bildirgec.org

Osmanlı Devleti’nde (Türkiye) dünyaya gelen yönetmen Elia Kazan‘ı en iyi “A Streetcar Named Desire” (Arzu Tramvayı) adlı yapımdan tanıyoruz. 2003 senesinde yaşamını yitiren Kazan’ın çektiği sinema filmi “The Arrangement“, 1969 senesinde (ülkemizde 1972) gösterime girdi. Yönetmenin kendi romanından uyarladığı yapım Türkçe’ye ‘Kader Değişmez’ olarak çevrildi. Filmde üç defa Oscar’a aday gösterilen 1916 doğumlu Amerikan aktör Kirk Douglas, Oscar Ödüllü aktris Faye Dunawa, 2007 senesinde yaşamını yitiren İngiliz aktris Deborah Kerr, Richard Boone, Michael Higgins, Hume Cronyn, Harold Gould, Michael Murphy, John Randolph Jones, Carol Eve Rossen gibi isimler rol alıyor. Psikolojik drama filmleri arasında hatırı sayılır bir yeri olan “The Arrengement” filmi, Kazan’ın gerek teknik açıdan gerekse kurgu bakımından en iyi eserlerinden biridir. Hayatta her şeye sahip olan 40’lı yaşlarında bir adamın iç bunalımları ve düşlerini konu alan yapımın orjinal süresi 125 dakika.

“Viko” adlı kısa filmiyle bir çok film festivalinde övgüyle karşılaşan Larysa Kondracki‘nin ilk uzun metraj deneyimi olan “The Whistleblower“, 2010 senesinde çekildi. Senaryosu yine Kondracki ile Eilis Kirwan tarafından yazılan film, çeşitli film festivallerinde gösterildi. Ülkemizde Ağustos ayı içerisinde ‘Muhbir’ adıyla gösterime girmesi beklenen yapımda Oscar Ödüllü aktris Rachel Weisz, İtalyan aktris Monica Bellucci, Oscar Ödüllü İngiliz aktris Vanessa Redgrave, Oscar adaylığı bulunan Amerikan aktör David Strathairn, Kanada doğumlu aktör William Hope, Danimarkalı aktör Nikolaj Lie Kaas, Rayisa Kondracki, Jeanette Hain, Benedict Cumberbatch, David Hewlett, Luke Treadaway ve Liam Cunningham rol alıyor. Barış gönüllüsü olarak Saraybosna’ya giden Kathryn Bolkovac’in bazı acı gerçeklerle yüz yüze gelmesini konu edinen “The Whistleblower”, seyretmeye değer etkileyici bir drama.

İstanbul Üniversitesi, Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Kısa Film Yarışması adında bir etkinlik düzenliyor. Türkiye’nin her yerinden üniversite öğrencilerinin katılabileceği kısa film yarışmasının (İSUZEM Kısa Film Yarışması) ana teması ‘eğitim’. Öğrencilik hayatına adım atan gençlerin yaşadığı sorunlar ve güçlükler üzerinde bir tespit diyebileceğimiz bu yetenek yarışmasının tüm katılım şartları burada mevcut. Yarışmada birinci gelene HDV kamera, ikinci gelene DSLR fotoğraf makinesi, üçüncü gelene ise dizüstü bilgisayar hediye edilecek.

Jafar Panahi‘nin 20 sene sinemadan men edilmesinin utanç ve üzüntüsü içimizi dağlıyor. Bu manasız kararın bir an evvel iptal olması ümidiyle İranlı yönetmenin “Dayereh” adlı filmini tanıtacağız. 2000 senesinde çekilen ve senaryosu yine Panahi ile Kambuzia Partovi tarafından yazılan “Dayereh”, İngilizce’ye ‘The Circle’, Türkçe’ye de ‘Daire’ olarak çevrildi. 10.000 Dolar gibi mütevazı bir bütçeyle tamamlanan yapım, Bodil Ödülleri, Chlotrudis Ödülleri, Avustralya Eleştirmenleri Ödülleri, Uruguay Uluslararası Film Festivali, Singapur Uluslararası Film Festivali ve Venedik Film Festivali’nde çeşitli ödüllere layık bulundu. Sanat yönetmenliği Iraj Raminfar tarafından yapılan filmin yapımcılığını Panahi üstlendi. Filmde Nargess Mamizadeh, Maryiam Palvin Almani, Mojgan Faramarzi, Monir Arab, Elham Saboktakin, Maryam Shayegan, Maedeh Tahmasebi, Khadijeh Moradi, Fereshteh Sadre Orafaiy, Solmaz Panahi, Ataollah Moghadas ve Abbas Alizadeh rol alıyor. Ülkemizde İstanbul Film Festivali’nde gösterilen 90 dakikalık yapım, İran’da yasaklandı.

Jacques Rivette, usta yönetmen François Truffaut ayarında bir sinema dehasıdır. Fransız Sineması’na çok değerli yapıtlar kazandıran Rivette‘nin çektiği sinema filmi “La belle noiseuse“, 1991 senesinde gösterime girdi. Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü ve Jüri Büyük Ödülü’ne layık görülen yapım, ’91’den 2006’ya dek bir çok festivalde gösterildi. Türkçe’ye ‘Güzel Gürültücü’ olarak çevrilen film, Balzac’ın “Le chef-d’oeuvre inconnu” adlı romanından uyarlandı. Filmde Fransız aktör Michel Piccoli, müzisyen ve aktris Jane Birkin, Fransız aktris Emmanuelle Béart, Gilles Arbona, Marie Belluc, Marianne Denicourt ve David Bursztein rol alıyor. Orjinal süresi 236 dakika olan yapım, sanat üzerine yapılmış başarılı bir eser.

1980 senesinde İran, Tahran’da dünyaya gelen Samira Makhmalbaf, İranlı usta yönetmen Mohsen Makhmalbaf‘ın kızıdır. Siyasal Bilimler okurken sinemaya atılmaya karar veren genç kızın çektiği ilk film olan “Sib” (İngilizce’de; The Apple, Türkçe’de; Elma), İran Sineması’nda özel bir yere sahiptir. İngiliz Film Eleştirmenleri Ödülü, Buenos Aries Uluslararası Film Festivali’nde iki ödül, Locarno Uluslararası Film Festivali FIPRESCI Ödülü, Münih Film Festivali Özel Ödülü, Thessaloniki Film Festivali Özel Ödülü’nü kazanan yapımda Massoumeh Naderi, Ghorban Ali Naderi, Zahra Naderi, Azizeh Mohamadi ve Zahra Saghrisaz rol alıyor. Orjinal süresi 86 dakika olan film, İsveç, Almanya, İsveç, Amerika ve Yunanistan’da da gösterime girdi.

Hint yönetmen Mira Nair‘i en iyi “Salaam Bombay!” ve “Monsoon Wedding”den tanıyoruz. 2 defa BAFTA adayı olan Nair’in yönetmenliğini yaptığı 2002 çıkışlı TV filmi “Hysterical Blindness“, Laura Cahill’in oyunundan uyarlandı. Çekimleri Amerika’da tamamlanan 100 dakikalık filmde Kill Biill ile tanıdığımız Oscar adaylığı bulunan Amerikan aktris Uma Thurman, müzisyen ve aktris Juliette Lewis, iki defa Oscar’a aday gösterilen aktris Gena Rowlands, Amerikan aktör Ben Gazzara, Justin Chambers ve Anthony DeSando rol alıyor. Dört dalda Emmy adayı olan ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ve En İyi Tasarım dallarında ödül alan film, En İyi Kadın Oyuncu dalında Altın Küre Ödülü de kazandı.

Fransız Sineması’nın en önemli dönemlerinden biri olan Yeni Dalga’nın başarılı yönetmenlerinden Claude Chabrol‘u rahmetle anıyoruz. Usta sinemacının 1969 senesinde çekmiş olduğu sinema filmi “Que la bête meure“, Chabrol’un en bilinen yapıtları arasında yer alıyor. İngilizce’ye ‘This Man Must Die’, Türkçe’ye ise ‘Canavar Ölmeli’ olarak çevrilen film, Nicholas Blake’nin ‘The Beast Must Die’ adllı romanından uyarlandı. Senaryosu Chabrol ile Paul Gégauff tarafından yazılan 110 dakikalık yapım, Fransa’da çekildi. Filmde 1938 doğumlu Fransız aktör Michel Duchaussoy, 1945 doğumlu Fransız aktris Caroline Cellier ve 2003 senesinde yaşamını yitiren oyuncu Jean Yanne rol alıyor. Hayatın sillesini yemiş bir yazarın intikam arzusunu ve iç içe geçmiş bir aileyi anlatan “Que la bête meure”, seyretmeye değer orjinal bir yapım.

Ülkemizde siinema salonu olmayan iller arasına Kırklareli de katıldı. 2000 senesinde Kırklareli’nde faaliyete geçen Cine Plaza’nın işletmecisinin yaptığı açıklamaya göre sinemaya talebin az oluşu, salonu kardan çok zarara soktuğu gerekçesiyle kapanmak zorunda bıraktı. ‘Kırklareli sinemasına sahip çıkmadı’ diyen işletmeci Gürhan Toker, günde üç kişinin geldiği altı salonluk Cine Plaza’nın halkın korsana yöneldiği, dolayısıyla sinemaya para vermek istemediğini belirtti. Vizyona giren yeni bir filmi salona getirtmenin maliyetinin 15 ile 20.000 arası olduğunu belirten Cine Plaza ekibi, Temmuz ayında 250’den az bilet satmış.

İngiliz Korku Sineması’nın bir numaralı yönetmeni Alfred Hitchcock, 1980 senesinde yaşamını yitirene dek onlarca yapıma imza atmış ve yüzlerce filme ilham kaynaklığı yapmıştır. Usta yönetmenin 1940 senesinde sinemaseverlere sunduğu drama filmi “Rebecca“, Hitchcock’un en iyileri arasında yer alıyor. Daphne Du Maurier’in romanından Robert E. Sherwood ile Joan Harrison tarafından uyarlanan filmin yapımcı koltuğunda David O. Selznick oturuyor. Sanat yönetmenliği Lyle R. Wheeler, düzenlemeleri W. Donn Hayes, müzikleriyse Franz Waxman tarafından yapılan filmde 1989 senesinde kaybettiğimiz Oscar Ödüllü İngiliz aktör Laurence Olivier, Japonya doğumlu aktris Joan Fontaine, 1972 senesinde yaşamını yitiren aktör George Sanders, Avustralya doğumlu aktris Judith Anderson, Nigel Bruce, C. Aubrey Smith ve Reginald Denny rol alıyor. Yaklaşık 1,5 Milyon Dolarlık bütçeyle tamamlanan film En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu, En İyi Yönetmen, En İyi Sanat Yönetimi, En İyi Düzenleme, En İyi Görsel Efekt, En İyi Senaryo ve En İyi Müzik dallarında Oscar adayı olurken En İyi Film Oscarı’nı kazandı.