bildirgec.org

Michael Haneke, 23 Mart 1942 senesinde Almanya, Münih’te dünyaya geldi. Aktör ve yönetmen Fritz Haneke ile aktris Beatrix von Degenschild’in oğulları olan Haneke, Viyana Üniversitesi’nde felsefe ve psikoloji okudu. 1967 ile 1970 tarihleri arasında Südwestrundfunk’ta çalışan Haneke, oyunculuk ve yönetmenlikle yakından ilgiliydi. İlk yönetmenlik deneyimini 1974 senesinde “After Liverpool” adlı TV filmiyle kazanan Michael Haneke, Hildegard Schmahl ile Dieter Kirchlechner’in rol aldıkları bu 90 dakikalık yapımı Batı Almanya’da çekti. 1976 senesinde ikinci TV filmi “Sperrmüll“ü çeken Haneke, aynı sene Ingeborg Bachmann’ın hikayesinden uyarladığı “Drei Wege zum See“yi çekti. 1979 senesinde “Lemminge, Teil 1 Arkadien” ile devamı olan “Lemminge, Teil 2 Verletzungen”i çeken yönetmen, 1983 senesinde senaryosunu kendi yazdığı “Variation”u çekti. İki sene sonra Peter Rosei’nin kitabından uyarladığı “Wer war Edgar Allan?”ı yöneten Haneke, 1986 senesinde yine TV için “Fräulein”i çekti. Angelica Domröse, Lou Castel ve Bob Anderson’un rol aldıkları bu film, 108 dakika ve siyah-beyazdı.
Bir röportajında, en başarılı bulduğu yönetmenin Abbas Kiarostami olduğunu söyleyen Haneke, 1989 senesinde ilk sinema filmi olan “Der siebente Kontinent“i çekti. Birgit Doll, Dieter Berner ve Leni Tanzer’in rol aldıkları ve İngilizce’ye “The Seventh Continent” olarak çevrilen film, Locarno Uluslararası Film Festivali’nde ödül kazandı.

Avusturyalı yönetmen Michael Haneke‘yi “Funny Games”, “The Seventh Continent”, “Caché” gibi yapımlardan biliyoruz. 2003 senesinde “Le temps du loup“u (Kurdun Günü) çeken yönetmen, Sitges – Catalonian Uluslararası Film Festivali’nde iki ödül kazandı. Başrolünde Fransız aktris Isabelle Huppert‘in rol aldığı filmde yine Fransız aktris Béatrice Dalle ve Fransız sinemacı Patrice Chéreau da rol alıyor. Orjinal süresi 113 dakika olan film, Avusturya’da çekildi.

Almanya doğumlu bir Türk olan Yasemin Şamdereli, çalışmak maksadıyla Tunceli’den Almanya’ya göç eden bir ailenin kızıdır. Şamdereli’nin yönetmenliğini yaptığı sinema filmi “Willkommen in Deutschland” (Almanya’ya Hoşgeldiniz), ülkemizde 14 Ekim 2011 tarihinde gösterime girecek. Senaryosu Yasemin ile kardeşi Nesrin Şamdereli tarafından yazılan filmde Fatih Öğün Yardım, Vedat Erincin, Demet Gül, Petra Schmidt-Schaller gibi isimler rol alıyor. Orjinal süresi 110 dakika olan film, Almanya ve Türkiye’de çekildi. Çalışmak için Almanya’ya göç eden bir Türk ailesinin fertlerinin yaşadıklarını konu edinen film, vatan – millet sevgisine, sadakat ve aitlik hissine, dışlanmışlık ve arada kalmışlık duygusuna da yer veriyor.

1945 senesinde Almanya’da dünyaya gelen usta yönetmen Rainer Werner Fassbinder, kariyerine 40’tan fazla film sığdırarak 1982 senesinde aşırı dozdan yaşamını yitirdi. Yönetmenin 1981 senesinde çektiği sinema filmi “Lili Marleen“, Lale Andersen’in eserinden uyarlandı. Senaryosu Fassbinder, Manfred Purzer, Joshua Sinclair ve Werner Uschkurat tarafından yazılan filmde Hanna Schygulla, Giancarlo Giannini, Mel Ferrer, Karl-Heinz von Hassel, Hark Bohm ve Udo Kier gibi isimler rol alıyor. Almanlar’ın Yahudiler’e savaş açtığı dönemde söylediği şarkıyla ün kazanan Willie’nin Yahudi sevgilisiyle olan ilişkisi ve ülke durumunu anlatan yapım, yönetmenin en iyilerinden biri olarak görülüyor. Orjinal süresi 120 dakika olan film, 10 Milyon Dolar’dan fazla bir bütçeyle tamamlandı.

Beyaz Bant, Michael Haneke’nin yazıp yönettiği, 2009’da izleyiciyle buluşan dram türündeki filmdir. Siyah beyaz çekilen Beyaz Bant (Das weiße Band, Eine deutsche Kindergeschichte / The White Ribbon), I. Dünya Savaşı’ndan önce Almanya’nın kuzeyindeki küçük bir kasabada yaşanan garip olayları kasabadaki öğretmenin gözünden anlatırken, toplum ve aile içi ilişkilerin karanlık yapısını resmederek dünya savaşları öncesi Almanya’da yaşananlara ışık tutmak ister. Haneke’ye göre de film, “her türlü terörizmin politik ve dinsel çıkış noktası ve kökeni” üzerinedir.

Filmin Almanca isminin tam karşılığında olduğu gibi Beyaz Bant, Bir Alman Çocuğun Hikâyesi’ni, 1913 Temmuz’u ile 1914 Ağustos’unu kapsayan zaman dilimi içinde, kurmaca bir Protestan kasabası olan Eichwald’da anlatır. Eichwald, çocuklar, kadınlar ve çiftlik işçileri üzerinde, papazın, doktorun ve baronun sözünün geçtiği ve sıkı bir hiyerarşinin bulunduğu bir kasabadır. Film, nedenleri bilinmeyen tuhaf “kaza”ların meydana geldiği kasabada kazaların nedenlerini okul öğretmeninin araştırmaya başlaması ve onların aslında bir tür cezalandırma ve suç eylemi olduklarını anlamasıyla ilerler.

Bağnaz kasaba papazının kendi çocuklarına haylazlıklarını bahane ederek suçluluk bilinci aşılamaya çalışması sonucu kollarına takılan banttır, beyaz bant.

Türk asıllı Alman yönetmen Fatih Akın‘ın yönetmenliğini üstlendiği 2009 çıkışlı sinema filmi “Soul Kitchen ” (Aşka Ruhunu Kat), Almanya ve Venedik Film Festivali’nde ödüller aldı; Akın’ın adının daha geniş kitlelere duyurulmasını sağladı. Traji-komik olayları Akın’ın gözüyle anlatan yapımın senaryosunda başroldeki isim Adam Bousdoukos de yer alıyor.
Zinos Kazantsakis, ‘Soul Kitchen’ (Ruh Mutfağı) adını verdiği restoranını deyim yerindeyse ite kaka götüren, özensiz yemekleriyle damaklara değil, alışkanlıklara hitab eden dağınık ve günü gününe yaşayan bir adamdır. Çin’e gitmek üzere yola çıkan sevgilisi Nadine’den ayrıldıktan sonra hayatı büsbütün dağılan genç adam, bulaşık makinasını kaldırırken belini sakatlayınca, hayatını daha da çekilmez kılar.

Dizilerde görmeye alışık olduğumuz oyuncuları sinema filmlerinde izlemek apayrı bir keyif doğrusu. Kişiyi dizi dolayısıyla az çok bildiğiniz için ister istemez merak duygusu uyanıyor insanda. Lost‘un sevilen oyuncularından Evangeline Lilly, nam-ı diğer Kate Austen 2008 yapımı Almanya Fransa ve Kanada ortak yapımı afterwards adlı bir filmde rol almıştı. Ama film Türkiye’de gösterime girmemişti, internetteki uzun aramalarım sonucunda buldum ve izledim. Umarım bu yazı ve filmin eklemiş olduğum izlenilebilecek adresi benim gibi arayanların derdine derman olur.

MarieLuise Claudius (Marie Luise Claudius) 1912 doğumlu bir oyuncudur ve 29 yaşında kalp yetmezliğinden ölmüştür.(fotograf albümü)

Sanatçı bir aileden gelen Cladius ,Der Mann, der Sherlock Holmes war,Pan ve Maya zwischen zwei Ehenadlı yapımlarla tanındı.

Das Experiment

Yaratıcı Amerikan Sineması (!) bir filmi daha yeniden çekiyor! Remake denilen kavramla her türlü eseri Amerikanlaştıran, Hollywood şimdide yine kendine özgü orijinal bir Alman yapımı olan Das Experiment (Deney) filmini yeniden çekmeye hazırlanıyor. Orijinali 2001 yılında Oliver Hirschbiegel tarafından yönetilen film, Stanford Hapishane Deneyinden esinlenerek çekilmişti. 20 gönüllü kişiyi bir hapishane ortamında 8’i gardiyan 12’si mahkum olmak üzere sosyal bir deneye tabi tutan araştırmanın etkileri kötü olunca 6. günün sonunda deney bitirilmek zorunda kalmıştı. İşte bu ilginç hikayenin yeniden çekilecek filmini Prison Break dizisini yönetmiş olan Paul Scheuring üstlenecek. Adı duyurulan oyuncular arasında Oscarlı aktör Adrien Brody, Forest Whitaker, Elijah Wood ve Cam Gigandet gibi isimler yer alıyor. Filmin çekimlerine önümüzde ay başlanması planlanıyor. Muhtemelen 2009’un sonu yada 2010’da vizyona girecek. Amerikan versiyonundan önce Alman yapımını izlemenizi tavsiye ederim.

Adrien Brody

Alman Kültür Merkezi (Goethe – Institut), 8 Mayıs – 26 Haziran tarihleri arasında İstanbullu sinemaseverlere Alman Sineması‘nı tanıtma amaçlı bir seçki hazırlamayı planlıyor; ‘Alman Filmleri Gösterimi‘
Helmut Käutner, Douglas Sirk, Erich Charell gibi Alman Sineması’nın ünlü yönetmenlerinin eserlerinden oluşacak gösterimde filmler, orjinal (Almanca) dilinde, Türkçe altyazılı olarak gösterilecektir.