hafif beyler bir miktar açıklamıştı mimin ne olduğunu. artık hakkında daha çok şey biliyoruz. özet geçip detaylandırayım. richard dawkins diyor ki; nasıl bazı kalıtımsal özellik dediğimiz şeyler genlerle nesilden nesile aktarılıyorsa, bazı davranışlarımız/bilgilerimiz/deneyimlerimiz/.. de adına kültürel gen dediğimiz (meme, biz mim diye çevirdik, paga‘nın sayesinde) şeylerle nesilden nesile aktarılıyor. en basit örneği, lise hocalarının takma adları.. 20 yıl bile geçse öğrenciler değiştiği halde lakapları aynı kalıyor. veya şu efsane yükseklik korkumuz, rüyamızda düştüğümüzü görme olayı..bu bilgiler (veriler diyelim kısaca) virüslere benziyorlar davranışları gereği. bir kişiye izlediği filmden, arkadaşının bir söyleminden veya gözlem ile bulaşıyorlar ve bulaşan kişinin çevreye anlatmasıyla veya bizzat o hareketleri yapmasıyla kendilerini başka kişilere kopyalıyorlar. dawkins bu kopyalayıcı (replicator) fikirleri, insanı taşıyıcı olarak kullanan parazitler olarak betimlemiş.

geçmişte bilimadamları zürafaları inceleyip uzun boyunlu olmalarını ağaçlardaki yüksekteki canlı kalabilen yapraklara ulaşabilmek amacıyla nesiller boyu evrilerek uzama ihtiyacından kaynaklandığını sanmış. ancak sonradan kısa boyunlu hayvanların yüksek yapraklara erişemediği için aç kalıp öldüğünü, o bölgede sadece uzun boyunlu olanların karınlarını doyurabildikleri için hayatta kalabildikleri (survive) sonucuna varmışlar (doğal seleksiyon). mimler her iki mekanizmayı kullanarak hayatta kalabilirler. hem duruma göre kendisini en çok kopyalayabileceği şekle bürünürler (bir dedikodunun çarpıcılığını arttırmak için veya sadece bulaştığı kişinin zihninde mutasyona uğrama örneği) hem de en kopyalanmaya müsait olanlar (bu şartları daha sonra inceleyeceğiz) hayatta kalıp kendilerini kopyalayabilirler.. kopyalanmak için en uygun şekle evrilemeyenler ölür. (gün içinde pek çok mim ile karşılaşıyoruz ancak bunlardan çok azı mahir etkisi yaratabiliyor)mimler evrim sürecinde mutasyon geçirerek veya başka mimle kombine (recombination) olarak gelişirler. bu kombine mimlere mim kompleksi (meme complex), diyorlar. verilen örnekler biraz sivri; din, hacking subculture, punk, underground örgütler, terror.. konunun yeni olmasından ötürü mim komplekslerine mim deme hatasına düşüldüğünü görüyoruz.mim’lerin davranışlarının sosyal hayata etkisini inceleyen bilime de memetik (memetics) demişler. memetik, araç olarak "dil"i kullanıyor. biyolojik "nesil değişimi" şartına bağlı olmadığı için kültürel evrim, canlıların biyolojik evriminden çok daha hızlı (sonucunda trendler hızlı değişir). genler ile mimlerin en büyük farkı; mimler bulaştıkları (infect) insan tarafından zihinde işleme koyulur/üzerinde düşünülür ve yeniden şekillenir. ancak genler nesil değişimiyle şekillenir.mimler bu bulaşıcı ve yayılıcı yapılarından ötürü zihin virüsü olarak da adlandırılabilir. bu virüsler; fikir, özlü veya argo söz, ilginç bir resim/fotoğraf/olay, doğruluğundan emin olunmayan veya sorgulanmayan ancak içeriğine inanılan söylentiler/dedikodular/şehir efsaneleri, mırıldanan melodiler, trendler vb. şeyler olabiliyor.bu zihin virüslerinin jargonuna biraz bakacak olursak akılda daha kolay şekillenecektir. bir mim bulaşmış kişiye memeoid veya host (taşıyıcı) diyorlar. "bulaşma"; "inanma", "benimseme" ile eşdeğer. mimler bulaşma stratejisine (infection strategy) sahip olabiliyorlar. örneğin; "ölüm korkusu stratejisi" bizi bazı mimlere savunmasız kılıyor. "ölümden sonra hayat var" virüsüne inanmak gibi, üzgünüm örnek için. "vatan uğruna", "ezen ezilen savaşı" gibi örnekler de verilebilir.. yine mizah da en güçlü stratejilerden biri. bulaşım iki türlü konumlandırılabiliyor. auto-toxic (taşıyıcının kendine zarar veren. örn: askeriye doktrini,kamikazeler) veya exo-toxic (taşıyıcı dışındakilere zarar veren. örn: nazizm).bazı mimler kendilerine yardımcı mimlerle güçleniyorlar ve mim komplekslerini yaratıyorlar demiştik. bu yardımcı mimlere co-meme deniyor.
mimler, bulaşabilmek için kişilere bilinç (mantıksal; örneğin iş arkadaşını sırtından bıçaklayıp kariyerde bir adım yükselme, veya iki sevgiliyi barıştırmak için beyaz yalan) düzeyinde veya bilinçaltı (duygusal diyelim; ego tatmini, statü kazanma, popülerite kazanma, saygı kazanma vb. örneğin bir dedikoduyu komşuya anlatmak için duyulan karşı konulmaz istek) düzeyinde vaadler sunar. bu vaadlere bait diyorlar. örneğin bir çok dinde kurtuluş/mutluluk vaadi ortaktır. bu ödüle ulaşmak için bu mim kompleksinin yayılması istenir.. yine "özgürlük", "güvenlik", "ekonomik rahatlık" da vaadlere örnek olarak gösterilebilir. (politikacı virüslerini hatırlayın. veya amerika’nın yaptığı savaşın nedenini özgürlük kazandırmak şeklinde göstermesinin bu mekanizma ile çözülebildiğini düşünün.)bu çok bulaşıcı bestelere veya melodilere de "kulak solucanı" (kökeni almanca: ohrwurm, ingilizce: earworm) diyorlar. örn: "don’t worry, be happy"..mim komplekslerine karşı yine mimler nedeniyle geliştirdiğimiz dirence de vaccime (vaksim okunur) diyorlar. örnekler; muhafazakarlık (yeni mimlere karşı olma), radikallik (yeni bir mimi benimseyip, tüm eskilerine kapalı olma), new age akımı (estetik ve mistik mimleri kabul edip eskilerine kapalı olma) gibi..bir diğer bulaşma metodu da kişinin gördüğünü bilerek veya bilmeyerek sahiplenmesi/taklit etmesi. buna da mimic diyorlar. gördüğümüz bir el şakasını, tiki veya davranış sistemlerini (görgü kuralları, jargon, şiddet) taklit etme durumu..özetle mimler aslında her tür kültürel veri. ama bazılarını arkadaşlarımıza anlatmak, bizzat kendimiz felsefe olarak almak veya başkalarına göstermek için daha fazla ihtiras duyuyoruz, bazılarına ise daha az.. mimlerin bulaşıcılığına karşı verdiğimiz bulaştırma tepkisi nedeniyle forward e-posta sapıklıkları, forumlarda birşeyler anlatma çılgınlığı, chat çıldınlığı veya bildirgec.org, hafif.org veya limk gibi mim siteleri doğuyor. sürekli birşeyler bize bulaşıyor ve biz başkalarına bulaştırıyoruz. güçlü mimleri yıllar sonra da hatırlayabiliyoruz, güçsüzleri tüketip unutuyoruz. zihnimizdeki mim havuzumuzu genişletip ruhumuza zenginlik katıyoruz. internet de sağladığı iletişim hızı nedeniyle bu memetik süreci hızlandırıyor.memetik yazı dizisine ait diğer yazılar
* “memetik 1: dijital ve analog yaşamda veri”
* “memetik 2: mim ve memetik”
* “memetik 3: mimlerin yayılımı”
* “memetik 4: mim örnekleri”