Fatboy Slim’in Palookaville albümünde yer alan The Joker şarkısının bol kedili klibini izlemişsinizdir. Klibin ortasında bir yerlerde, kedilerden biri dolarları sayar ve karşılığında, üzerinde “catnip” yazan bir poşetin içinde birşeyler alır. Hiç merak ettiniz mi neymiş bu “catnip” diye?

Kedi ve Kedi Otu

Aslan, kaplan, jaguar gibi büyük kediler de ev kedileri de doğada, otların, ağaçların arasında yetişen ve bizim dönüp ikinci bir kez bakmayacağımız bir bitkiyi gördüklerinde garip davranmaya başlıyorlar. Bu bitkinin adı nepeta, halk arasında catnip diyorlar. Kedi otu ya da kedi nanesi olarak da bilinen bu bitki, kimyasal yapısı, kedilerin çiftleşme isteği de dahil çeşitli duygu durumlarında dışarıya verdikleri feromonlarla çok yakın olan nepetalactone adlı bir madde içeriyor.

Kedi Otu

Kedi otu, koklandığı zaman uyarıcı, yendiği zaman yatıştırıcı rol oynuyor. Bazı kediler uysallaşıyor, bazıları azgınlaşıyor, bazısı siniyor, diğerleri kavgaya tutuşuyor… Kedilerin bu ota tepkisini şu ve şu linklerden izleyebilirsiniz.Peki nasıl oluyor da oluyor? Kedilerin (ve bazı başka hayvanların) burunlarının arkasında, iki burun deliğinin tam ortasında bir organ yer alıyor. Bu organa Jacobson Organı ya da vomeronasal organ deniyor. (İnsanlarda henüz ana karnındayken yok olduğu düşünülüyor)

Kedi Otu Etkisi

Bu organ sayesinde kediler kokuların tadını alabiliyorlar ya da tam tersi tatların kokusunu almış gibi hissediyorlar. Kedi otunda bulunan Nepetalactone maddesinin kokusu bu organ tarafından algılandığı zaman kedilerin hareketleri bir anda değişiyor. Bazıları bu maddenin kedilerde halüsinasyona sebep olduğunu iddia ediyorlar ancak bu bilimsel olarak henüz ispat edilememiş.Böyle bir otun varlığı tabii ki kafası ticarete çalışan girişimcilerin beynine bir sürü fikrin üşüşmesine sebep olmuş ve çeşitli buluşlarla ticari başarı hikayeleri oluşmuş:Örneğin kedinizin karnı aç, mama poşetini çıkartıyorsunuz, bir bakıyorsunuz ki boşalmış. Merak etmeyin, hemmen bir pizza söyleyin. Kedi otlu olsun…İran kediniz tırnaklarını bilemek için en sevdiğiniz İran halınızı mı kullanıyor, kolayı var hemen ona kedi otlu paspas hediye edin.Sizin istediğiniz yerde yatmıyor, yanlış yerde oynuyor, mobilyaları mı tırmalıyor? İşte size kedi otu spreyi… Nerde oynamasını istiyorsanız, nerde yatmasını istiyorsanız, nereyi tırmalamasını istiyorsanız oraya sıkın, kediniz emrinize amade olsun.Hem oynayacağı hem yiyeceği bir oyuncak mı istiyorsunuz? Buyurun kedi otlu kedi bonbonu…Değişik oyuncaklar alıyorsunuz, hiçbiriyle oynamıyor mu? Oynama garantili, kedi otlu oyuncaklar… Buradan buyurun.Evinizde kedi otu yetiştirmek istiyorsunuz ama bahçeniz yok… Üzülmeyin, işte yemek masasında kedi otu yetiştirme kiti… (isterseniz sehpada da yetiştirebilirsiniz…)Bu arada, veterinerlerin, kilo problemi olan kediler için, içi kedi otu tohumu dolu top oyuncaklar önerdiklerini söylemekte de yarar var…İşin bir başka ahlaksal boyutu da şu? Eğer kediler insan olsaydı (ya da tam tersi) kedi otu yasal olur muydu? Bu otun yetiştirilmesi, tüketilmesi, el değiştirmesi gibi sebeplerden kediler kafese mahkum edilirler miydi? Kedimize kedi otu verirsek, onu bir bağımlıya dönüştürür müyüz? Arkadaşları nasıl bulaştın diye sorduklarında, kötü çevre ve sahibim derse utanır mıyız? Bu ahlaki boyutla ilgili olarak, insanlar “kedi otuna hayır de” başlıklı bir kampanya bile yapmışlar. Tabii sonuçta kedi sizin kediniz, onun için en doğrusunu siz bilirsiniz…Veterinerlerin çok sağlıksız olduğunu söyledikleri market mamalarını kedinizin niye diğer mamalardan çok daha fazla sevdiğini ve mutlu olduklarını artık tahmin edebiliyorsunuzdur herhalde…