bildirgec.org

cumhuriyet gazetesi hakkında tüm yazılar

İnsan, felsefi bir hayvandır; Peyami Safa

queennothing | 02 September 2010 13:07

Bilenler bilirler, henüz reşit olmamış bir çocuğun çürüyen bacak kemiğinden başını kaldırdığı nadir anlarda gördüğü güzel yüzlü Nüzhet’i, eski İstanbul’u, başından beri belli olan acı gerçeği ve Dokuzuncu Hariciye Koğuşu’nu. Kemik sancısını anlattığı bu eserde Peyami Safa, Türk Edebiyatı romancıları arasında çok değerli bir isimdir.

Peyami Safa, 2 Nisan 1899 tarihinde, Server Bedia Hanım ile şair İsmail Safa’nın oğlu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. İstanbul’dan Sivas’a (baba Safa’nın sürgün edilmesi ile) giden Safa Ailesi, henüz iki sene geçmeden 1901 senesinde baba İsmail Safa’nın ölümüyle sarsıldı. İki yaşında babasını kaybeden Peyami, 8 yaşına geldiğinde hayatının ikinci şokunu yaşadı; kemik veremi teşhisi konulan Peyami‘nin çocukluğu hastahanelerde geçti. Hastahanede hayatın bambaşka bir yüzünü gören Peyami, çocukluğunu ve gençliğini yaşayamadan ‘erkek adam’lığa terfi etti. Dilediği gibi hareket edemeyen genç adam, yaşadığı baskı nedeniyle içine kapandı.
İlkokulu (1. Dünya Savaşı sebebiyle) tamamlayamayan Peyami, Türk Edebiyatı’nın kilometre taşı, “Araba Sevdası”nın yazarı Recaizade Mahmut Ekrem‘in söz verdiği üzere Galatasaray Lisesi’ne yazılacaktı. Osmanlı Maarif Nazırlığı’nda görev yapan Mahmut Ekrem Bey, bu görevinden ayrıldığı için Peyami‘yi istediği okula sokamadı. Bunun üzerine Vefa Lisesi’ne yazılan genç adam, Keaton adında bir matbaada işe girdi.
Ardından Posta ve Telgraf Nezareti’nde çalışmaya başlayan genç adam, Boğaziçi’nde bulunan Rehber-i İttihad-ı Osmani Mektebi’nde öğretmenlik yapmaya başladı. 4 sene bu okulda eğitmen olarak görev yapan Peyami, İngilizce’sini profesyonel seviyeye getirip, Fransızca’sını ilerletti. Bu sıralarda ilk hikayesi “Bir Mekteplinin Hatırası: Karanlıklar Kralı”nı yazdı.

Spor gerçekten de zekayı geliştiriyormuş.

daphne89 | 07 May 2008 09:12

Cumhuriyet Gazetesi Bilim ve Teknoloji ekinin 1102. sayısında gördüğüm bir yazı, sporun zeka üzerindeki olumlu etkisini kanıtlar nitelikteki bir araştırmayı içeriyordu. Almanya’daki Ulm Üniversitesi Kliniği’nde seksen kişiyle yapılan bir araştırmada, bu kişilere altı hafta düzenli olarak cimnastik, koşu, bisiklete binme gibi etkinlikler yaptırılmış. Sonuçta bu kişilerin ruh hallerinin iyileştiği, konsantrasyon yeteneklerinin geliştiği, görsel ve mekansal hafızalarının da güçlendiği tespit edilmiş. Araştırmacılar, deneklerin bu değişimlerini sporun dopamin seviyesini etkileyerek beyinin güçlendirmesine bağlamışlar. Çünkü yukarıdaki gelişmelerin yanı sıra, deneklerin uyarıları daha hızlı ve etkili bir biçimde işlediği de gözlenmiş.