Daha önce yabancı bilgisayar oyunlarında Türkiye & Türkler yazımda da bahsettiğim üzere özellikle İstanbul üzerine yabancıların ilgisini görmekteyiz.
Önce kısa bir bilgi verelim;1453 ‘te İstanbul’un fethinden 1923’eOsmanlıdan, Türkiye Cumhuriyeti kurulana kadar,İstanbul’a; Stambul, İslambol, Konstantiniyye, Dersaadet gibi farklı isimlerde hitap edilmiş olsa daOsmanlılar tarafından resmi olarak Konstantinapolis (Konstantaniyye) denilmeye devam edilmiş, bundan da gocunulmamıştır. Cumhuriyetin kurulması ile beraber Türkiye, Yönetim, Kılık-kıyafet, alfabe gibi bir çok yeniliğe alışmak durumunda kalırken İstanbul resmi olarak kullanılmaya başlanır. Ondan sonra da olanlar olur, Konstantinapolis adına dayanamayan bir topluma dönüşürüz, hangi yabancı bu sözcüğü kullansa, altında bir bit yeniği arar, itiraz ederiz.Gelelim konumuza, İstanbul isimleri ile ilgili durum da “The Four Lads” adlı Amerikalı bir grubun ilk albümlerindeki şarkıya konu olmuş 1953’te.
istanbul was constantinoplenow it`s istanbul, not constantinoplebeen a long time gone, constantinoplenow it`s turkish delight on a moonlit nightevery gal in constantinoplelives in istanbul, not constantinopleso if you`ve got a date in constantinopleshe`ll be waiting in istanbuleven old new yorkwas once new amsterdamwhy they changed it i can`t saypeople just liked it better that wayso take me backto constantinopleno, you can`t go back to constantinoplebeen a long time gone, constantinoplewhy did constantinople get the works?that`s nobody`s business but the turks
Türkçe meali :
İstanbul Konstantinapol’du.Şimdi o İstanbul, Konstantinapol değil;Uzunca bir zaman Konstantinapol ken;Şimdi o ay ışığında bir lokum.Konstantinopol’daki her kadınİstanbul’da yaşar, Konstantinopol’de değilEğer bir sevgilin varsa Konstantinopol’deSeni İstanbul’da bekliyor olacakHatta eski New York bir zamanlar New Amsterdam’dıNiçin değiştirdiler bunu,birşey diyememBu şekilde daha çok sevdiler sadeceBu nedenle, tekrar geri götür beni Konstantinopol’eHayır! dönemezsin sen Konstantinopol’e !Uzunca bir zaman Konstantinapolken;Niçin Konstantinopolis yeni isim edindiBu sadece Türkleri ilgilendirir, başka kimseyi değil !
The Four Lads’ın yorumu buradaŞarkı yıllar içinde beğenilmiş, zaman zaman farklı gruplar tarafından tekrar söylenmiş:They Might Be Giants grubunun yorumu benim favorim.Led Zeppelin de böyle yorumlamış.Ska Cubano yorumu için buraya,Peki sadece konserlerdemi söylenmiş? Hayır tabiki !Looney Tunes çizgifilmlerinde bile özel bir klibi var.Üstelik sadece Looney tunes’da da değil, Simpons’ların bir bölümünde Bart ve Lisa simpsonlar freni patlamış bir otobüsle limandan ayrılmakta olan bir Türk gemisine düşerler.
Simpson’daki Türk Gemisi
Çocuklarını takip eden baba Homer ve anne Marge, onların gemide olduğunu fark eder. Türk gemisinin acelesi vardır. Kahramanmaraşa DVD taşımaktadır. 🙂 Çocuklarının gemiye düştüğünü kaptana inandıramayan Homer Simpson deliye döner ve Türk gemisinin kaptanına; “Kıbrıs’ı bölen aptallar, çocuklarımı geri verin” diye bağırır. Bu sözlere çok kızan Türk Kaptan: “Sadece bu söz yüzünden, ben de çocuklarınızı alıkoyuyorum.” der. Olay Marge tarafından 1 bagaj dolusu hazır çorba vermesi karşılığı çözülmesinden sonra aile kaptanla güvertede yemek yerken, fonda ise “İstanbul” Not Constantinople adlı şarkı duyulurken bu arada Bart Türk tayfalarla futbol oynamakta, Homer ve Marge kaptanla beraber rakı içip dansöz oynatmaktadırlar.Şarkı o kadar popüler ki, 2003 yılı filmi Mona Lisa Smile (Mona Liza gülüşü) filminde veMuppet Show‘un Pierce Brosnan‘ı misafir ettiği bölümde de çalınmış.Halkımızın çoğunluğu, bu şehrin adı artık İstanbul, Konstantinapol değil deyip, Konstantinapol isminden bi o kadar irkiliyor olsa da,bu durumun trajikomik yanı da, İstanbul sözcüğünün de Yunanca dan gelmiş olması.
