bildirgec.org

Sovyet Rusya’da dünyaya gelen usta sinemacı Andrey Tarkovskiy‘in sinema tarihindeki yeri oldukça önemlidir. “Stalker”, “Solyaris”, “Offret” gibi yapımları sinemaya kazandıran Tarkovskiy’in yönetmenliğini yaptığı “Katok i skripka“, 1961 senesinde çekildi. Senaryosu yine Tarkovskiy, Andrey Konchalovskiy ve S. Bakhmetyeva tarafından yazılan film, İngilizce’ye “The Steamroller and the Violin” olarak çevrildi. Igor Fomchenko, Vladimir Zamansky ve Marina Adzhubei’nin rol aldıkları filmin orjinal süresi 46 dakikadır. Çekimleri Moskova’da tamamlanan “Katok i skripka”, sinema severlerin muhakkak seyretmesi gereken başarılı bir eser.

Usta yönetmen Andrey Tarkovskiy‘in önemli yapıtlarından biri olan “Zerkalo“, 1975 senesinde gösterime girdi. İngilizce’ye ‘The Mirror’, Türkçe’ye ‘Ayna’ olarak çevrilen bu biyografik eserde Margarita Terekhova, Oleg Yankovskiy, Filipp Yankovsky, Ignat Daniltsev, Nikolai Grinko, Alla Demidova ve Yuriy Nazarov rol alıyor. Sovyetler Birliği’nden çıkmış en iyi filmlerden biri olan Zerkalo’nun orjinal süresi 108 dakikadır.Tarkovskiy’in kendinden en çok verdiği film olma özelliğini taşıyan yapım, yönetmenin babası olan Arseni Tarkovsky’in şiirlerinden meydana gelmiş. Annesi ile babasının boşanmalarından başlayarak İkinci Dünya Savaşı’ndaki hislerinden bahseden ana karakterde Tarkovskiy, açık seçik bir şekilde kendini ifşa ediyor.

4 Nisan 1932 tarihinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği üyesi Beyaz Rusya’da dünyaya gelen Andrey Tarkovskiy, başta tekniki açıdan olmak üzere gerek kurgusal gerekse yaklaşım olarak sinema sanatının önemli yönetmenlerinden biridir. Tarkovskiy, filmografisinde az film olmasına rağmen onlarca yönetmene ilham kaynaklığı etmiştir.

Şair ve çevirmen olan Arseny Alexandrovich Tarkovsky ile Maria Ivanova Vishnyakova’nın oğlu olan Tarkovskiy‘nin çocukluğu doğduğu sınırlarda, Yuryevets’de geçti. Beş yaşına gelince babasının orduya girmesi üzerine annesi ve ablasıyla Moskova’ya göç eden yönetmen, Moskova Lisesi’nde okumaya başladı. 15 yaşında gelince tüberküloz teşhisi konulan Tarkovsky, yaklaşık bir sene kadar hastahanede tedavi gördü. Bu zaman dilimi içerisinde yaşadıklarının etkilerini “Zerkalo” (The Mirror) adlı yapımda anlattığını da not olarak ekleyelim. Üniversite öğrenimini Arapça Bölümü’nde tamamlayan Tarkovskiy, ilk filmi için çalışmalara 23 yaşında başladı. “Ubiytsy” adında 19 dakikalık bir kısa film çeken yönetmen, Ernest Hemingway’ın kısa hikayesinden uyarladığı bu eseri Marika Beiku ve Aleksandr Gordon ile tamamladı. 1959 senesinde 45 dakikalık “Segodnya uvolneniya ne budet“i çeken Tarkovskiy, bu eserini de yine Aleksandr Gordon ile birlikte tamamladı. Okul ödevi olduğu için çektiği bu iki kısa filmden sonra 1960 senesinde Irma Raush ile dünyaevine giren usta yönetmen, bir sene sonra ilk önemli eserini, “Katok i skripka“yı çekti. Senaryosu Andrey Konchalovskiy ve S. Bakhmetyeva tarafından yazılan filmde Igor Fomchenko, Vladimir Zamansky, Marina Adzhubei ve Yuri Brusser rol aldı.

Hayatın içinde şahit olduğumuz sahneleri bir kamerayla çekmişçesine doğal, sakin, tekdüze, yani olduğu gibi aktaran usta yönetmen Andrei Tarkovskiy, 1932 ile 1986 seneleri arasında yaşamış ve filmografisine ikisi kısa, biri belgesel olmak üzere on bir yapım sığdırmış bir sinema dehasıdır. Yönetmenin çektiği son sinema filmi “Offret“, 1986 senesinde gösterime girdi. Senaryosu yine Tarkovskiy tarafından yazılan eser, En İyi Yabancı Film dalında BAFTA Ödülü kazandı. Cannes Film Festivali’nde de dört ödül birden kazanan filmde İsveçli aktör Erland Josephson ve 1995 senesinde yaşamını yitiren İngiliz aktris Susan Fleetwood rol alıyor. .ekimleri İsveç’te tamamlanan “Offret“, İngilizce’ye ‘The Sacrifice’, Türkçe’ye de ‘Kurban’ olarak çevrildi.

Rus yönetmen Andrey Tarkovskiy‘in yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Andrey Rublyov“, 1966 senesinde çekildi. Senaryosu yine Tarkovsky ile Andrey Konchalovskiy tarafından yazılan film, 1 Milyon Dolar civarı bir bütçeyle çekildi. Cannes Flm Festivali’nde FIPRESCI Ödülü kazanan “Andrey Rublyov“da Anatoli Solonitsyn, Ivan Lapikov, Nikolai Grinko, Nikolai Sergeyev gibi isimler rol alıyor. 1360 senesinde dünyaya gelen ressam Andrei Rublev‘in yaşamından esinlenilerek çekilen film, 15. Yüzyıl’da Rusya’nın bulunduğu durumu, Moğol – Tatar ilişkilerini ve Hıristiyanlık’ın yayılmaya başladığı zamanı anlatıyor. Orjinal süresi 210 dakika olan, ancak kesilerek 165 dakikaya düşürülen film, Tarkovskiy’in ne muhteşem bir yaratık olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.

Sinema tarihinin en değerli isimlerinden biri olan Andrey Tarkovskiy, 1932 ile 1986 tarihleri arasında yaşamış Rus yönetmendir. Tarkovskiy’in yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Stalker“, 1979 senesinde çekildi. Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü kazanan 165 dakikalık filmde Aleksandr Kaidanovsky, Alisa Frejndlikh, Anatoli Solonitsyn ve Nikolai Grinko gibi isimler rol alıyor. Çekimleri Estonya, Rusya ve Tacikistan’da gerçekleşen yapım, Arkadiy Strugatskiy’in kitabından uyarlandı. Seyreden kişiye adeta bir hayat deneyimi kazandıran “Stalker”, ‘elinizde fırsat olsa en güçlü tutkularınızı yaşamak ister miydiniz’ sorusuyla ekran başındakilerin akıllarını bu cevabı zor soruyla ortada bırakıyor. Bir iz sürücü ve onun peşinden giden iki adamın hikayesiyle başlayan film, Esas Bölge’de devam ediyor.

Ağır işleyen filmlerindeki muhteşem görsellikle sinema tarihinde önemli bir yere sahip olan Rus yönetmen Andrey Tarkovskiy‘nin yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Solyaris“, 1972 senesinde çekildi. Stanislaw Lem’in kitabından uyarlanan 170 dakikalık filmin çekimleri Rusya ve Japonya’da gerçekleşti. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye adayı olan “Solyaris“, FIPRESCI Ödülü ve Jüri Özel Ödülü sahibi oldu. 2002 senesinde usta yönetmen Steven Soderbergh’in yeniden çektiği bu eser, Tarkovsky‘nin en önemli yapımları arasında yer alır. İnsanlığın sadece utanç duygusuyla kurtulabileceğine inanan yönetmen, Solaris gezegeni bölgesine kurulu olan bir uzay istasyonunda iki bilim adamının yaşadığı insanlık deneyimini aktarıyor. Filmde Natalya Bondarchuk, Donatas Banionis, Jüri Järvet ve Anatoli Solonitsyn gibi isimler rol alıyor.