♠Gelin size 80 bin yıllık bir masal anlatayım, yalnız biraz sabır ve dikkat gerektiriyor. Bu yazıda “Kadim Zamanlar” yazısında bahsettiğimiz efsaneler ve henüz kanıtlanamamış bazı tezlerle, günümüz genetik çalışmaları arasında bağlantılar olup olmadığına bakacağız.Göçler ve mutasyonlar sonucunda insan topluluklarında gen havuzlarının oluştuğundan ve bunlara haplogroup dendiğinden “Daha fazla genetik” yazısında bahsetmiştik. Şimdi babadan oğula aktarılan Y kromozumuna (Y-DNA) ait haplogroup’ların izini “Biz Kadim Türkler” için birlikte süreceğiz.İnsan genomu içinde SNP (Single Nucleotide Polymorphism) adı verilen ve DNA’nın belli yerlerinde bulunan bazı işaretler vardır. SNP’lerin DNA’nızda bulunup bulunmaması sizi belli haplogrup’ların içine dahil eder. Gözümüzde canlanması için Avrupa’daki Y-DNA haplogroup dağılımını hatırlayalım:

AVRUPA Y-DNA Haplogroup dağılımı
AVRUPA Y-DNA Haplogroup dağılımı

Adli tıpta DNA’dan kimlik tespiti yapmak için veya babalık testlerinde STR (Short Tandem Repeat) denilen marker’lardan faydalanılır. Her bir soyun (ailenin) marker’ları parmak izi gibi benzersizdir ve haplotype olarak tanımlanır. Haplotype bu yazının konusu dışında kaldığından daha fazla detaya girmeyip haplogroup’lar üzerine yoğunlaşalım.Zamanla genom içinde yeni SNP’ler dolayısı ile yeni haplogroup’lar oluşmuştur. Farz-ı misal, bir “aa” SNP’sine sahip genom, mutasyonlarla yanına yeni “bb” SNP’sinin eklenmesiyle “aa+bb” SNP’lerine sahip olur. “aa” marker’ının haplogroup’una -yine örnek olarak isimlendiriyorum- “P” denirken “aa+bb” marker’larına sahip haplogroup’a “Q” denir. “Q”, “P” ye göre tekamül etmiştir, yani aslında içinde “P” yi de barındırmaktadır. Aşağıdaki tablo Haplogroup’ların gelişimini ve birbirleriyle olan ilişkilerini göstermektedir:

Y-DNA Haplogroup’ları
Y-DNA Haplogroup’ları

Bugün Afrika dışında yaşayan tüm insanlarda M168 SNP’si vardır. Avrasya yolculuğunda Adem babamızın DNA’sına eklenen ilk SNP M168’dir. 80.000 yıl önceki göç yolu aşağıdaki haritada görülmektedir:

M168 - Afrika dışında yaşayan tüm insanlarda bulunan SNP
M168 – Afrika dışında yaşayan tüm insanlarda bulunan SNP

45.000 yıl önce ortaya çıkan M168’e M89’un eklenmesiyle F haplogroup’u ortaya çıkmıştır. F haplogroup’una sahip atalarımız iklim şartlarının zorlaması ile Ortadoğu’ya doğru ilerlerler:

M89 – Haplogroup F
M89 – Haplogroup F

40.000 yıl önce F haplogroup’una M9 SNP’sinin eklenmesiyle K haplogroup’u ortaya çıkar. Asya’nın içlerine doğru ilerleyen atalarımızın karşısına Himalayalar çıkınca göç yolu 3 kola ayrılır:

M9 – Haplogroup K
M9 – Haplogroup K

Aşağıya inen kol Hint Yarımadası’na (Haplogroup L) , Himalayalar’ı aşan kol Çin’e (Haplogroup O) ve Melanesia/İndonezya/Micronesia’ya (Haplogroup M) yerleşir. Haplogroup O ve M’ye daha sonra tekrar döneceğiz. 2 ayrı kol ise kuzeye yönelir, biri İskandinavya’ya doğru (Haplogroup N), diğeri Orta Asya’nın içine doğru (Haplogroup P). İskandinavya’ya doğru yönelen kolu da daha sonra inceleyeceğiz. Bizi ilgilendiren kolun (Haplogroup P) göç yolunu takip etmeye devam edelim. Haplogroup P Baykal Gölü’ne, Orta Asya’nın içlerine doğru ilerler:

M45 – Haplogroup P
M45 – Haplogroup P

30.000 yıl önce bir grup yönünü batıya, Avrupa’ya çevirir:

M207 – Haplogroup R
M207 – Haplogroup R

R1 ve R1b haplogroup’unu oluşturan insan toplulukları Avrupa’nın içlerine doğru ilerler. İklim koşullarına uyum sağlamadaki başarıları, sofistike avlanma yöntemleri karşılarına çıkan Neanderthal’ler için bir şanssızlık olur ve evrim ağacından silinirler.

M173 - Haplogroup R1
M173 – Haplogroup R1

R1b haplogroup’u Cro Magnon denen insan tipini oluşturmaktadır. Mağara duvarlarına yapılan ilk resimler onların eseridir. Günümüzden 20.000 yıl önce başlayan buzul çağı bu insanları güneye inmeye zorlar yani İspanya, İtalya ve Balkanlar’a.

M343 – Haplogroup R1b
M343 – Haplogroup R1b

Mübadele
Bu araştırmalara başlama sebebim yaptırdığım DNA testine göre R1b haplogroup’una sahip olmamdı. Her iki dedemin ve her iki büyükannemin 1923’te yaşanan mübadele ile Balkanlar’dan geldiklerini biliyordum. 80.000 yıl önce Afrika’dan başlayan bu yolculuk 20.000 yıl önce soğuktan korunmak için Balkanlar’a inerek mi devam etmişti? Ardından da mübadele ile Anadolu’ya mı acaba?Orta Asya’dan gelenler
Peki 1.000 – 1.500 yıl önce Orta Asya’dan Anadolu’ya at üstünde gelen Türkler kimlerdi, haplogroup’ları ne olabilir? Gelin “Kadim Zamanlar” da andığımız efsane ve tezlere bir göz atalım:Kayıp kıta Mu:
Haplogroup K’dan ayrılan bir kol Melanesia/İndonezya/Micronesia’ya (Haplogroup M) yerleşti demiştik. J. Churchward, Melanesia, Micronesia ve Polinesia adalarının kayıp kıta Mu’nun kalıntıları olduğunu ve Uygurlar’ın Kayıp Kıta Mu’nun kolonisi olduğunu düşünüyordu.

M4 – Haplogroup M
M4 – Haplogroup M

Futhark/Rün Alfabesi:
Turgay Kürüm, İsveç’te bulunan kayaların üzerindeki Futhark alfabesi ile Göktürkler’in Orhun yazıtları üzerindeki alfabe arasında bir ilişki kurmuş bu alfabenin ilk önce Türkler tarafından kullanıldığını ileri sürmüştü. Haplogroup K’dan ayrılan, haplogroup N kolunun İskandinavya’ya yerleştiği biliniyor. Ayrıca haplogroup R’den bazı insan toplulukları buzul çağının sona ermesi ile Avrupa’nın kuzeyine doğru yayılmışlardır.

LLY22G – Haplogroup N
LLY22G – Haplogroup N

Maya kültürü ve Türk kültürü arasındaki benzerlikler
Tahsin Mayatepek’in Maya kültürü ve Türk kültürü arasında kurduğu ilişkiler, Maya dili ile Türkçe’de bulduğu ortak kelimeler, Kuzey ve Orta Amerika yerlilerinin kilim motifleri ile Anadolu kilim motifleri arasındaki benzerlikler, Amerika kıtasında yaşayan yerli halkın genomunun büyük kısmının haplogroup P’den ayrılmış haplogroup Q’dan oluşması

M242 – Haplogroup Q
M242 – Haplogroup Q

Kayıp Kıta Mu Efsanesi, Futhark Alfabesi ve Maya bağlantısı, bana Orta Asya’dan gelen Türkler’inHaplogroup K->P->R zincirinin bir yerlerinde olabileceğini düşündürüyor. Anadolu’da haplogroup P’ye pek rastlanmadığından analiz dışında tutuyorum.
Haplogroup R
Günümüz Türkiye’si çoz zengin bir genom çeşitliliğine sahip, en kalabalık gruplardan biri olan haplogroup R bile ancak %20’lik bir orana sahip. Bunların büyük bir kısmının mübadele ile Balkanlar’dan taşındığını düşünüyorum, ancak bir kısmının Orta Asya’dan gelmiş olma ihtimali var.Haplogroup K
Kazım Mirşan’ın tezlerinden biri olan Etrüskler’in Türk olduğu tezi ile İtalya’da yaşayan bir grup insanın haplogroup K olduğunu da düşünürseniz Orta Asya’dan gelen Türkler’in haplogroup K’ya mensup olma ihtimalleri de vardır bence. Ayrıca Türk ve İtalyan kuruluş efsanelerinin ortak temalar barındırdığını hatırlayalım. Türkleri Ergenekon’dan çıkaran da (Asena) Roma’nın kurucuları Romus ve Romulüs kardeşleri sütüyle besleyen de bir dişi kurttur.Anadolu’da Orta Asya’dan gelen Türk geni baskın değil belki ama birlikte taşınan Türk kültürü bu topraklara hakim olmuş çünkü Türk kültürünün önemli özelliği karşılaştığı diğer kültürleri reddetmemesi eklektik bir şekilde onları da içine katarak zenginleşmesi hakimiyet kurması. Kimilerinin savunduğu gibi saf bir Türklük yok, Türklük gerçekten bir üst kimlik. Ayrıca dileyen buna Türkiyelilik de diyebilir, bir farkı yoktur.Unutmayalım ki yaşadığımız topraklar bize mensup olduğumuz ırk yüzünden ekmek vermiyor. Aşık Veysel’in andığı gibi, kara toprak;
…Koyun verdi kuzu verdi süt verdiYemek verdi ekmek verdi et verdiKazma ile döğmeyince kıt verdiBenim sadık yarim kara topraktır..Adem’den bu deme neslim getirdiBana türlü türlü meyva yetirdiHer gün beni tepesinde götürdüBenim sadık yarim kara topraktır..
Karnın yardım kazmayınan belinenYüzün yırttım tirnağınan elinenYine beni karşıladı gülünenBenim sadık yarim kara topraktır..İşkence yaptıkça bana gülerdiBunda yalan yoktur herkes de gördüBir cekirdek verdim dört bostan verdiBenim sadık yarim kara topraktır…..Kaynak
National Geographic, The Genographic Project