NASA‘nın Mars Keşfi kapsamında kullandığı Rover Spirit isimli robotu; geçtiğimiz yıl Mars üzerinde konumlandığı alanda suyun varlığına dair bulgular taşıyor. Muhtemelen bu su, karın erimesi gibi son zamanlarda ve devamlı olarak yer altına sızdı.Yüzeye yakın olan değişik bileşimlerdeki toprak tabakaları, Rover Bilim Ekibi’nin su moleküllerinin buz ve kar taneciklerinden yer altına sızdığını düşünmelerine neden oldu. Bu sızıntı Mars’taki periyodik iklim değişikliği sırasında (Mars’ın eksenindeki yatıklığın daha fazla arttığı dönemde) olmuş olabilir. Su, bu esnada çözülebilir mineralleri daha az çözülebilir olanlara göre alt katmanlara taşımış olmalı. Mars’ın dönüş eksenindeki yatıklık yüzbinlerce yıldan daha fazla sürede değişiyor.

Yüzeye yakın, nispeten çözünemeyen minerallerin hematit, silikat ve jips içerdiği düşünülmekte. Daha çözünebilir olan demir sülfatlar su ile erimiş ve daha alt tabakalara taşınmış olmalı. Bu minerallerin hiçbiri toz ve kum kaplı yüzeyde bulunmuyor.Spirit’in 2007’nin sonlarından Mart ayındaki iletişiminin durmasına kadar geçen süredeki bulgularının analizleri Journal of Geophysical Research dergisinde yayınlanıyor.Mars’ın ikiz gezginleri ilk üç aylık görevlerini Nisan 2004’te bitirdi ve daha sonra bonus görevler için araştırmaya devam etti. Spirit’in altı tekerleğinden biri 2006 da bozuldu.

Nisan 2009 da Spirit in sol tekerlekleri tamamen bozuldu ve Spirit Troy denen bölgede yumuşak kuma saplandı. 7 ay sonra diğer tekerlek de çalışmasını durdurdu. Bunun sonucunda Spirit daha önceki kışlarda yaptığı gibi güneş panellerini uygun eğime ayarlayacak konuma geçemedi. Mühendisler Spirit‘in düşük güç durumu ve sessizlik moduna geçeceğini tahmin ettiler ve 22 Mart ta Spirit’le iletişim kesildi. Önümüzdeki ay Spirit’in bulunduğu yerde bahar başlıyor. NASA Deep Space Network ve Mars Odise Uydusu ile Spirit’in tekrar uyanması ihtimaline karşı dinlemede.Araştırmacılar Spirit’in geçen yıl Troy’da sabit kalmasını fırsat bilerek bölgenin toprak tabakasını detaylı olarak inceleme fırsatı buldular. Spirit enerjisinin çok düşük seviyelere gelmesine kadarki son 10 hareketinde 13 inchlik bir ilerleme kaydetti. Bu ilerlemelerde eğer tekrar uyanırsa ve robot kolu faal ise araştırılabilecek muhtemel yeni alan keşfetti.Kış süresince meydana gelen yetersiz güneş enerjisi nedeniyle Spirit derin bir kış uykusu moduna geçti ve telsiz ve ısıtıcıları dahil tüm sistemlerini kapattı. Kullanılabilir bütün enerjisi sadece bataryasını şarj etmek ve görev saatinin çalışmasına devam etmesi için kullanılıyor.Rover’ın daha önce karşılaştıklarından daha düşük sıcaklıklarla karşılaşacağı ve muhtemelen kurtulamayacağı düşünülüyor. Eğer uyanırsa ilk öncelik Spirit’in hareket etmeden gerçekleştirebileceği birkaç aylık bir görev. Bu çalışma ile Rover’in Doppler sinyalleri ile Mars’ın dönüşü ile ilgili daha ayrıntılı bilgilere ulaşmak mümkün; Opportunity ise 5 mil ötede Endeavour kraterinde sabit bir çalışma yapmakla meşgul.Spirit, Opportunity Mars görevleri esnasında milyarlarca yıl önce Mars’ta yaşama imkan tanıyacak nemli çevresel koşulların var olduğuna dair bulgular buldular. 2008’deki Phonex Mars Lander ve 2002’den beri uydular aracılığıyla yapılan gözlemler yüksek ve orta enlemlerde gömülü buz tabakalarını ve kutuplarda donmuş su katmanlarını saptadı. Spirit’in de desteklediği tüm bu bulgular Mars’ta iklim döngüsünün bazı safhalarında hala sıvı halde su bulunabileceğini gösteriyor.Kaynak