Son zamanlarda dikkat çeken ve tüketimi artan kefir yoğurda benzeyen ve yine yoğurt gibi sütün mayalanması ve fermentasyonu ile oluşan boza kıvamında bir içecek. Adı “keyif” kelimesinden geliyor. 5000 yıl önce Kafkasya’da Türkler tarafından bulunduğu düşünülmektedir. Uzun yıllar göçebe topluluklar için temel bir besin maddesi olmuştur. Öyle ki şu bizim efsanevi Orta Asya’dan Avrupa’ya göçümüz sırasında bol miktarda tükettikleri kefirle dikkat çeken Türkler Avrupalılar tarafından laktofagus (süt obur) olarak anılmışlardır. Zaman içinde göç eden, köklerinden kopan ve yerleşik düzene geçen atalarımız kefiri unutmuşlarsa da Kafkasya’da yaşayan Türkler tarafından uzun ve sağlıklı yaşamın sırrı ve tanrının hediyesi olarak değerlendirilen kefir üretilmeye ve tüketilmeye devam etmiştir. Ta ki probiyotikler alanında çalışmalar yapan ve 1912 nobel tıp ödülünün sahibi olan rus bilim adamı Elie Metchnikoff 1900’lü yılların başında uzun ve sağllıklı yaşayan kafkasyalıların sırrını merak edene kadar. Kafkas toplulukları arasında araştırma yapan rus bilim adamı probiyotik bakteriler açısından son derece zengin olan kefiri keşfetmiş ve o tarihden itibaren yavaş yavaş tüm dünyaya yayılmıştır.

kefir taneleri
kefir taneleri

Kefir; inek, keçi ya da koyun sütünün kefir taneleri ile cam bir kap içinde en az 24 saat mayalanması ile oluşur. Kefir tanelerinin ise ilk nasıl ortaya çıktığına dair bilimsel bir veri yok. Kuzey Kafkasya’da yaşayan müslüman topluluklara Allah’ın hediyesi olduğuna inanılıyor. Taneler kefiran adı verilen bir polisakkarit kapsül içine gömülü probiyotik özellikte ve simbiyotik yaşamı paylaşan bir grup bakteri ve mayadan oluşuyor. Ayrıca yapısında protein ve yağ da bulunuyor. Beyaz, jelatinimsi topak karnıbahara benziyor.

tanedeki probiyotikler
tanedeki probiyotiklerMayalanma süresince ortam sıcaklığı 18-22 C arasında olmalı. Kullanılan kap kesinlikle metal olmamalı. Mayalanma sonrasında içilecek olan kefirden kefir taneleri gene madeni olmayan bir tel süzgeç yardımıyla ayrılmalıdır. Süzgeçin üstünde kalan kefir taneleri diğer mayalamalar için kullanılır. Mayalandıkça taneler büyür. Büyüyen taneler bölünebilir ancak bölerken bıçak kullanılması bakterilere zarar verir. Elle hafifçe çekilerek koparılması önerilir. Sütle ya da klorsuz suyla durulanabilir. Buz dolabında su ya da süt içinde +4 C’de 8-10 gün saklanabilir. Mayalama işlemi çok uzun süre ertelenecekse kefir taneleri kurutulur ve 18 ay kadar zarar görmeden saklanabilir.İşe yani başlayanlar taneleri bu işin meraklılarından ya da aktarlardan emin edebilir.Sütün içinde bulunan her türlü gıdayı hatta bir kısmı sindirilmiş, parçalanmış, emilime hazır halde içinde bulunduran kefir ayrıca kefir tanelerinin içinde bulunan dost bakteriler tarafından üretilen bir takım vitaminler ve kanser tedavisinde kullanılan bazı maddeler de içerir. İçinde yoğurtta bulunduğundan çok daha fazla probiyotik bakteri içerir. Bu bakteriler bağırsak hareketlerini düzenler, sindirimi kolaylaştırır, bağırsakların içini döşeyen mukoza tabakasını güçlendirir. Ayrıca bu bakterilerin bağırsağa yerleşmesi ile ishal, tifo gibi hastalıklara etken olan mikroorganizmaların yerleşip hastalık yapması da engellenir.Bu gün dünya çapında tüketimi yaygınlaşan ve pek çok firma tarafından ticari üretimine başlanan kefir Kafkasya’da ki soydaşlarımızdan Ruslar ve Avrupalılar aracılığıyla da olsa ülkemize kadar gelmiş ve burada da üretimi ve tüketimi yaygınlaşmıştır.Kaynaklar:http://tr.wikipedia.org/wiki/Kefir
http://www.reviberoammicol.com/2006-23/067074.pdfhttp://en.wikibooks.org/wiki/Cookbook:Kefirhttp://tipdergisi.erciyes.edu.tr/project6/66.pdf