900 yaşında kayın ağacı-avrupaBoyu 40-50, çapı 1-1,5 metreyi bulan kayın ağaçları devasa cüsseleri ile orta ve yüksek bölgerlerdeki ormanlarda bulunurlar. Ömürleri dört-beş yüz yıl kadarcıktır. Ama dokuz yüz yıl yaşayanlarına da rastlanmıştır.

karadenizden
karadenizden

Ülkemizde Karadeniz ve Marmara bölgesinde yetişir. Saf kayın ormanları olduğu gibi göknar, ladin, çam ve meşeden oluşan karma ormanlarda da bulunur.Kireç taşlı hafif toprak kayın ağacı için en elverişli olandır. Ülkemizde 713,842 Ha. koru ve 1,555 Ha baltalık kayın ormanı bulunmaktadır.

6-9 cm uzunluktaki dalgalı kenarlı, damarlı elips şeklinde yaprakları ilk baharda sarıya çalan açık yeşil bir renge sahipken , son bahara doğru kızıla dönerek ormanların yeşiline nefes kesen bir kırmızı ile eşlik eder. Kış ortasına doğru da kahve rengine börünerek dökülür.

kayın ağacının doğumu
kayın ağacının doğumu

Çiçeklenme çok erkendir. Yapraklar oluşur oluşmaz başlar. Tohumları kayın kozalağıdır. Kupula adı verilen kadeh şeklinde bir çanağın üzerine yerleşen dört çenekli kozalak kuruyarak çatlar ve dört parçaya ayrılır. İçinden nus adı sivri köşeli üçgen biçiminde bir ya da iki tohum çıkar. Yağ içeriği fazla olan tohumlar ormandaki canlılara besin teşkil eder. Hatta bazı ayı cinsleri ağaca tırmanarak topladıkları tohumlarla beslenirler. Tabi yenmekten kurtulan şanslı nus tanecikleri de olur. Toprağa düşen bu taneciklerle asırlık bir kayın ağacının doğumu başlar.

gövde
gövde

Genellikle pürüzsüz, gri, kaygan bir kabuğu vardır ve ağacın asırlar süren ömrü süresince çatlamadan gövdesini kuşatır. Gövdeden çıkan sürgünlerse kahve rengidir.Gövdenin altında ise toprağı sahiplenircesine sıkı sıkı kucaklayan kökler vardır.Asırlık bir kayın ağacı bir saatte 2,5 kg karbondioksiti tüketir, karşılığında da 1,5 kg oksijen verir. 25 metre boyunda bir kayın ağacı; kökleri ve kılcal damarları aracılığıyla yılda 30.000 litre suyu çeker ve suyla birlikte akıp gidecek olan toprağı da korur. Kayın ağacı bir yıl içinde 700 kg toz ve 300 kg zehri emip, süzer.

son baharda kayın
son baharda kayın

Yazıma Hakkı Yalçın’ın şiirinden bir alıntıyla son veriyorum.Bir kayın ağacı, 10 kişinin bir yıllık oksijen ihtiyacını giderirmiş.Bir politikacı, binlerce çocuğun geleceğini çalar.Bizler kayın ağacına göstermediğimiz özeni, politikacılara gösterdiğimiz içindir ki…Ne oksijen açığını kapatabiliriz bu ülkede.Ne talanın önünü…………….kaynaklar: 1, 2, 3, 4