uzaktan uzağa iletişim. mektup, telgraf, telefon, e-posta, v.s. şeklinde uzanırken yakın zamanımızda akraba çıkma heyecanı ile takip ettiğimiz kızılderililerin kullandığı çok ilkel (-ki yaşadıkları dönem bunu gerektiriyor) basit iletişim; dumanla haberleşme.

bir adaya hapsolduğunuzu düşünün. en kısa yoldan kurtulma şekli ateş yakmak ve duman sayesinde o yakınlardan geçen gemilerin yaktığınız ateşi doğal olarak sizi fark edip kurtarması.

şu modern çağımızda, iletişim ağının öncüsü olarak algılayabiliriz bu bulguyu. en yüksek tepelerde ve dağlarda yakılır. bu sayede görüş daha basit hale getirilir ve daha kısa zamanda mesaj yerine ulaşır. duman işareti duman battaniyesi ile yapılıp, rüzgara bırakılır. bu oluşum karşıdakinin dikkatini çekene kadar sık sık ve uzun olarak yapılır. Çünkü onlar sık sık dikkat çekme yada haber iletmek için duman işareti veriyorlardı, bugün deşifre edilebilecek standart işaretleri yoktur. Her kabile kendine ait sadece alıcıların tercüme ettiği duman işaretleri vardır.