Eski insanlar giysilerini düğme yerine bitkilerin iğneleri, hayvan kemikleri ve ince ağaç dalları ile “iliklemişlerdir”. Eski Mısır‘da ilmikler kullanılmış ve giysinin bir parçasının ucu ikinci parçadaki delikten geçirilerek bağlanmıştır.Giysinin önünü iliklemek için değil de, süs eşyası şeklinde kullanılmış olan en eski düğmeler ve düğmeye benzeyen nesneler Hindistan‘ın İndus Nehri yatağında bulunmuştur. Onlar İndus medeniyetinin Kot Diji devrine (m.ö. 2800 – 2600) aitlermiş. Buna benzer ürünler Çin‘de (m.ö. 2000 – 1500), Eski Roma ve Yunanistan topraklarında da bulunmuştur.Eskiden düğmeler kötü ruhları uzaklaştırmak için kullanılırlarmış. Sonradan özel simgeler içeren sihir düğmeleri ortaya çıkmış, o zamanların yaygın bir inancına göre, bir erkeğin düğmesini dikmek, onu kendine bağlamaktır, ancak düğme çabuk koparsa, “aşk” da çabuk geçecektir.
Elbisenin içine (genelde yakanın içine ve/veya kalp hizasına) özel bir şekilde dikilmiş düğmelerin dileklerin gerçekleşmesini sağladığına inanılırmış.Ingilizce’de düğme anlamına gelen “button” kelimesi açılmamış tomurcuk anlamını da barındırmaktadır, en eski düğmeler de çiçek, meyve veya hayvan şeklindelermiş.Türkçe’deki düğme (Tatarca’daki töyme) kelimesi de, tügmek (bağlamak) kelimesinden türemiştir (bknz. İsmet Zeki Eyüboğlu’nun Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü).Japon ustalar tarafından birer sanat eseri haline getirilen düğmelere de “netsuke” denmekte, bu da Japonca’da düğme anlamına gelmektedir.
Netsuke Örneği
Düğme ile ilgili birçok deyim de vardır, örneğin, ilk düğmeyi yanlış ilikleyince öbürleri de yanlış gider vs.İnsanlar, kara kedi yollarını keserse, o yerden kapalı gözlerle ve düğmelerinden birini tutarak geçmek gerektiğine inanırlarmış. Hala da yaygın olan başka bir inanca göre de, üzerinde düğme dikerken konuşmamalıymışsın, konuşursan hafızanı (bazı yörelerde mutluluğunu) dikiyormuşsun.Tarihten de birkaç ilginç olaya göz atalım. Soğuk Rus kışında Napolyon askerlerinin üzerlerindeki giysiler düşmeye başlamış, sebebi de, düğmelerin kalaydan yapılmış olmasıymış, eksi 13 – 15 derecede kalay ufalanıp toz haline geliyormuş.1798 yılında Napolyon’un Mısır seferinde onun askerleri pazardan çoğu zaman önleri açık bir şekilde dönerlermiş, düğmeyle alışveriş yaparlarmış.I.Dünya Savaşı da kötü çözülen düğmeler yüzünden başlamıştır. Kurşunla yaralanan Arşidük Franz Ferdinand düğmelerinin çokluğundan ve onları çözmek için harcanan zaman kaybından vefat etmiştir.İlk başlarda düğmeler gereğinden fazla sayıda kullanılırlarmış, zenginliği ve mertebesi yükseldikçe, düğme sayısının da artması gerekiyormuş. Örneğin, Fransa Kralı 1. Francois sadece bir kadife takımının süslenmesi için kuyumcuya 13600 altın düğme siparişi vermiştir.İsveç kralı XII. Karl‘ın esrarengiz ölümü de düğmeyle ilişkilendirilmektedir. XII. Karl, 30 Kasım, 1718 tarihinde fethetmeye çalıştığı Norveç kalesinin duvarlarını incelerken, siperden kafasını çıkarmış, o anda da bir silah sesi duyulmuştur. Kralın kendi yakın çevresi tarafından öldürüldüğü düşünülmektedir. Hainler kralın giysisinden kopardıkları tombak düğmenin içine kurşun dökmüş ve onu kullanmışlardır. XII. Karl’ın sıradan bir kurşunla öldürülemeyeceğine, sadece kendisine ait birşeyle öldürülebileceğine inanılırmış.
XII. Karl
Deli Petro, asker ceketlerinin kollarına dışarıdan kalay düğmelerin takılmasını zorunlu kılan bir ferman çıkarmıştır, bunun da özel bir anlamı varmış, düğmeler askerlerin yemekten sonra ağız ve burunlarını ceketin koluyla silmelerini engelliyormuş. Bu şekilde cezalara başvurmadan askerlerini kötü alışkanlıklarından vazgeçirmiştir.Günümüzde de düğmelerin sadece yaratıcılıkla sınırlandırılabilir sayıda fonksiyonları vardır.
yorumlar
Gerçekten keyifli ve bilgilendirici bir yazı olmuş, teşekkürler…
Çok hoş bir yazı olmuş.İnsanların düğmeler ile bu kadar ilğili olmaları her halde tesadüf değildir.Düğme işlevsel olduğu kadar aynı zamanda da çok güzel bir aksesuardır.
düğme deyip geçemeyeceğim bir yazı. tek solukta okudum.
Benjamin Button geldi aklıma 🙂
Teşekkürler yazı için 🙂
çok hoş olmu gerçekten okumaya değer bir yazı
bizim köyde iğde ağacının dikenli dalları ve çekirdeyi düğme olarak kullanılıyordu eskiden
Kilo aldigimi gogus bolgemdeki dugmelerimin kopmasindan anlarim..
😀
Erkeklerde düğmelerin sağda olması çoğu kişinin sağ elini kullandığı için bu şekilde düğmeyi iliklemenin daha kolay olmasındanmış.Kadınlarda ise eskiden kalma bir adet. Düğmeler eskiden zenginlik göstergesiymiş ve zengin bayanların giyinmelerine hizmetçileri eşlik edermiş. Hizmetçilerde bayanın karşısında durarak bu düğmeleri ilikledikleri için daha kolay ve hızlı iliklenebilmesi için düğmeler sola dikilirmiş.Kaynak
Kötü ruhlar gerçekten uzaklaşıyor muymuş peki 🙂c kodları, csharp kodları, veri yapıları, data structures, yazılım, bilgisayar, internet
Düğmeleri hiç sevmiyorum… bu kadar önem verildiğini bilmiyordum…
çok eğlenceli bir yazı olmuş 🙂
Çok hoş bir yazı teşekkürler.Yaratıcılık adına çok güzel fikirler verebilir
elbiselerimizde olmasına rağmen kopmadan dikkatimizi çekmeyen bu küçük nesnelerden bu şekilde güzel çalışmalar çıkması beni şaşırttı doğrusu.. emeği geçenlerin eline sağlık
elbiselerimizde olmasına rağmen kopmadan dikkatimizi çekmeyen bu küçük nesnelerden bu şekilde güzel çalışmalar çıkması beni şaşırttı doğrusu.. emeği geçenlerin eline sağlıkdünya enleri
Çok iyi ya
ahaha çok güzell harika paylaşım
ceket dügmeside neymiş.
Cekete dikilen dugme..
elbiselerimizde olmasına rağmen kopmadan dikkatimizi çekmeyen bu küçük nesnelerden bu şekilde güzel çalışmalar çıkması beni şaşırttı doğrusu.. emeği geçenlerin eline sağlık arkadaşa katılıyorumb ende güzell
vay bee.Teşekkürlermüzik dinlepersonel alımı iş ilanlarıdekorasyon,mobilyalareleman alımı,eleman haberleri
gzl paylaşımlar
çok güzel bir yazı.
konu ve yazı güzel paylaşım için teşekkürler kurtköy emlak fabrika taşımanakliyatevden eve nakliyatşehirler arası nakliyatdepo yazılımpromosyon şapkapromosyon tekstilpromosyon yelekformayakacık evden eve nakliyaterenköy evden eve nakliyat
çok güzel ve değişik tasarımlar yazı için teşekkürler.
Bilgi için teşekkürlerminoxidil satışminoxidil şampuanzayıflama onlinediyet ve diyetkanser