniden işletim sistemi yükleme isteğimin sebebi ise Vista’nın kullanılamaz yada şişmiş bir işletim sistemi haline gelmesi değildi.Vista Service Pack 1’i temiz kurulum yapılmış bir işletim sistemi üzerine kurmak istememdi. Hala Vista kötü bir işletim sistemi mi?Kısa cevabım: Hayır. Özelliklede yeni bir “”notebook”” ya da PC almak üzereyseniz kesinlikle Vista lisanslı olanlardan köşe bucak kaçmanıza gerek yok. (Lisans ücreti ödemek istemezseniz o ayrı tabii). Teknik servislerde çalışmış biri olarak söyleyebilirim ki şu an üzerine herhangi bir çift çekirdek işlemci ve 1 gb ram bulunan makina Vista altında gayet sağlıklı çalışabilir.Madem ki Ram’den bahsettik hemen gelelim şu “Vista Çok Ram Kullanıyor” olayına…Yıllardır XP kullandığınız makinanıza Vista yüklediniz ve O da ne?Sistem boştayken 350 mb ram kullanan bilgisayarınız artık 800-900 mb ram kullanıyor.
Ve ardından ilk yorumunuz “Bu Vista ne böyle kardeşim bilgisayarı ne kadar kasıyor haa.Bu ne, neredeyse 1gb ram kullanacak insafsız.Bir de oyun oynasak Dreamweaver,Photoshop kullansak ne olacak?” .Ve ardından XP’ye downgrade!!.İtiraf etmeliyim ben de yaptım hemen hemen aynı şeyleri.Ancak ne yazık ki aslında işler bizim sandığımız gibi işlemiyor.
Vista’da ki Ram Kullanım Mantığının altında Superfetch teknolojisi yatıyor.Superfetch’in mantığı ise:Kullanılmayan RAM, ziyan edilmiş RAM’dir.Yani gerçek hayatta ki kullanılmayan zeka gereksizdir mantığına yakın bir mantık.Çok zeki bir kişi bu zekasını kullanmadığı zaman nasıl o kişiye bir fayda sağlamıyorsa,4gb ram’li makinanızın 3,7 gb ram’inin boş durması da size bir fayda sağlamaz.Superfetch kullandığınız programların normalde sabit disk üzerinden yüklenmesi gereken dosyaları ram’e yüklüyor ve bu sayede sabit diskten çok daha hızlı olan ram teknolojisini kullanarak siz bir program exesine çift tıklayarak açılmasını istediğinizde programınız bir nevi ram üzerinden çalışarak daha hızlı açılması sağlanıyor.Bu sayede de gigabaytlarce raminiz boş boş durmamış oluyor. Hız açısından: RAM > USB 2.0 > Sabit Disk olduğundan iyi bir performans artışı sağlıyorsunuz..Peki diyelim ki 1 gb raminiz var ve şu anda 950 mb ram kulanılıyor.COD4 oynayacaksınız.Nasıl oluyor? Açılan uygulamaya yeterli belleği sağlayabilmek için kullanım sıklığınızla orantılı kısımları RAM’inizden harddiskinize (veya ReadyBoost kullanıyorsanız, SuperFetch dosyasına) yavaşça aktarıp, açılmak istenen uygulamayı RAM’e doldurmaya başlıyor. Uygulamanın istediği RAM miktarı düşünce, yine düşük öncelikli bir işlem olarak RAM’deki dengelemeyi sağlamak için yedeklediği ön belleği RAM’inize yüklüyor. Kısaca RAM’inizde sürekli olarak bir balans ayarı mevcut ve harddiskinizi mümkün olan en az şekilde kullanma telaşı yaşanıyor.Yani dolu görünsede sisteminize ram’in yetmemesi gibi bir durum oluşmuyor.Buna rağmen “Ben Performans İstemiyorum RAM’im boş gözüksün” diyorsanız: Kayıt defterinden HKEY_LOCAL_MACHINE SYSTEM CurrentControlSet Control Session Manager Memory Management PrefetchParameters içindeki Enable SuperFetch anahtarındaki değeri 0 yapıp Superfetch’i kapatabilirsiniz.(Not:Tecrübeli değilseniz kayıt defterini fazla kurcalamamanızı öneririm.)SuperFetch’in yıllardır Linux sistemler tarafından kullanılan bir teknoloji olduğunu da söylemeliyim.Yani Vista’nın bir diğer kopya yanı da bu yanı…
Vista’nın belki de XP’ye sağladığı en büyük üstünlük donanım sürücüleri konusunda.Vista XP’ye göre yeni donanımlara daha çabuk adapte oluyor.Bunun dışında eğer ki teknik serviste çalışan ya da arkadaşlarınızın bilgisayarlarına bedava servis vermek zorunda kalan birisi iseniz en çok uğraştığınız şey donanım sürücülerini bulmaktır.Özellikle doğru sürücüyü bulmak oldukça uğraştırıcı bir iştir.XP’de yanlış donanım sürücülerini yüklemeye çalıştığınızda yüklenir gibi gözüküp ardından sistemin mavi ekranlar vermesi yada açılmaması durumlarıyla karşılaşmışsınızdır.Ve böyle bir durumun ardından muhtemelen yeniden sistem kurmak zorunda kalmışsınızdır.Vista da yanlış bir sürücü yüklemeniz zor bir ihtimal ama olurda yanlış sürücüyü yüklerseniz bile sistemi yeniden bile başlatmadan bu sürücüyü kaldırıp yerine yenisini yükleyebiliyorsunuz.Bunun dışında Windows Vista’nın internetten driver bulma özelliği XP’ye göre çok daha iyi yapılandırılmış.Ben şu ana kadar Vista’da internet üzerinden driver aratıp da bulamamam gibi bir durumla neredeyse hiç karşılaşmadım.Bunun dışında XP de driver tanıtırken driver cdlerinizin içinde ki doğru klasörü seçmeniz gerekirken Vista’da bu durum içinde bir kolaylık sağlanmış.İsterseniz içerisinde çeşitli donanım sürücülerinin bulunduğu 1 terabaytlık harici diskinizin sürücü harfini girin isterseniz sadece cd/dvd rom sürücünüzün harfini yol olarak gösterin eğer doğru sürücü bu medyaların içerisinde mevcut ise Vista bunu bulup yükleyecektir.
Bu özellik büyük kolaylık sağlıyor…
Vista ilk kurulduğunda sürüme göre değişiklik göstermekle beraber yaklaşık 8-12 gb arası bir yer kaplıyor.Günümüzde herkesin en az 80-120 gb harddiske sahip olduğunu düşündüğümüzde bu durumu sorun edecek çok az kişi olduğunu düşünüyorum.
Belki de Vista kullanmak için en önemli sebep Directx 10.Çünkü ben bu yazıyı hazırladığımda XP’de Directx 10 çalıştırmayı beceren biriyle karşılaşmamıştım.Tüm yapmanz gereken önyargılarımızı kırıp biraz da alışmaya istekli olarak en az 1-2 ay Vista kullanmak.Bu süreden sonra eminim i pek çok kişi Vista da ki bazı özelliklere kısa süre de alışacak ve XP de bunların yokluğunu hissedecek.Benim XP kullanırken eksikliğini hissettiğim en önemli kısım:Vistanıın indeksleme özelliği özellikle başlat menüsünde ve arama kutusunda.Bu özelliklerin bazı 3ncü parti yazılımlarla XP’ye de eklenebileceğini ben de biliyorum ama gereksiz buluyorum.
İşlevsiz ama şık!!!
Bu kadar açıklamaya rağmen hala ikna olmadıysanız.Olaya bir de başka yönden yaklaşayım.Microsoft’un yeni pazarlama stratejisi Mojave Experiment’i duymayanınız yoktur diye düşünüyorum.Belki pazarlama açısından Microsoft’un bu yaptığı pek hoş bir şey olmayabilir ama insanların önyargılarının nelere sebep olduğunu göstermek açısından önemli bir çalışma.Kimse beni Microsoft’un pazarlamacısı yada reklam çığırtkanı sanmasın.Çünkü şu an da XP ve Vista’yı beraber kullanmakla beraber Prdus kurma ve bundan sonra da Padus kullanma gibi bir niyetim de var.Yani kısacası Vista delisi değilim…Vista’nın bir geçiş işletim sistemi olduğu ve Windows Seven’ın Vista’nın tamamlanmış hali olacağı söylense de şu an için elimizde Windows Seven olmadığına göre Microsoft cephesinde pek fazla bir alternatifimiz de kalmıyor açıkcası..
Artık Vista İçin Doğru Zaman…
Evet Vista kötü bir üne sahip ve herkes tarafından kötü bir işletim sistemi olarak anılıyor.Ama şurası su götürmez bir gerçek ki Vista bu kötülemelerin tamamını hak etmiyor.Bu kadar kötülümeye rağmen artık sizde bu olaya farklı bir açıdan bakın ve “Vista Deneyimi” ni yaşayın.Emin olun sadece denemek size bir şey kaybettirmez.Vista’ya karşı olan önyargıları az da olsa kırabildiysem ne mutlu bana.Yazan:Salih BAYDANKaynakça:extremetech.comchip
