Murat Belge’nin böyle bir şeyi vardır, bir kitabında “kimlik” konusuna taksim geçerken lafını ettiği. Şu minvalde: Paris’te sokakta yürürkene, birisinin “Hey Türk”! diye seslendiğini duyuyorsunuz; dönüyorsunuz, kimse dönmüyor sizden başka, evet “o Türk” sizsiniz, ama sahiden siz kimsiniz? Kimdir “Türk”?Murat Belge’nin yanıtı neydi unuttum, biraz umutsuz bir yanıttı hatırladığım kadarıyla, “Genel geçer, herkesi kapsayan bir Türk kimliği yok; Cumhuriyet yaratamadı böyle bir kimlik” minvalinde.Hızla geçiyorum, bir kitap okuyurdum ki ne, Murat Belge’nin bu ağır sorusu takıldı aklıma.”Yaşayan en önemli Ortadoğu uzmanlarından biri” diyebileceğimiz, Harvard Üniversitesi’nden Prifisör Roger Owen, Orta Doğu’nun yakın tarihini anlattığı kitabının girişinde, Türkiye’nin de bir Orta Doğu ülkesi haline geldiğini yazmış. Demeye getiriyor ki, “Türkler’in bir kısmı böyle düşünmüyor olabilir, ama Türkiye bir Ortadoğu ülkesi oldu bile.”Şimdi tabii bu, ağır bir ifade; ben şahsen Türkiye’nin bir Batı ülkesi olduğundan en ufak şüphesi bile bulunmayan insanların arasında büyüdüm. Tam böyle Harvard’a telefon açıp, “Lan dallama, Bedevi mi diyon bana?” demeye hazırlanıyordum ki, Owen’ın da benim çocukluğuma, aile ortamıma, yatılı okuldaki hocalarıma bir itirazının olmadığını gördüm. Türkiye’nin bi zamanlar bir Ortadoğu ülkesi olmadığını o da ima ediyor; “Türkiye bir zamanlar hakkaten Ortadoğu’yu falan unutmuştu, bambaşka dalgalara bakıyordu” demeye getiriyor.
Ama akabinde diyor ki, “Son 20 yılda olay değişti. Sabah akşam Kürt meselesiyle yatıp kalkan Türkiye, bölgedeki ayak oyunlarının, bi takım ince diplomatik ilişkilerin ve böyle böyle Ortadoğu tarzı siyasetin parçası oldu.” (Mealen)Owen’a göre, bu dönüşüm bi şekilde kaçınılmazdı; misal, Türkiye’nin Ortadoğu alemlerinin bir parçası haline gelmesinde, İsrail’in bölgedeki en önemli müttefiki haline gelmiş olması etkilidir; etkilidir ama durduk yere de doğmadı bu ittifak; Türkiye bu ittifak sayesinde Suriye’yi Kuzey’den ve Güney’den kapana aldı, Öcalan’ı çıkarttı oradan vs vs.
“İyi güzel, Ortodoğu ülkesiyiz, ne var?” denilebilir, fakat tabii “Ortadoğu” deyince, nevi şahsına münhasır bir “ayak oyunları” diyarını, baskıcı, otokratik rejimler coğrafyasını anlıyor Owen. Türkiye’nin parçası olduğu şey bu.Tabii denilebilir ki, “Ha ırkçı beyaz anglo sakson protestanlar’ın kenti New York, ha sömürgeci yvşkların şehri Londra, ha Ortadoğu.”O da var.Jamaika güzel bir memleketmiş yalnız, öyle diyorlar.