Amerikalı Nicholas Ray(1911-1976), Hollywood’un marjinal yönetmenlerinden biridir. Özellikle, “Rebel Without A cause” (Asi Gençlik-1955) adlı kült filmin başoyuncusu James Dean’in idolleşmesinde de Ray’in payı büyüktür. Ray, mimarlık eğitimi görmesine karşılık, Elia Kazan, Martin Ritt ve John Houseman ile birlikte yönetmen ve oyuncu olarak değişik projelere imza attı.
İlk filmi “They Live By The Night” (Dönülmeyen Yol-1947) adlı kriminal bir melodram olup, polisten kaçan iki sevgiliyi anlatıyordu.
1949 yılında “Knock on Any Door” (Cinayet Mahkemesi) adlı dram ile Ray, çaresizlik içindeki bir bireyin kişisel tatminini ve gerçeği arayışını anlatır. Humphery Bogart hem bu filmde, hem de “In Lonely Place” (Tehlikeli İşaret) adlı filminde başrol oyuncusuydu. Tehlikeli İşaret filminde bir senaristin cinayetle suçlanma öyküsü anlatılıyordu.
1952’de “Flying Leathernecks” (Guadal Kanal Kahramanları) filmi ile Japonlara karşı savaşan ABD’li pilotları konu alıyordu.
Asi Gençlik (1955), Ray’in en ünlü filmi oldu. Jimmy karakteri ile James Dean’de bu filmle o dönem gençliğinin sevgilisi oldu. Bu film içeriksel tadının yanında renkli oluşuyla da ayrıcalık kazandı. Bu filmden sonra Jesse James adlı kahramanın hayatını filmleştiren fakat yapımcılarla anlaşamayan Ray, bu film yüzünden Hollywood’u terk etti.
1960’dan sonra Avrupa’da sanatsal yönden özgür olabileceğini düşünen Ray, burada da aradığını bulamadı.
Amerikalı yönetmen Larry Clark, şu sıralar Nicholas Ray üzerine bir film yapıyor.
