Irak halkı, tıpkı 35 yıl önce Vietnam halkının yaptığı gibi, vahşeti yaşarken akıl almaz bir direnişi canlı tutmaya çalışıyor. Hem bu direniş, hem de dünyanın diğer ülkelerinde yaşayan insanların “hukuk dışı savaş”a verecekleri kararlı tepki, çok önemli. Çünkü, 4 ay sonra, Ağustos başında Omaha’da bir araya gelecek ABD Başkanı, bazı bakanlar ve askeri birimlerin yöneticileri, bu işi yaygınlaştırmanın peşindeler. Hem de, yeni nükleer silahlar desteğinde ve küresel boyutlarda. Başarırlarsa, “Goodbye, cruel world.”
Ben yeniyetmeydim o sıralar. Meydanlarda, yürüyüşlerde, fırsatını bulduğumuz anda “Ho Ho Ho Şi Minh” diye başlardık haykırmaya. Vietnam halkının B-52’lere, Napalm bombalarına, müthiş bir askeri güce karşı amansız direnişi, bir efsaneye dönüşmüştü. Dünya üzerinde iki, üç, daha fazla Vietnam yaratma şiarını ateşleyen de, idolümüz Che Guevara‘ydı. Ne ironik bir vaziyet: Şimdi bu işi sanki bizzat Sam Amca üstlendi; var gücüyle yeni Vietnamlar yaratma çabasında.
Aşağıdaki satırlar, Che’nin “Üç kıtanın insanlarına çağrı” başlıklı son mesajından (kısa bir süre sonra Bolivya’da öldürülmüştü):
“Bu, uzun süreli bir savaş demektir. Ve bir kez daha yineleyelim, zalimce bir savaştır…
“Saatin çağrısından kaçamayız. Vietnam, nihai yengiye ulaşabilmek için bunu bize kahramanlığın, günlük trajik mücadele ve ölümün dersiyle öğretiyor…
“Eğer yeryüzünde iki, üç daha fazla Vietnam yeşerebilseydi, gelecek ne kadar yakın ve parlak olurdu…”
(İspanyolca bilenler Crear Dos, Tres, Muchos Vietnam başlıklı orijinale de bakabilirler.)
Bu metni Che, 1967 yılında yazmıştı; o yıl doğanlar şimdi 35’i geçtiler. Yetmişli yıllar boyunca “İki, üç, daha fazla Vietnam yaratma” ideali, yalnızca sloganlarda yaşadı. Şimdiyse, garip bir biçimde ABD kaldığı yerden yoluna devam etmeye çalışarak (bu sefer çok daha farklı güdülerle tabii) sanki yeni Vietnamlar yaratma peşinde koşuyor. Yazgı dedikleri şey bu mudur?
Irak’taki savaşın sonuçlarını bugünden söylemek kolay değil. Şimdilik direniş var gücüyle sürse de, vahşetin 12 günlük bilançosu bile korkunç. Ama savaş nasıl devam ederse etsin, bu sefer işler ciddi. Irak’ta bitirilmesi hiç düşünülmeyen; küresel bir hegemonyanın yolunu açmaya yönelik bir “kombine plan” var gündemde. Ağustos ayında Bush-Rumsfeld-Cheney-Powell ve diğer şüreka, Omaha’da toplanacaklar. Ajandalarında, “Dünya İmparatorluğu” yolunda atacakları tüyler ürpertici dev bir adım var: Uzaydan nokta atışı yapabilecek yeni nükleer silahların devreye sokulması.
Bu nedenle, mantara basmamak gerekiyor bu kez. İki, üç, daha fazla Vietnam yaratmanın yaşamsallığı, belki Che’nin 36 yıl önce yazdığı kontekstin de dışına uzanıyor ve dünyaya “Uyanık ol” mesajı veriyor. Bu adamlar, her şeyi yapabilirler çünkü. Onları durduracak tek şey de, başta aklıselim sahibi Amerikalılar olmak üzere, bu gezegenin duyarlı insanlarının sivil itaatsizliği ve kararlı dirençleri.
