sabah gazetesi istanbul’daki semt isimlerini ve nereden geldiklerini derlemiş. hoş bir çalışma olmuş. şimdiye kadar öğrenmeye fırsat bulamadığımız bilgiler öz bir biçimde hikayeleri ve resimleriyle sunulmuş.
İnternette gezinirken ilginç bir bloga denk geldim. Blgoun ismi evli adamın halleri. Blogta bolca aldatma tüyoları ve daha da önemlisi nasıl fuhuş yapılacağı anlatılıyor. Yazdığına göre erkeğin cinsel hayatı iyi gitmiyorsa aldatıyormuş. Erkeklerin her aldatma da kadını suçlaması ise ayrı bir soru olarak duruyor. Cinsel hayatın iyi gitmiyorsa birde eşine sormak lâzım.
Başta yok artık vs dedim. Ancak blog sahibi abi google maps’te Aksaray’daki gece klüplerini kaba tabirle nasıl hatun götüreleceğini anlatıyor. Blogerın anlatmasında değil problem, bir nevi amme hizmeti yapıyor. Gariplik yurdum insanının bu önerilere atlamasında.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=823645&title=istanbulun-semt-isimleri-nerden-geliyor
Mahmut MAKAL
1930 Yılında Demirci Köy’de yoksul bir çobanın oğlu olarak dünyaya gelen Mahmut MAKAL, eserleri 18 dile çevrilmiş, İvriz Köy Enstitüsü kökenli, idealist bir eğitimcidir.
Mahmut MAKAL 1950’de, Nurgüz Köyü’nde tuttuğu notları bir araya getirerek yazdığı “Bizim Köy” isimli romanıyla, kendisiyle beraber belirecek olan “Köy Romanı” geleneğini de başlatmış olur. Köy gerçeğini yalın bir yolla anlattığı kitapları ve köy sosyolojisine olan katkıları emsalsizdir. O dönemde bir yayınevinin dört baskı yapması da iyi bir gelişmeydi. Bu yolu takip eden ve geliştiren edebiyatçılarımızdan bazıları Fakir BAYKURT, Talip APAYDIN, Orhan KEMAL, Yaşar KEMAL, Necati CUMALİ’dir. Bu tarz edebiyat, genelde Köy Enstitüleri çıkışlı aydınlar tarafından ortaya çıkarılmıştır. MAKAL, kitabının basıldığını ise kolaylıkla öğrenir zira evine baskın yapılmış ve evi aranarak, kitapları götürülmüştür. Hatta dönemin Niğde Valisi İbrahim Kutlar köye gelerek köylülere “aç mısınız, çıplak mısınız” diye bağırmak suretiyle gazete manşetlerindeki yerini almıştır. Tabii ki Mahmut MAKAL bunların ödülünü almakta gecikmedi. Kitap çıktıktan üç ay sonra tutuklandı ama ceza verilmeden salıverildi. Sonrasında da; 1968 Kasım’ında ise, 17 sene yaptığı öğretmenlik mesleğinden “soruşturma ve maaş cezalarından bıktığı için” istifa etmek zorunda kalıyordu.
Romanı ilk okuduğumda, köyüm olan Mamasun’un isminin geçmesinden dolayı çok ilgimi çekmişti. Ama asıl önemlisi: Köy gerçeğinin, köydeki yokluğun, köydeki gözlemlerinin henüz 20’li yaşlarda olan genç bir öğretmen tarafından bu derece dolaysız ve olduğu gibi yazılıyor olmasıydı.
Bir zamanlar tatlı su aydını üniversite öğrencilerinin “benim köylüm tarlada doğuruyor, o halde ben de tarlada çalışacam ve dahi tarlada doğuracam” diyerek ODTÜ’den çıkıp Çukurova pamuk tarlalarına gitmesi ne kadar ahmakça ve saçmaysa; Mahmut MAKAL’ın Aksaray’da kaleme aldığı ve Aksaray / Anadolu köylerini anlatan bu romanı da o kadar sahici ve özdendir. Ayrıca, dalları bugünlere değin uzanan, hem de kırılacakmış gibi gözükmeyen bir anlayışın; sorgulamadan, körü körüne bağlı kalmanın ve kırsalın politikaya ve politikacıya bakış açısının daha iyi anlaşılması için de bu eserin okunması gerekmektedir.
Bir yazar için, ürettiği eserlerin okunuyor olması ve birçok dile çevrilmesi tabii ki en büyük ödül olsa gerek ama bunun yanında, kitaplarının içeriğine bakılırsa “malum kafa” tarafından defalarca mahkemelerde yargılanması ve bir müddet de cezaevinde yatması, Mahmut MAKAL’ın çizgisi ve eserlerinin etkisi ve verimliliği noktasında bize bilgi vermektedir.
Yakın zamanda Hayal ve Gerçek-yirmi beş yıl sonra Bizim Köy, Yeraltında Bir Anadolu, Deli Memedin Türküsü isimli eserleri Literatür Yayıncılık tarafından tekrar yayınlanan MAKAL’ın Bozkırda Kıvılcım – Enstitülüler, Köy Enstitüleri ve Ötesi, Kuru Sevda ve Memleketin Sahipleri isimli eserleri de tekrar yayınlanmak üzeredir. Geçen sene “Bizim Köy” romanını arayıp bulamadığım Türkiye’de, yeniden basılan bu kitaplarının elden ele dolaşması ne güzel olurdu.
Kendisi 1967’de 1966 yılında Uluslararası Eğitim Bilim ve Kültür Kuruluşu UNESCO’nun ‘Dünya Kültürüne Hizmet Ödülü’nü aldı. Zamanımızdaki gibi “şikayetçi” ve tribünlere oynayan edebiyatçılardan olmayan MAKAL, yurt içinde de ödüller almıştır. Bunlardan bir tanesi de 1977’de Türk Dil Kurumu tarafından verilen Gezi Ödülü’dür. Eserlerine ve yaptıklarına baktığımız zaman Mahmut MAKAL’la ne kadar gurur duysak azdır.
İstanbul’da yarın düzenlenecek olan törenler nedeniyle saat 06.00’dan itibaren bazı yollar trafiğe kapatılacak. İstanbul Emniyet Müdürlüğü yaptığı açıklamada sürücülerin alternatif yollardan gidibileceklerini söyledi.
İnsan hayatta karşılaştığı bazı tuhaflıkları unutmuyor, bunlardan ikisini sizlerle paylaşacağım. Bu yazıyı yazarken ülkem insanının ne kadar geri bıraktırıldığını düşünerek, ama sizin için başımdan geçenlerin sevimli yönlerini bulmak için zaman harcayarak zaman geçirdim.
2000 li yılların başında bir arkadaşın önerisini kabul ettim ve birlikte Aksaray’da bir tiyatro kurmaya karar verdik. Her şey o kadar güzeldi ki, arkadaşımın anlatımıyla, herkes bizi kabul edecek, biz de Aksaray’da tiyatronun temellerini atacaktık. Nitekim attık, ama ne kadar yeşertebildiğimiz tartışılır tabii.
Halı ve kilimlerin nasıl eski görünüm kazandırılır? Sorusuna cevap ilginç bir haber. Doğrusu haber bu yöntemlerin oldukça doğal olduğunu söylese de düşünmek lazım!
