Yıllardan beri ev kullanıcılarının çoğunluğu Windows ile bilgisayar hayatlarına başlamış olsalarda, yaygınlığı sebebiyle Windows işletim sisteminin virüs vb. ataklara maruz kalması windows’un linux’un tek savunma kalesi diye adlandırabileceğim “güvenli”laflarını ortaya çıkarmaktadır. Zaten “Biz özgürüz, güvenliyiz” sözlerinden başka elle tutulacak bir tarafları da yoktur. (Bknz. Linux) Düşünün öyle bir işletim sistemi ki Linux, “Çok iyi çok iyi”diyenler bile kıyaslamalarını tek başına değil Windows üzerinden prim yaparak ortaya dökmektedirler. “Windows gelmiş geçmiş en iyi işletim sistemi mi?”Diye bize sorsalar cevabımız elbetteki “Hayır” olacaktır. Ancak “Windows mu? Linux mu?”diye sorsalar işte böyle bir yazıyı ortaya koymak şarttır. Sonuç olarak biz bu konuda son noktayı koyacak kişiler olmasak ta gelin bu yazıda size “Windows mu? Yoksa Linux mu? Gerekiyor” sorusuna cevap arayalım.“Windows’u neden tercih edersiniz?” Diye sorsalar.
İlk olarak çalıştığınız sektör özellikle bilişim üzerineyse arayacağınız mutlaka olmazsa olmaz bir takım kriterler vardır. Bunların başında yaygınlık, uyumluluk ve kolay kullanım söz konusudur. “Herkes bilgisayar kullanmayı çok iyi bilmeyebilir ancak herkes bilgisayarı kullanacak kadar bilmelidir” dersek çok abartmamış oluruz umarım.
Windows ticari bir üründür ve her şeyden önce karşınızda ticari hukuki bir muhatap aradığınızda bulabileceğiniz birileri vardır.Ama uzun sürer, ama kısa sürer, sonuç olarak muhatabınız bellidir. Diğer taraftan kapalı kodlara sahiptir (* Kapalı kod: Başkalarının kafalarına göre düzenleme yapamayacağı yada yeni şeyler ekleyemeyeceği yapı.)
Hemen hemen etrafınıza baktığınızda 10 kullanıcının 9 tanesi windows’la kesinlikle karşılaşmıştır. Geriye kalan 1 tanesi de MacOS kullanıcısıdır ancak Linux’la bilgisayar hayatına başlamış bir bakire görmeniz imkansızdır. Neden? Çünkü kullanması karışıktır, bilindik yapıların dışında daha ileri düzey yapıya sahiptir. Dağıtımı o kadar fazladır ki, hangisini kurup yüklemeniz gerektiğine iyi bir bilgisayar bilginizin olmayışı ve araştırma yapmış olmamanız yüzünden karar dahi veremezsiniz. Sadece benim bildiğim onlarca farklı versiyonun reklamı yapılıyor. “Peki diyelim ben yeni kullanıcıyım hangisini kuracağım?” Bana “baba boşver özgür yazılım takıl hepsinin çekirdeği aynı, güvenli, özgür” mü? Diye cevap verecekler? Daha kurmadan hangisini kurmam gerektiğine karar veremediğim bir yazılımı benim işletim sistemim yapmasını bekleyen zihniyetler ancak beklemeye devam ederler. Tiberium çağı geldiğinde belki diledikleri olabilir…Sonuç olarak henüz hangi Linux’ı kuracağımdan emin olmadan bir Linux sürümünü bilgisayarıma kurmaya başladım diyelim. Mesela pek bilinmeyen markalı donanım sürücülerine sahip bir bilgisayar sahibiyim. Donanım sürücüsünü daha yüklemeyi bırakın driver’ını bile bulmak ayrı bir işkence. Hadi onu da bulduk kurduk çatır çatır çalışıyor bilgisayarımız. Hemen aklıma Word, Excel gelecek. İnternette 10 15 dakikalık bir araştırmadan sonra “Open Office” adlı bir yazılımın olduğunu keşfediyorum ve bilgisayarıma yüklüyorum.Kurdum patır patır çalıştırıyorum. Bir arkadaşıma Excel belgesi gönderdim, bana gelen cevap “açamadım” oluyor. Neden? Çünkü kaydederken Microsoft destekli kaydetmeyi ve tam sürümünü tutturmayı unutmuşum. Tüh gördün mü? Bir daha gönder…Yeni bilgisayarımda oyun oynamak istiyorum. Hemen bir hevesle gidip oyun satın alıyorum, yada indiriyorum artık her nasılsa. Eve bir geliyorum “aaa açmadı??” hop bir telefon açıyorum arkadaşıma “Kankaa ben crysis aldım çalıştıramıyorum bir yardımcı olur musun?”Dialog şu şekilde gelişir:- Kanka şimdi “Bilgisayarım” varya ona gir, içinde oyunun .exe dosyası var ona tıkla Install de…- Oğlum burada exe falan var tıklıyorum olmuyor????- Yav kankacım tek tıklıyorsundur iki kez tıklayacan???- Oğlum yok olmuyor? Açamıyorum?- Kanka Windows vista mı kurdun?- Yok oğlum Linux bu?- Kankacım valla bi bilgim yok internetten araştır…- Alooo???? Xxx???Derken patladıkkk. Harıl harıl oyun kurmak için emulatör arayacağız. Bulupta çalıştırabilirsek süper…Bu örnekleme ilk defa bilgisayar kullanmaya başlayan birisi için Linux kurmanın nasıl bir kabuslar silsilesi olacağının türevidir. Bunlardan yüzlerce üretebiliriz. Biraz düşündüğünüzde buna benzer ne kadar sorun yaşayacağınızın hesabını yapın.. Bilgisayarınızın yazılım taraflı bir arızası çıktığında onu düzeltecek tamirci bulması bile ayrı bir eziyet olacak sizin için…Hadi yeni kullanıcıyı geçtik. Öğrenciye gelelim.Şimdi üniversitelerin büyük çoğunluğunda özellikle Linux öğrenmeyi seçmediyseniz teknoloji derslerinin %90’ı Windows üzerinden götürülüyor. Hocanız bir ödev veriyor Microsoft bazlı. Bir proje alıyorsunuz Microsoft bazlı. Eee atıyorum Eskişehir’de okuyan bir öğrencimiz, kışın ayazında ödev yapmak için sıcak odasındaki Linux yüklü bilgisayarı kullanmaktansa 2 km ötedeki arkadaşına muhtaç duruma düşüyor. Yada internet cafe’den tamamlamak durumunda kalıyor. Eee özgür yazılım fazla mı özgürlük verdi? Kışın ayazında 2 km çık dolaşta gel. Tadına bak özgürlüğün )Sınav anında hocanız diyor ki:- Powerpoint ile sunum yapacaksınız.- Linuxçu Genç: ????? ne point???- Evet çocuklar süreniz başladı.- Linuxçu Genç: Hocaaaaam???? Hocaaam?- Ne var çocuk?- Linuxçu Genç: Bende Linux var power point yok içinde open Office özgür yazılımı var. Onun menülerinde isimler farklı, şu neydi??- La oğlum kafan mı güzel? Linux’ta ne evladım? Dalga mı geçiyosun??? Öpen Ofis ne oğlum? Çıkk çıkkk anfiden….- Linuxçu Genç: Hocam bir şey diyeceğim??- Hala mı buradasın???- Linuxçu Genç: Linuxun ben…..Anlayacağımız bu dertler uzarda gider….Şimdi: Ev kullanıcısısınız ve ilk defa bilgisayar öğreneceksiniz. Size zorluk çıkartıyor.Öğrencisiniz, uyumsuzluk sorunları yaşıyorsunuz.Grafik tasarımcısısınız piyasadaki programların tamamını kullanamıyorsunuz.3D tasarımcısısınız aynı şekilde programları kullanamıyorsunuz.Video montaj için bol paranız varsa flame kurup kullanabilirseniz. (Ücretini ödemek şartıyla )) Hani bedavaydı??????Oyun oynamak eziyettir. Gününüzün oyunları eskidikten sonra sizin elinize ulaşır. Yada emülatör eziyeti çekersiniz ki eziyettir randıman alamazsınız. Ben kurdum oynuyorum diyenlerin hepsi de emülatörlerini açmayalı uzun zaman olmuştur. Biz de geçtik o yollardan Devletin bilgisayar eğitimlerinden faydalanamazsınız hepsi Windows üzerinden eğitim verir.Grafik tasarımcısı olamazsınız, 3d tasarımcısı olamazsınız, ödevlerinizi yapamazsınız, tamircisini bulmak karışıktır. Root şifresinin ne demek olduğunu anlamak zorundasınız. Linux dışında bir bilgisayara oturduğunuzda 9 yaşındaki bir çocuğun araba direksiyonuna oturduğunda hissettiği şeyi hissedersiniz. “Bu nasıl?” sorusunu sorarsınız. Msn’de bile msn’in tadını alamazsınız. Hep başka arayüzlerde alışılmadık tarzlarda yazmak zorundasınız. Browserlarda gecko tabanı kullanmaya mahkumsunuzdur. Web tasarımını ağız tadıyla yapamazsınız. Hep 2. sınıf editörler yada satır satır kodlama yapmak zorundasınız. Bunlar gibi saydıkça sayısı bitmez olumsuzlukları kayıtsız şartsız kabul edersiniz.Düşünsenize işinizin bilişimle alakası olmayan ama bilgisayar kullanmayı gerektiren çalışan personelsiniz. İlk kullandığınız sistem Linux. Ofiste ise Windows. Nasıl bir uyumsuzluk yaşarsınız? Hadi siz becerebiliyorsunuz, iş paylaştığınız kişiler?? Cins cins sırıtırlar size.Bunları da geçelim. Siz patronsunuz. Şirketinizde 70 bilgisayarlık bir hacim var ve içlerinde Linux yüklü. Personelinizin %95’inin ne kadar verimsiz çalıabileceğini hayal edebiliyor musunuz? “Bu ne yaaaa?” “Bilgi işlemin numarası kaç şunu yapamıyorum?” “Alpaaaay bana şu programı yükleseneee?” Düşünün bi nasıl bir çılgınlık?? “Printer çalışmıyooo????” “ Ağ komşularım nerdeeee??” vb. sıkıntılar… İş görüşmelerinde bile genel personel alımlarında Linux bilgisi sorulmaz. O kadar gerilerdedir bu Linux illeti.Şimdi internet zaten internet kurtlarının elinde olduğunu varsaydığımızda haliyle orada burada sitelerde “Özgür yazılım, güvenli yazılım” diye sloganları duymaktan normal bir şey olamaz. Zaten amatör kullanıcı internette sesini mail fw etmekten fazlasını yapmaya kalkışmayacağı için sıkıntılarını duymanız hemen hemen imkansızdır. Ancak yazılımcı ve it’ci arkadaşlar akşama kadar internet’i diledikleri gibi kullanabilme avantajına sahip oldukları için diledikleri içeriği yayabilirler. Bu sebeple Linux genelde “Özgürlüğün ve güvenliğin” simgesi gibi yansır. Geçmişe dönük Linux yazılarına ve yorumlarına bakınız lütfen. Yorumların %80’i IT’ci ve yazılımcılara aittir. Amatör kullanıcıların çoğu linux’un ne olduğunu bilmediği ve bilmeye ihtiyaç duymadıkları için o yazıları okumaya dahi yeltenmezler ki bırakın nerede kaldı yorum yapmaları. Linux bu noktada da internette windows’a göre daha primli ilerliyor.Bu Linux denen işletim sistemi kötü müdür? Değildir. Windows’a göre kötümüdür evet kötüdür. Neden kötüdür? Çünkü uyumluluk ve kullanışlılık problemleri yaşatmaktadır. Bu yazıda yazdığım ve yazmadığım nice sebeplerden dolayı Linux windows’a şu önümüzdeki tahminimce 9992 sene daha rakip olamayacak kadar geridedir.Linux’le harika development projelerine girişebilir, kendine ait bile olmayan arayüzünde beyaz zemin üstünde siyah kod satırlarını fonksiyon fonksiyon, class class yazarken cici zamanlar geçirebilirsiniz. Yada ne bileyim, bir oracle yada mysql serverin yedeklerini alırken veyahutta error logları okurken çok cici kod satırlarını console üzerinde yazıp arka planda çalan trance müzikle kendinizi swordfish modunda hissedebilirsiniz. Amenna bu tayfaya giden bir sistemdir. Ancak ne grafik tasarımcısına, ne montajcıya, ne 3d tasarımcıya, ne öğrenciye, ne oyun hastalarına, ne ilk kez bilgisayar kullanacaklara ne de öğrenciye gitmeyen bir işletim sistemidir.Açıkçası ben bir işletim sisteminin codebase işlemlerde hızlı olmasının iyi bir işletim sistemi olması anlamına geldiğini düşünmüyorum. İyi bir işletim sistemi bunların tamamını karşılayabilmelidir. Peki windows’ta bunların hangisini yapamıyorsunuz? Hepsini yapabiliyorsunuz.Sorun trojan, hijack yada spy’lar mı? Açıkçası Linux öğrenip saçlarımı ağrıtacağıma, ghost atmayaı öğrenmeyi tercih ederim. Ben 1995 senesinden bu yana 2, 2001 yılından beri de 3 işletim sistemini gündelik hayatımda kullanan birisiyim. Kişisel yorumlarım budur. Kimilerine üslupu seviyesiz, kimilerine yerinde gelebilir. Son sözüm. Linux windows’a alternatif olmayı becerecek kadar yetenekli ve iyi bir işletim sistemi değildir. Başarılıdır ama alternatif değildir.