Aslında sadece çalışma vizesi değil. Aynı zamanda oturma vizesi. Yani hem ‘work permit’ hem de ‘residency’.İngiltere daha önce HSMP (Highly Skilled Migrant Programme) olarak bilinen vize programını, yaz aylarında yeni bir sistemle değiştirdi. Yeni sistem eskisinden çok da farklı olmamakla birlikte bilinmesi gereken noktalar var.Başvuru için gayet şeffaf bir puanlama sisteminden en az 75 puanı toplamanız gerekiyor öncelikle. Puanınızı çok kolay bir şekilde hesaplayabiliyorsunuz, zaten hesaplama için bir de web sayfası hazırlamışlar ve insanlığın hizmetine sunmuşlar. Puanlama kısaca şu şekilde:* Üniversite mezunuysanız 30 puan* Yüksek lisansınız da varsa 5 puan daha* ‘Bunlar bana yetmez, öğrenciliğe doyamadım, doktora yaptım’ diyenlerdenseniz 15 puan daha alıyorsunuz.Yaşınız için de puan alıyorsunuz. 28 yaşından küçükseniz 20 puan, 28 ya da 29 yaşındaysanız 10 puan, 30 ya da 31 yaşındaysanız 5 puan topluyorsunuz. Daha büyükseniz 0 puan…Çalışıyorsanız son 1 senelik kazancınız için de puan alıyorsunuz. Ülkeden ülkeye kazancınıza göre aldığınız puan da değişiyor. Yani Türkiye’de senelik 10 bin pound kazanmakla, Almanya’da 10 bin pound kazanmak aynı puanı vermiyor. Türkiye için durum şu şekilde, Eğer 12500 pound karşılığı Türk parası kadar kazancınız varsa son bir senede, ki bugünün kuruyla yaklaşık 29500 türk lirası yapıyor, 45 puan alıyorsunuz. Kazancınız net kazancınız üzerinden değil, brüt kazancınız üzerinden hesap ediliyor. Yani aylık brüt maaşınız 2500 tl diyelim, bu durumda 45 puan alıyorsunuz.Diyelim ki üniversite mezunusunuz, 30 puanı kafadan aldınız, 28 yaşından küçüksünüz, 20 puan daha cepte. Toplam 50 puan. Vizeye hak kazanmak için 25 puana daha ihtiyacınız var. Bunun için son bir senedeki toplam brüt kazancınızın 8125 pound ya da üstü olması yetiyor. Bu da yaklaşık 19 bin tl yapıyor. Aylık olarak hesaplarsak, 1600 tl gibi bir aylığınız varsa brüt olarak, 25 puan daha aldınız demektir. Şuradan yaptığım hesaplamaya göre net 1150 tl alıyorsanız yaklaşık 1600 tl brüt maaşınız vardır.75 puanı aldınız, belki fazla fazla puan topladınız diyelim. Ancak bu yeterli değil. Bir de ingilizce bildiğinizi kanıtlamanız gerekiyor. Bunun için çeşitli yollar var, mesela anadili ingilizce olan bir ülke vatandaşıysanız pasaportunuz yeterli oluyor bu iş için. Tabi T. C. vatandaşı olmanız durumunda başka bir şekilde ispatlamanız gerekiyor. Bunun için ingilizce öğretim yapan bir üniversiteden mezunsanız, üniversite diplomanız yeterli oluyor. Bildiğim kadarıyla Türkiye’deki sadece Bilkent ve ODTÜ‘nün diplaması bu şekilde kabul ediliyor, ancak Boğaziçi, Koç, Sabancı vs. üniversiteler için de konsolosluğu arayıp sormakta fayda var.İngilizce konuşan bir ülke vatandaşı değilsiniz, üniversiteniz de ingilizce eğitim vermiyordu diyelim, demokrasilerde çareler tükenmez, bir yol daha var. Ya TOEFL‘dan 120 üzerinden 110 puan almanız gerekiyor, ya da IELTS‘den 9 üzerinden 6.5 puan. IELTS’den 6.5 almak, TOEFL’dan 110 almaktan çok daha kolay, ancak tabi hangi sınava gireceğiniz size kalmış.Bütün bunlar tamam diyelim, son bir şart daha var ‘maintenance fund’ adı altında. Bunun için bankadaki bir hesabınızda başvuruyu yapmadan en fazla bir hafta öncesine kadar son 3 aydır en az 2800 pound karşılığı paranın bulunması gerekiyor. Hesaptaki para miktarı bu 3 ay süresince 2800 pound’ın altına inmemeli hiç bir şekilde. 2800 pound yaklaşık 6600 ytl yapıyor. Ancak parayı bankaya pound hesabı açtırıp yatırmak daha mantıklı bir hareket olur, malum Türkiye’de türk lirasının değerinin 3 ayda ne olacağı pek belli olmaz.Bakmakla yükümlü olduğunuz ve sizinle beraber İngiltere’ye götüreceğiniz her bir kişi için 1600 pound daha gerekiyor banka hesabınızda.Bu da tamamsa, en az 6 ay daha geçerli bir pasaport, pasaportun ilk 4 sayfasının fotokopisi, 1 adet 35mm’ye 45 mm boyutlarinda fotoğraf, VAF9 formu, PBS appendix form, diplomanız (ingilizce değilse tercüme yeminli tercümandan tercüme ettirilmeli), diplomanızın fotokopisi, maaş bordroları, bankadan maaş yatışlarıyla ilgili banka onaylı dekontlar, maintenance fund ile ilgili olarak, banka hesabınızın son 3 aydaki hesap hareketlerini gösteren banka onaylı bir belge ve son olarak ingilizce için durumunuza göre ilgili belgeyi alıp vize ofisinin yolunu tutuyorsunuz.Yukarıda sözü geçen VAF9 formunu şu adresten doldurabilirsiniz. Burdaki adımları takip ederek en sonunda print edebileceğiniz bir VAF9 formunuz oluyor. Visa başvurusu için alınan ücretin tahsilatı, yani Online payment olayı da buradan gerçekleşiyor. Formun çıktısını alın çünkü ödemeyi online yaptığınızı göstermeniz icin bu form yeterli oluyor.Ben bu kismi online yapmak istemiyorum derseniz VAF9’un pdf versiyonu var. Bu formu doldurup çıktısını almaniz gerekiyor. Bu durumda vize ofisine gidince öedemeyi yapıyorsunuz.VAF9 formu icin bir de guide var.PBS appendix form ise şurada.Bu formun online versiyonu yok, pdf’i doldurup print edeceksiniz.Başka sorularınız varsa, üşenmemişler bir de rehber hazırlamışlar.Vize ofisi de, Mecidiyeköy’de ermeni mezarlığının arkasında, Worldbridge center. Eğer İstanbul’da değilseniz, şuradan size en yakin ofisi bulup oraya yapıyorsunuz başvurunuzu.