Mustafa Kemal Atatürk:
1881 yılında Selanik’te doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım‘dır. İlkokulu Şemsi Efendi Mektebi’nde okudu. Harp Akademisi’ni 1905 yılında kurmay yüzbaşı olarak bitirdi. Türk kuvvetlerinde binbaşı olarak görevlendirildi. 1912-1913 yıllarındaki Balkan Savaşı’nda da binbaşı olarak görev yaptı.
Birinci Dünya Savaşı’nda, 19. Tümen Komutanı olarak Çanakkale Savaşı’na katıldı. Orada “Anafartalar Kahramanı” olarak ün kazandı. 1916 yılında generalliğe yükseltildi.
19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, 22 Haziran 1919’da Amasya Genelgesi’ni yayımladı. Osmanlı Hükûmeti’nin verdiği görevden ve askerlikten istifa etti. 23 Temmuz 1919’da Erzurum’da, 4 Eylül 1919’da Sivas’da toplanan kongrelerin başında hazır bulundu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, Mustafa Kemal’in çabalarıyla 23 Nisan 1920’de Ankara’da açıldı. Mustafa Kemal, Meclis ve Hükümet Başkanı seçildi. Sakarya Meydan Savaşı kazanılması nedeni ile Mustafa Kemal’e ‘Mareşal’ rütbesi ve ‘Gazi’ ünvanı verildi.
Kurtuluş Savaşı‘nın bitiminden sonra TBMM tarafından 29 Ekim 1923 günü Cumhuriyet ilan edili. Mustafa Kemal, Cumhurbaşkanı seçildi. Arka arkaya 4 kez Cumhurbaşkanı seçilerek bu görevi en uzun yapan kişi oldu.
2587 sayılı kanunla Atatürk soyadını aldı ve başka hiç kimsenin bu soyadı taşıyamayacağı kararlaştırıldı.
Atatürk, sadece komutan değil, aynı zaman da devlet adamı idi. Vatanın bağımsızlı ve mutluluğu için elinden geleni yaptı ve girdiği mücadeleden zaferle ayrıldı.
Önder Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938’de hayata gözlerini yumdu.
Görev Süresi: 29 Ekim 1923 – 10 Kasım 1938
Mustafa İsmet İnönü:
İzmir‘de 1884’de doğdu. Orta öğretimine kadar Sivas‘da durdu. 1897 yılında İstanbul’daki Mühendishane İdadisi‘ni okumak için , İstanbul’a gitti. 1906’da Erkân-ı Harbiye Mektebi’nden birincilikle ayrılarak kurmay yüzbaşı olarak Edirne’de bölük komutanlığı yapmaya başladı.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesi’nde Kolordu Komutanı olarak görev aldı. Bu görevi yaparken Atatürk ile birlikte çalıştı. TBMM‘ne Edirne milletvekili olarak katıldı.
Birinci İnönü Savaşı‘nda tuğgeneral olan Mustafa İsmet, Mudanya Ateşkes toplantısında Büyük Millet Meclisi’ni temsil etti. 1923’te Lozan Antlaşmasını imzaladı.
Cumhuriyetin kurulmasından sonraki ilk hükümette başbakan olarak görev yaptı. Atatürk’ün isteği üzerine İnönü soyadını aldı.
1938 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ikinci Cumhurbaşkanı oldu. Aynı zamanda CHP Genel Başkanlığı‘na da getirildi. İkinci Dünya Savaşı‘ndan sonra çok partili siyasi rejime geçilmesinde büyük rol oynadı.
Mevhibe Hanım‘la evli olan İsmet İnönü, üç çocuk babası idi. 25 Aralık 1973’de vefat etti.
Görev Süresi: 11 Kasım 1938 – 22 Mayıs 1950
